Tímarit Máls og menningar - 01.05.1948, Side 11

TIMARIT
MÁLS OG
RITSTJÓRAR:
Kristirm E. Andrésson og Jakob Benediktsson
Maí 1948
1. hofti
SVERKIR KRISTJÁNSSON:
Fyrir hundrað árum
i
Febrúarbyltingin á Frakklandi
1.
í sögu mannanna ber það stunduni við, að árin virðast ekki
byrja samkvæmt almanakinu. Þeir sem lifðu árið 1848 töldu það
ekki hefjast fyrr en í febrúar, mánuði hinnar frönsku byltingar.
Samtíðarmenn þessa árs minntust þess síðar með mjög blönduðum
tilfinningum, sumir með brolli, aðrir með fögnuði. Einn af bylt-
ingarmönnum Frakklands sagði svo síðar, er hann minntist 24.
febrúar: „Slíkur dagur er þess virði, að maður lifi í útlegð ævi-
langt.“ Þýzkir þjóðhöfðingjar kölluðu 1848 „das tolle Jahr“, árið
óða, og Friðrik Vilhjálmur IV. Prússakonungur mátti muna, hve
bann og aðrir stéttarbræður hans voru í lítt konunglegum stelling-
um, er hann sagði: „Þá lágum við allir hundflatir!“ En jafnvel
þeir, sem ekki tóku þátt í hinni miklu glímu þessa árs og horfðu á
leikinn í fjarska, urðu aldrei sömu menn á eftir. Thomas Carlyle,
íhaldssamur Englendingur í pólilískum efnum, en furðulega skyggn
á vandamál samtíðar sinnar, gat ekki líkt tíðindum ársins 1848 við