Tímarit Máls og menningar - 01.05.1949, Blaðsíða 117
UMSAGNIR UM BÆKUR
179
auðkenni A. Harðlega innilokuð tár
frumkvæðisins verða í útleggingu tár
„hins fergSa kyrtils“, og sýnist vera um
undarlega fatapressun að ræða. Ef kyrt-
ill er villa fyrir kirtill, eins og góður
maður hélt við mig, tekur ferging hans
út yfir allt smekkleysi, tár eru ekki súr-
hey. Sá, sem frumkvæðið segir ráðinn
í að standast (eða þola: dauern) enda-
laust, verður hjá A. „óendanlega ákveð-
inn aS bíSa“. A. hefur „mýkt í harð-
neskjunnar inni“, þegar sálarlífi innan
skeljarinnar er lýst, og „harmsins sak-
leysislegu eggjar“ eru þýðing hans á
schuldlose Schneide der Leiden (eggj-
ar, sem bíta án þess að eiga sök á þján-
ingunum sjálfar). Engill þjáninganna
fylgir hesti manns við hlið í kvæðinu:
Hált sich stundenlang zur Seite dem
finsteren Reiter,
hat denseiben Gang wie die namenlosen
Gefúhle.
Þýðing A.
Heldur sig daglangt við hlið hins
dökka riddarans
■og hefur sama göngulag og allar
nafnlausar kenndir.
Málvillan „hins dökka riddarans" er
öpuð eftir sænsku, en ekki þýzku. Reið-
maðurinn er þungbúinn (finster), en
tilhæfulaust að kalla hann dökkan, eins
og A. gerir. Orðið „daglangt" spillir ein-
ingu kvæðis, sem hefst með kvöldgolu,
og það er annað en stundenlang. Seinni
braglínan segir, að gangur engilsins er
samstilltur við óskýranlegar (namen-
lose) tilfinningar mannsins. A. hefur
ekkert skilið í því og býr til tóma vit-
leysu í staðinn.
Frumkvæðið hefur sérkennilegt inn-
rim og stálmjúka hrynjandi. Hvorugu
hefur A. víst tekið eftir.
Nóg er komið. Anonymus er ekki aum-
astur þeirra, sem birt hafa svonefndar
ljóðabækur á seinni árum, en bók hans
er hin vítaverðasta.
Björn Sigfússon.
Erlendar bækur á íslenzku.
Eins og nú er háttað ráðstöfun erlends
gjaldeyris hér á landi, verður mjög litlu
af honum varið til bókakaupa, og það
svo að með öllu er óviðunandi. Það er
því fengur bókalesendum að fá í þýð-
ingum góðar erlendar bækur, þótt þær
að vísu séu dýrari en á erlendu málun-
um. Auk þess eru þeir auðvitað fleiri
sem geta notfært sér þýðingar, þótt
furðu margir séu læsir á erlent mál, eitt
eða fleiri.
Margt af því sem þýtt er, hefur raun-
ar ekkert bókmenntalegt gildi og þýð-
ingar lélegar, stundum ber það og við
að þýðingar á góðum bókum eru ekki
vandaðar sem skyldi; ættu bæði lesend-
ur og gagnrýnendur að gera harðari
kröfur í því efni, því að það sæmir ekki
bókmenntaþjóð að affæra verk erlendra
rithöfunda eða misbjóða tungu sinni. Þá
má einnig minna á hve hörmulega er
áhótavant prófarkalestri almennt, og er
það lítt skiljanlegt lesendum að ekki
skuli vera hægt að gera bækur nokkum
veginn préntvillulausar áður en þær eru
prentaðar og seldar fólki.
Þegar ég fór að athuga val þýddra
bóka undanfarið, vakti það fyrst athygli
mína að þær voru vel flestar eftir gam-
alkunna höfunda. Er það ekki nema lof-
samlegt að velja höfunda sem orðnir
eru eða eru að verða klassískir, en þó
virðist ástæðulaust að láta þar staðar
numið. Við eigum að fá að fylgjast með