Tímarit Máls og menningar - 01.09.1965, Side 7

Að vísindastarfi hjá Sameinuðu þjóðunum
styðja vanþróuð lönd og ejla jramfarir þeirra, eða er hann pólitískt tæki í
höndum heimsvaldastejnu Bandaríkjanna eða annarra stórvelda?
Óhikað má fullyrða að sjóðurinn sé óháður heimsvaldastefnu Bandaríkj-
anna eða annarra ríkja. Hef ég aldrei heyrt vikið að hinu gagnstæða, enda
kynntist ég því vel af eigin raun að sjóðurinn reynir að aðstoða fátæk lönd
er til hans leita um lausn tæknilegra eða menningarlegra vandamála á sviði
framleiðslu og menntunar, án tillits til stjórnarforms þess er kann að ríkja í
landinu. Raunar eru verkefni sjóðsins þess eðlis að þau eru jafn brýn, hvert
sem stjórnarformið er eða hverjir stj órnarherrarnir.
Ilve.r eru erjiðustu vandamálin varðandi hin svonefndu vanjiróuðu lönd?
Enda þótt ég sé þess ekki umkominn að svara þessari spurningu viðhlítandi,
sýnist mér þó ótvírætt að mesta vandamál vanþróuðu landanna sé að auka
framleiðslu matvæla og framleiðni á því sviði, og bjarga þannig hundruðum
miljóna frá næringarskorti og hungurdauða.
Saztu allan límann í New Ynrk, eða jerðaðist Jni eitthvað um í erindum
sjóðsins?
Ég sat að langmestu leyti um kyrrt í New York, stundaði venjulega skrif-
stofuvinnu í sambandi við þær 25 til 30 áætlanir sem mér var falið að Hta
eftir. Ég kom hingað heim í orlof sumurin 1962, 1963 og 1964, og í sambandi
við sumarleyfi mitt 1963 skrapp ég til Póllands til að kynnast af eigin raun
matvælarannsóknum sem sjóðurinn styður þar. Og rétt áður en ég fluttist
heim frá New York í vor fór ég í tveggja vikna ferð til Chile og Perú í sam-
handi við vandamál sem höfðu valdið óeðlilegum töfum. Raunar tókst ég á
hendur aðeins eina talsvert mikilvæga ferð, en það var til Indlands snemma
árs 1964; dvaldist ég þar í rúman mánuð við undirbúning og mat á tveim
verkefnum, öðru í sambandi við jarðvegsrannsóknir og áveituframkvæmdir.
hinu varðandi fóðurframleiðslu fyrir mjólkurkýr.
Hvernig leizt þér á þig í Indlandi? Dregur Jmr eitthvað úr játœktinni, eða
hvernig eru jramlíðarhorjur? Veitir Special Fund Indverjum mikla aðstoð?
Mér fannst dapurlegt um að litast í Indlandi. Ég hafði að vísu margoft
heyrt lýst þeirri sáru fátækt sem þar ríkir og lesið skýrslur um meðalárstekj -
ur sem nema um 1000 ísl. kr. En hugmyndaflug mitt hafði ekki hrokkið til
að skilja þá örbirgð sem hundruð miljóna Indverja eru ofurseld. Engin sýn
hryggir hugann meira en að sjá lítil, saklaus hörn biðjast ölmusu í örvænt-
117