Tímarit Máls og menningar - 01.03.1949, Qupperneq 59
OFTRÚIN Á KJARNORKUSPRENGJUNA
49
stríðsins síðasta sýndi ljóslega að sprengjuárásir einar, þó stóríelldar
séu, nægja ekki til sigurs í ófriði. Sprengjuárásirnar á Þýzkaland, sem
lögðu fjölda stórborga að mestu í rústir, höfðu sáralítil áhrif á her-
gagnaiðnað Þjóðverja, meðan lofther þeirra var svo öflugur að aðeins
gat verið um næturárásir að ræða, og því ekki hægt að hitta önnur,
skotmörk með nokkurri nákvæmni en heilar borgir eða borgarhverfi.
Fram á sumar 1944 hélt hergagnaframleiðsla Þjóðverja stöðugt áfram.
að vaxa, tvöfaldaðist frá árslokum 1942 fram á sumar 1944, og var
orðin nærri þreföld á við það sem hún var 1940 þegar hún komst hæst.,
Þegar bandamenn voru komnir á land í Frakldandi og höfðu náð á
sitt vald flugvöllum svo nærri Þýzkalandi að hægt var að nota orustu-.
flugvélar til verndar sprengjuflugvélum að degi til, og bandamönnum
tókst að yfirbuga lofther Þjóðverja, — þá en ekki fyrr var hægt að:
ráðast á mikilvægustu skotmörkin — verksmiðjur, orkuver, járnbraut-
ir o. s. frv. — í þeim mæli að áhrifanna á þýzkan iðnað fór að gæta
að verulegum mun. Af þessu dregur Blackett þann lærdóm að stór-;
árásir úr lofti nái ekki tilgangi sínum nema að árásarmennirnir séu
algerlega yfirsterkari í loftinu, svo að þeir geti hindrunarlítið ráðizt
á þau skotmörk sem mestu máli skipta hernaðarlega.
Nú bendir Blackjtt á að yfirburðir kjarnorkusprengjunnar yfir
venjulegar sprengjur komi aðeins fram þegar um víðáttumikil skot-
mörk sé að ræða, þ. e. framar öllu við gereyðingarárásir á stórar borg-
ir. Árásirnar á stórborgir Þýzkalands sýna hins vegar að eyðilegging
þeirra nægði engan veginn til þess að draga úr hernaðarmætti Þjóð-
verja svo að neinu næmi. Og enn minni áhrif mundu slíkar eyðilegg-
ingar hafa, ef þjóðin sem á er ráðizt ætti von á slíkum árásum, því
að þá væri hægðarleikur að dreifa mikilvægasta iðnaðinum og miklum'
hluta borgarbúa um stór svæði utan borganna. Ekki sízt mundi þetta
eiga við um Rússland með allri sinni víðáttu. Sprengjumagn það sem
vesturveldin köstuðu yfir Þýzkaland — um 1.350.000 tonn — telur
Blackett muni samsvara a. m. k. 400 kjarnorkusprengjum að sprengi-
afli. Nú eru Ráðstjórnarríkin rúmlega 45 sinnum stærri að flatarmáli
en Þýzkaland var fyrir stríðið, svo að af því einu er auðsætt að til
þess að valda sambærilegum eyðileggingum í Ráðstjórnarríkjunum
þyrfti kjarnorkusprengjur í þúsundatali. Sama á að verulegu leyti við:
um Bandarikin, sem eru um 17 sinnum stærri en Þýzkaland var.
4