Tímarit Máls og menningar - 01.05.1942, Blaðsíða 48
Björn Sigfússon:
Nokkur orð um skynsamlega réttritun.
i.
„Skáld eru höfundar allrar rýnni eða málsgreinar,“
sagði frumherji íslenzkrar málfræði á öld Ara fróða,
merkasti hljóðfræðingur Evrópu þá. Það gleymist varla
hér á landi, að í málvísindum eiga skáld, en ekki skrift-
Jærðir, frumburðarréttinn og ekkert þeirra glatar hon-
um nema með því að vanrækja hann og lítilsvirða sem
annar loðinn Esaú.
Á íslandi er skáldaleyfi þess vegna ekkert óvirðuorð,
nema um leirskáld sé haft. Orðið felur í sér, að skáld-
um einum fj'rirgefast reglubrot í máli, þó aðeins inn-
an takmarka og að þvi tilskildu, að með reglubrotinu
sé góðum tilgangi náð. Ekki hjálpar að óskapast yfir
því, þó að skáld lendi á villustíg í leit að fullkomnara
máli. Mannlegt er að villast og frelsið til þess fólg'ið í
aðalsbréfi allra leitenda. Öðrum her að banna það.
Setji skáld sér liæpnar reglur, er það réttur þess, en
ekki annarra, að fylgja þeim.
Þegar skáld berst fyrir útbreiðslu svo listrænnar og
vandasamrar merkjasetningar, að stilsnillingur eins og
Wilde þarf tvo daga til að afráða um eina kommu, en
almenningur gæti ekki að eilifu afráðið um hana og
yrði því að afsala sér allri merkjasetningu málsins til
listaskáldanna, þá ber að meta slíkt sem meinlitlar
listamannaþverstæður, — þarflaust að mótmæla, þess
háttar lcenningar, samlcvæmar grundvallaratriðinu fiat
justitia pereat mundus, geta ekki öðlazt fylgi.
Þegar skáld gerir hins vegar þá frumkröfu til ný-