Tímarit Máls og menningar - 01.12.1946, Side 48

286
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
írumskilyrði heilbrigðrar stjórnmálaþróunar, mun einhvern tíma,
er pólitísk siðferðisvitund mannkynsins er komin á hærra stig en
nú, verða talin bera vitni urn jafnruddalega frumstæðan hugsunar-
hátt sem sú kenning nazista, að styrjaldir séu andlegar heilsulindir
þjóðanna. Hver sá, er í fullri einlægni krefst afnáms styrjalda, sem
verður ekki tryggt nema með afnárni auðvaldsskipulagsins, hlýtur
einnig að krefjast afnáms þessarar hatursfullu flokkabaráttu, það er
afnáms stéttaskipulagsins sjálfs.
Nú kunna einhverjir að spyrja: Þar sem takmark sósíalista er
hið fullkomna lýðræði og þar sem flokkafyrirkomulagið er ósam-
rímanlegt fullkomnu lýðræði, verða þá ekki borgaraflokkarnir
hannaðir, um leið og raunverulegur sósíalistaflokkur eða kommún-
istaflokkur nær algerum meirihluta á þingi í auðvaldsþjóðfélagi og
tekur að framkvæma sósíalismann?
Það er óhætt að fullyrða, að um slíkt verður ekki að ræða, ef
hlutaðeigandi borgaraflokkar beygja sig fúslega undir meginreglu
meirihlutavaldsins og bregðast ekki þannig við kosningaósigri sín-
um, að þeir gerist ofbeldis- og skemmdarverkaflokkar og leiti jafn-
vel fulltingis erlends hervalds til að komast til valda að nýju. Það
er að vísu hugsanlegt, og þess eru dæmi, að borgaraflokkar snúist
þannig við kosningaósigri. Uppreisnin á Spáni árið 1936 er vitnis-
burður um þetta. Þar var það ekki einu sinni sósíalistaflokkur, sem
kosningasigur hafði unnið, heldur samfylking nokkurra vinstri
flokka. Það er nú almennt viðurkennt af heiðarlegum fulltrúum
horgaralýðræðisins, að lýðveldisstjórnin spánska hafi gerzt sek
um háskalega vanrækslu með því að láta stjórnmálasamtök upp-
reisnarliðsins óáreitt, á meðan þau voru að undirbúa borgarastyrj-
öldina. Nauðsyn og réttmæti þess að hanna ofbeldisflokka borgar-
legs afturhalds, þegar sérstaklega er ástatt, til dæmis fasistaflokkana
í Evrópu, hefur verið viðurkennd af svo málsmetandi fulltrúum
borgaralýðræðisins sem Roosevelt Bandaríkjaforseta. í þessu efni
er afstaða sósíalista nákvæmlega hin sama sem afstaða Roosevelts
forseta. Þegar sagt er, að sósíalistar mundu banna alla borgara-
flokka, óðar en þeir næðu meiri hluta á þingi, þá er það hins vegar
ekkert annað en staðlaus staðhæfing, sem haldið er fram í blekk-
ingarskyni þrátt fyrir skýlausa yfirlýsingu allra raunverulegra sósíal-