Tímarit Máls og menningar - 01.05.1947, Blaðsíða 63

LÝÐRÆÐI
53
miklar. og oí lítið er gert að því að lýsa ódæðisverkum þess í ýms-
um myndum, heimsvaldastefnu þess og yfirgangi, kúgun þess á
verklýðsstéttinni, arðráni þess á alþýðunni, svertingjaofsóknunum,
hringaeinokuninni, fjármálaspillingunni, örbirgðinni, sem mikill
hluti þjóðarinnar á við að búa, atvinnuleysinu, sem þegar er tekið
að bóla á aftur, fáfræði bandarískrar alþýðu, blekkingastarfsemi
þeirra samvizkulausu milljónafyrirtækja, sem eiga nær allt fjár-
magn landsins, nær öll blöð og önnur áróðurstæki og beita þeim
miskunnarlaust til að móta almenningsálitið sér í hag, bófafélögum
stórborganna, mútuþægð lögreglunnar og annars embættislýðs, ó-
lifnaði yfirstéttarinnar, hvers kyns yfirborðsmenningu eða menn-
ingarleysi og þar fram eftir götunum. Islenzkri þjóð væri holll að
vita sem gerst um þessa hluti, svo að hún gæti gert sér þess sem
gleggsta grein, hvers vænta mætti um afdrif íslenzks þjóðernis og
íslenzkrar menningar, ef sú ógæfa ætti eftir að dynja yfir hana að
verða þessu miskunnarlausa vesturheimsauðvaldi að bráð.
Hin nýja lýSræðisþróun Austur-Evrópu
Lýðræðismálunum er ekki hægt að gera sæmilega ýtarleg skil,
nema minnzt sé á hin nýju lýðræðisríki í Austur-Evrópu, Pólland,
Tékkóslóvakíu, Ungverjaland og Balkanlöndin utan Grikklands, sem
nú eru að varpa af sér margra alda ánauðaroki.
Þessi lönd hafa, eins og kunnugt er, átt að sæta hörðum árásum,
síðan styrjöld lauk, ekki sízt af hálfu borgaralýðræðismálgagna,
sem hafa borið þau þeinr sökum, að þau héldu uppi merki einræðis
og ofbeldis og alls þess, sem þar til heyrir. Þó að þessi ásökun hefði
við rök að styðjast, væri hér satt að segja ekki um að ræða aðra
nýjung en þá, að fyrr nefndir ásakendur hefðu nú loksins afráðið
að gerast hneykslaðir á einræðis- og ofbeldisskipulagi, sem hafði
látið þá nokkurn veginn ósnortna þangað til, því að í rauninni var
jafnvel hið vestræna borgaralýðræði þessum löndum, að Tékkósló-
vakíu undan tekinni, mikils til framandi hlutur, og öll höfðu þau
með þessari undantekningu átt að búa við misjafnlega illkynjaðan
fasisma eða hálffasisma árin fyrir styrjöldina. Nokkrar staðreyndir