Tímarit Máls og menningar - 01.10.1969, Blaðsíða 115
vemdarráðstöfunin, að vemdartollum und-
anskildum, var takmörkun magns inn-
flutnings, og jafnframt því sem gert var
upp á milli landa, og á stundum nam tak-
mörkun innflutningsins við algert inn-
flutningsbann. Áætlað hefur verið, að í
þeim löndum, sem skýrslumar greindu frá,
hafi (verndar-) ráðstafanir aðrar en toll-
vemd náð til sölu smjörs að 84 hundraðs-
hlutum, osta að 59 hundraðshlutum, syk-
urs að 52 hundraðshlutum, hveitis að 87
liundraðshlutum. Um vörutegundir, sem
höft voru ekki á lögð, giltu oft ákvæði um
innflutningsgjöld, sérréttindi ríkisverzlana,
vöruskipti eða aðrar verndarráðstafanir.“3
Áhöld vom ekki um, að ofgnægð mat-
væla og hráefna á heimsmarkaðnum var
ekki afleiðing hins slæma efnahags margra
3 Gerard Curzon, Multilateral Commer-
cial Diplomacy, London, 1965, bls. 192.
Alþjóðlega tollasamþykktin
landa fyrstu árin eftir síðari heimsstyrjöld-
ina. Að dómi ríkisstjórna margra vanþró-
aðra ianda varð þess ekki vænzt, að fyrir
ofgnægð búvara á heimsmarkaðnum tæki,
meðan iðnaðarlöndin styrktu og vernduðu
landbúnaðarframleiðslu sína. Þær töldu
ennfremur, að í bráð væru ekki horfur á,
að Alhæfu samþykktinni yrði svo fram
fyigt, að höft á alþjóðlegum viðskiplum á
sviði matvæla og hráefna yrðu úr gildi
felld að jafn miklu leyti sem á iðnaðar-
varningi.
Gagnrýni vanþróuðu landanna á afstöðu
þorra aðildarlandanna að Alhæfu sam-
þykktinni til alþjóðlegra viðskipta á sviði
matvæla og hráefna harðnaði á öndverðum
sjöunda áratugi aldarinnar. Á vegum Sam-
einuðu þjóðanna var fyrir frumkvæði
þeirra kvödd saman 1964 ráðstefna um
verzlun og framvindu, sem síðar varð að
alþjóðlegri stofnun.
14 TMM
209