Tímarit Máls og menningar - 01.12.1957, Síða 33

NYR HEIMUR I SKOPUN
ismans haldið heltaki um allar þjóðir
allt fram á þennan dag.
Framfarir hefðu orðið minni. Sam-
keppnin við hina hröðu framvindu í
Sovétlýðveldunum hefur ýtt undir
tækniþróun og framleiðsluafköst í
auðvaldsríkjunum. Áætlunarbúskap-
urinn, sem Rússar tóku upp fyrstir
manna, hefur nokkuð rutt sér til rúms
í auðvaldsheiminum og hefur einnig
stutt þar að eflingu framfara. Þetta
hvortveggja hefur aftur bætt kjör al-
mennings í auðvaldslöndunum.
Sumir hafa haldið því fram að
meiri friður hefði haldizt þjóða milli,
ef hylting hefði ekki orðið í Rúss-
landi. Hvernig var þá ástatt með frið-
inn í heimi auðvaldsins næstu fjöru-
tíu árin á undan byltingunni?
Árin 1877 til 1878 er stríð milli
Rússa og Tyrkja.
Árið 1876 er stríð milli Tyrkja
annars vegar og Serba og Svartfell-
inga hins vegar.
Árið 1881 ráðast Frakkar með her
inn í Túnis og neyða þjóðhöfðingj-
ann til að viðurkenna vald Frakk-
lands yfir landinu.
Árið 1881 leiðir Mahdi-hreyfingin
í Súdan til stríðs milli Súdanbúa ann-
ars vegar og Englendinga og Frakka
hins vegar, og þeir kæfa hreyfinguna
í blóði.
Árin 1885 til 1886 er stríð milli
Búlgara og Serba.
Árin 1894 til 1895 er stríð milli
Japana og Kínverja.
Árið 1896 fara ítalir í stríð við
Abessíníu.
Árið 1898 heyja Bandaríkjamenn
stríð við Spánverja.
Árin 1899 til 1902 stendur stríðið
milli Englendinga og Búa.
Árin 1904 til 1905 er stríð milli
Japana og Rússa.
Árin 1911 til 1912 er stríð milli
Tyrkja og Itala.
Árin 1912 til 1913 er stríð milli
Tyrkja annars vegar og Svartfellinga,
Serba, Búlgara og Grikkja hins vegar.
Það endaði svo með styrjöld milli
Balkanþjóðanna innbyrðis.
Og 1914 skellur á heimsstyrjöldin
fyrri.
Þetta eru 13 stríð á 40 árum, öll
pólitískrar þýðingar. Auk þess var svo
og svo mikið af minni átökum.
Sósíalisminn fordæmir þessa villi-
mennsku, og þau lönd, sem liafa kom-
ið honum á í samfélagsháttum, hafa
gengið í fararbroddi í boðun frið-
samlegrar sambúðar þjóðanna. Þjóð-
skipulag sósíalismans er í innsta eðli
sínu vaxið upp úr þeirri siðgæðisvit-
und mannsins, að öllum mönnum beri
sami réttur til að njóta gæða lífsins
og sama aðstaða til að ávaxta hæfi-
leika sína. J^etta er hræðralagshug-
sjónin og kjarni hins samvirka þjóð-
skipulags. I^etla var orðað svo í
frönsku byltingunni: frelsi, jafnrétti
og bræðralag. Og þetta var kjarni
þeirrar kenningar, sem Kristur flutti
mannkyninu.
223