Tímarit Máls og menningar - 01.10.1968, Blaðsíða 28

Tímarit Máls og menningar
sökum heimsvaldastefnu Bandaríkj-
anna og eðli styrjaldarinnar í Víet-
nam, áttu upptök sín í innri þjóðfé-
lagsgerð hinna kapítalísku lýðræðis-
ríkja. Til að flytja út vörur og fjár-
magn stofnsettu stórveldin, einkum
England og Frakkland, nýlendur.
Nafnið sem Frakkar notuðu um yfir-
ráðasvæði sín — possessions d’Outre-
Mer — (eignarlönd utan Evrópu) er
skýr vottur þess að þar hafa þeir náð
yfirráðum með árásarstyrjöld. Árás-
araðilinn leilar andstæðing sinn uppi
í eigin landi, í Afríku, Asíu, vanþró-
uðum löndum, og honum dettur ekki
í hug að heyja altækt stríð, sem
tryggði nokkurn veginn jafna að-
stöðu í hyrjun, heldur neytir hann al-
gjörra hernaðaryfirburða sinna og
felur baráttuna í hendur nokkurskon-
ar leiðangursher. Hann ber auðveld-
lega sigurorð af fastaherjum lands-
manna, ef einhverjir eru, en þar sem
þessi óvænta árás kveikir hatur ó-
breyttra borgara, sem um leið verða
ótæmandi uppspretta uppreisnar-
manna og hermanna, verða nýlendu-
sveitirnar að halda völdum með ógn-
arstjórn, þ. e. með síendurteknu blóð-
baði. Eðli þess er hið sama og þjóð-
armorðs. Það þýðir að „hluta hóps-
ins“ (kynþáttar, þjóðar, trúflokks) er
útrýmt í þeim tilgangi að vekja ógn
og skelfingu hjá hinum hlutanum og
sundra þjóðfélagi innfæddra. Þegar
Frakkar, eftir eyðileggingarstríðið í
Alsír, þvinguðu ákvæðum Napóleons-
lögbókar upp á alsírskt ættasamfélag,
þar sem hver ættflokkur bjó að landi
sínu óskiptu (en þessar lagareglur
innleiddu borgaralegt skipulag eign-
arréttarins og uppskiptingu arf-
leifða), þá lögðu þeir þar með efna-
hagsundirstöður landsins vísvitandi í
rústir og bændaættflokkarnir misstu
ræktarlandið í hendur kaupsýslu-
manna frá „heimalandinu“. Sannast
sagna gerist nýlendunám ekki ein-
ungis með hernámi lands — eins og
innlimun Elsass-Lotringen í Þýzka-
land árið 1870; það gerist óhjá-
kvæmilega með þjóðarmorði menn-
ingarinnar. Land verður ekki gert að
nýlendu án þess að sérkenni hins inn-
lenda samfélags séu skipulega máð út,
jafnframt því sem komið er í veg fyr-
ir að innfæddir samlagist þjóðfélagi
drottnaranna eða njóti góðs af kost-
um þess. Nýlendustefnan er í raun
kerfi: nýlendan selur hráefni í iðn-
aðar- og matvörur á gjafverði til ný-
lenduveldisins sem aftur á móti selur
nýlendunni iðnaðarvörur á heims-
markaðsverði. Þessu kynlega við-
skiptakerfi verður því aðeins við
komið að undir-öreigar nýlendunnar
séu látnir vinna fyrir sultarlaunum.
Afleiðingin verður óhjákvæmilega sú
að nýlenduþjóðirnar glata þjóðarein-
kennum sínum, menningu og siðvenj-
um, stundum jafnvel tungu, og lífi
sínu, í dýpstu fátækt, líkari skuggum
en mönnum, látlaust minntar á sitt
lága manngildi.
122