Tímarit Máls og menningar - 01.12.1968, Blaðsíða 124

Tímarit Máls og menningar
blöðin luku strax miklu lofsorSi á
og haldiS var á loft sem fyrirmynd
hinna nýju stofnana.
Svo undarlega vildi til, aS þaS var
einmitt á þessari stundu, þegar menn-
ingarbyltingin virtist vera aS komast
á uppbyggingarstigiS, aS fyrstu illa
duldu árásirnar hófust á „Krústjof
Kína“, Líú Sjao-sji. Svo virSist sem
þá hafi hafizt ný togstreita í æSstu
forystunni, því aS jafnvel „miSnefnd
menningarbyltingarinnar“ var endur-
skipulögS. Tao Sjú, einum virtasta
fulltrúanum í henni, sem stjórnaSi
áróSrinum, var allt í einu vikiS úr
henni og ákaflega hörS hríS gerS
aS honum. Nú er manni stundum
sagt þaS í Kína undir fjögur augu
aS þeir sem réSu hinni gömlu fram-
kvæmdastjórn flokksins hafi „laum-
aS“ Tao Sjú inn í forystu menning-
arbyltingarinnar og aS meS því aS
„fletta ofan af“ honum hafi alþýSa
manna rutt burt síSasta tálmanum
sem var í vegi opinskárrar gagnrýni
á „Krústjof Kína“ og vitorSsmenn
hans.
Ég er fremur þeirrar skoSunar aS
Líú Sjao-sji hafi falliS fyrir þeirri
framvindu mála sem varS óhjá-
kvæmileg þegar menningarbyltingin
hafSi veriS sett af staS. Allir höfSu
þeir embættismenn sem gagnrýndir
voru, ýmist fyrir aS vera hálfvolgir
og í litlum tengslum viS alþýSuna
eSa þá fyrir aS spilla henni meS gýli-
gjöfum, veriS skipaSir í stöSur sínar
af honum. Þeir gátu ekki lengur leit-
aS á náSir flokksfélaga sinna, því aS
samstaSa þeirra var úr sögunni, og
þeir gátu því aSeins skellt skuldinni
á yfirboSara sína í framkvæmda-
stjórninni. YiS þaS bætist aS hvaS
sem satt kann aS vera var auSvelt aS
kenna Líú Sjao-sji um aS hafa ráS-
lagt þessum embættismanni aS kaupa
sér stuSning verkamanna meS fjár-
gjöfum, hinum aS veita óbilgjörnum
varSliSum ofanígjöf og þar fram eft-
ir götunum. Því hver annar gat kippt
í þá þræSi sem lágu til þessara ó-
happaverka?
„ReiSistormurinn“ í upphafi árs
1967 magnaSi enn viSsjárnar í Kína
sem voru þó miklar fyrir. Óvinirnir
virtust leynast alstaSar og árvakur
fjöldinn gat því engum treyst. AS-
ferSir rauSu varSliSanna viS yfir-
heyrslur flokksleiStoga urSu æ ó-
skemmtilegri þrátt fyrir þúsundfalda
ítrekun fyrirmælanna frá „miSnefnd
menningarbyltingarinnar" aS „lækna
ætti sjúkdóminn fremur en bana sjúk-
lingnum“. Stjórnsýslan varS líka í
æ meiri ólestri, þótt foringjar úr
hernum hefSu reynt aS hlaupa undir
bagga af mikilli ósérhlífni. Járn-
brautarlestir fóru ekki lengur eftir
neinum áætlunum, í verksmiSjunum
töfSu umræSufundir fyrir fram-
leiSslustörfum, í sumum borgum var
aS heita mátti alger rafmagnsskortur.
330