Tímarit Máls og menningar - 01.09.1965, Side 11

Að vísindastarji hjá Sameinuðu þjóðunum
ekki aðeins sívaxandi gagnrýni í mörgum af þekktustu dagblöðum landsins,
heldur og manna á meðal — jafnt þeirra er höfðu kosið Johnson — manna,
sem ekki trúðu á árangur né tilgang þess að heyja strið fyrir „lýðræðið" í
frumskógum Suðaustur-Asíu, þaðan sem Frakkar urðu loks að hörfa eftir að
miklu blóði hafði verið úthellt. Raunar virðist Johnson hafa tekið upp þá
stefnu, sem fjöldi manna óttaðist að Goldwater myndi fylgja, ef hann kæmist
í Hvíta húsið.
Fregnir berast af því að vakin sé sterk lireyfing í Bandaríkjunum, einkum
meðal háskólamanna, gegn stríðinu í Víetnam, svo-nefnd Teach-in-hreyfing.
Geturðu sagt mér nokkuð af henni?
„Teach-in-hreyfingin“ hafði tæplega hafið göngu sína er ég fór frá New
York upp úr páskum, og er ég því fremur lélegur heimildarmaður um hana.
En hún er greinilega enn eitt tákn þess, að miljónir Bandaríkjamanna eru
mjög óánægðir með Víetnam-pólitík Johnsons og hernaðarráðunauta hans.
Og hvernig lízt þér nú á þróunina hér heima?
Mér lízt vel á þróunina að því leyti að yfir landinu ríkir hressandi fram-
kvæmdablær, og það er miklu meira að gera en íslenzkar hendur fá áorkað,
þó að vinnudagur margra sé langur. Skýring þessa fyrirbæris er óvenju mikil
gjaldeyrisöflun (auk gjaldeyrislána) hin síðari ár, en grundvöllur hennar er
aðallega ný fiskveiðitækni, er sjómönnum okkar hefur tekizt að nýta vel.
Þetta mætti nefna lán þjóðarinnar, gjafmildi náttúrunnar, eða slembilukku
er við mættum minnast í auðmýkt. Enda væri hér hart í ári og kjör almenn-
ings ekki „mannsæmandi“, ef sömu veiðitæki og veiðiaðferðir væru notaðar
og fyrir 1940. En veiðiskapur, er byggist eingöngu á því að veiða án þess að
þurfa að hirða um ræktunarhlið fisksins, er í eðli sínu skyldur gullgreftri,
og því þarf það kannski ekki að vera undrunarefni þó að á landi voru gæti
nokkurs gullgrafarabragar í ýmsum athöfnum. Er þetta raunar ekki nýtt fyrir-
bæri, en alltaf sker það mest í augun, þegar menn hafa dvalizt langdvölum
erlendis.
Fyrir þrem árum ritaðir þú grein hér í tímaritið um raunvísindi og íslenzk-
an þjóðarbúskap. Hejurðu hugsað mikið um þessi ejni erlendis?
Starf mitt hjá S. Þ. fjallaði beint og óbeint einkum um auðlindir ýmissa
landssvæða og sem hagfelldasta nýtingu þeirra. Því velti ég nær daglega
fyrir mér viðfangsefnum skyldum þeim er ég reifaði í nefndri tímaritsgrein.
121