Tímarit Máls og menningar - 01.03.1949, Side 31

ER HERVERND ÁN HERSETU MÖGULEG?
21
hvort árás vofi yfir, það ákveður vitanlega sá einn, sem á að mæta
henni og hrinda henni. Sterkari aðilinn hefur alltaf sín megin réttinn
til að túlka samninga. Dómi hans um ástandið í stjórnmálaheiminum
og um þörf raunhæfra aðgerða verður ekki áfrýjað.
Af þessu verðum við Islendingar að draga ályktanir og gefa svar
okkar afdráttarlaust. Við viljum enga hersetu á íslandi, ekki í friði,
ekki í ójriði. Þetta leiðir beint af því, að við viljum aldrei taka þátt
í ófriði, og gætum það heldur ekki, þótt við vildum. Þátttaka okkar í
ófriði, aðild okkar að hernaðarbandalagi, myndi kosta okkur aleiguna:
landið, menningu og sjálfstæði þjóðarinnar. Þetta er verðið fyrir þá
„vernd“, sem við nú eigum kost á, peningur öreigans, sem honum er
gert að leggja í byggingu hins mikla musteris herguðsins, virkisins
ósigrandi í Atlantshafi. Slíkt eru réttnefnd banaráð, en ekki vernd.
Við eigum ekki kost annarrar verndar en þeirrar, sem felst í einbeittum
vilja þjóðarinnar til sjálfstæðis og frelsis. Hvaða þjóð, sem setur her
á íslenzka grund, fremur árás á íslenzku þjóðina.
Við losum okkur ekki við þessa staðreynd með því að vefja okkur
sjálfsblekkingu. Okkur er ráðlegast að horfast í augu við veruleikann.
„Vernd“ landsins þýðir óhjákvæmilega hersetu, handa hernum verða
reist tröllaukin virki, sem eru svo dýrmæt og mikilvæg, að herinn mun
aldrei, meðan ófriðar er von í þessum heimi, yfirgefa þau. Hér skilur
á milli umrædds áramótaboðskapar og febrúaryfirlýsingarinnar. Hin
fyrri er köld og rökrétt hugsun bandarísks hernaðarsérfræðings, hin
síðari er innanpólitísk íslenzk hugsunarvilla og sj álfsblekking.
Við verðum að taka afstöðu eftir staðreyndum, en ekki þokukenndr'
sjálfsblekkingu. Ef við óskum eftir hervernd, verðum við að endur-
skoða afstöðu okkar til sjálfstæðishugsjónarinnar. Hvers virði er þjóð-
erni okkar og sjálfstæði, þegar það er skoðað frá sjónarhól heimspóli-
tíkurinnar? Er hún ekki einber þjóðrembingur, er það ekki með öllu
ofrausn hundrað þúsundum manna að vilja vera sjálfstæð þjóð. Hvað
er hundrað þúsund manna þjóð, örsmár dropi í ómælishafi stórþjóð-
anna. Og hvernig lítur hún út, séð með þeirra augum? Myndi okkur
ekki hentast að mæla smæð okkar á þeirra kvarða? Leiddi það ekki
til mestra heilla, að við losuðum okkur við þjóðernisrembinginn og
legðum með glöðu geði land okkar, sjálfstæði og menningu fram sem