Tímarit Máls og menningar - 01.12.1994, Page 112

geir Tryggvason. Tvö gamanleikrit, eitt sögulegt leikrit og eitt persónudrama.
Þá íylgdi Ólafur Haukur Símonarson leikriti sínu Haftnu — hefðbundnu
fjölskyldudrama með sterkum þjóðfélagslegum undirtón — eftir með leik-
gerð, söngleikgerð, á skáldsögum sínum Gauragangi og Meiri gauragangi.
Ólafur er tvímælalaust afkastameta leikskáld okkar um þessar mundir og
Hafið sýndi að hann hefur orðið ágætt vald á því að spinna söguþráð þótt
stundum finnist manni hann skemmta sér um of yfir orðaleikjum. Þetta
stíleinkenni Ólafs þykir mér minnka trúverðugleika persóna hans en trú-
verðugleiki er mikilvægur í þeirri hefð sem Ólafur heldur sig innan. Þá hefur
aðalleikstjóri verka Ólafs síðustu árin, Þórhallur Sigurðsson, einnig undir-
strikað þetta skemmtigildi leikritanna. Nú væri spennandi að sjá aðra leik-
stjóra takast á við verk Ólafs.
13. krossferðin effir Odd Björnsson hlýtur að teljast eitt metnaðarfýllsta verk
höfundarins. Sýning Þórhildar Þorleifsdóttur var einnig mjög metnaðarfull
og umhverfið sem Sigurjón Jóhannsson skapaði var stórkostlegt. Hið full-
komna listaverk? Nei, sem betur fer ekki. Og því miður var samspil texta,
hreyfinga og myndar ekki nægilega sannfærandi til að fólk streymdi í leik-
húsið og sýningar urðu fáar.
Árni Ibsen sýndi sig atkvæðamikinn í leikhúslífinu á síðasta leikári. Ég
skemmti mér prýðilega á sýningu Andrésar Sigurvinssonar á verki Árna,
Fiskar á þurru landi. Léttur og leikandi textinn sýndi að það er alveg hægt að
að setja upp nýjan íslenskan gamanleik með takmörkuðu innihaldi svo
áhorfendum sé ágæt skemmtun af. Og ég furða mig á því að fólk skyldi ekki
flykkjast á Fiska á þurru landi frekar en Spanskflugutia eða Gleðigjafana. Það
hefur kannski eitthvað með félagslega kækinn að gera, sem áður var minnst
á. Hitt leikritið sem Árni Ibsen átti á fjölunum á síðasta leikári, Elín Helena,
var af allt öðrum toga. Þar var Árni að fjalla um háalvarlega hluti, uppruna
manneskjunnar, rætur hennar, ábyrgð gagnvart sjálfri sér og öðrum, en þó
fyrst og fremst um sannleikann. Hvenær er rétt að þegja og hvenær að segja?
Getur sannleikurinn verið óæskilegur? í viðtölum sagði Árni að verkið Elín
Helena hefði verið lengi í smíðum, mörg ár og verkið ber það svolítið með
sér. Það er svo þaulhugsað og niðurnjörfað að erfitt er fyrir leikara og
leikstjóra að smjúga inn í það og skapa sér svigrúm. Leikstjórinn Ingunn
Ásdísardóttir sýndi að hún er starfi leikstjóra vaxin en hún hefur ekki verið
áberandi í leikhúslífinu fram til þessa. Það er þó svo að flest gangvirki ganga
betur ef þau eru í jafnri notkun og á það við um alla listamenn í leikhúsinu.
Þá er bara eftir að minnast á Ferðfl/o/cSteinunnar Jóhannesdóttur. Það er
mikil vogun að gera listaskáldið góða að grundvelli og uppistöðu lítils leikrits
með jafn einhlítri skírskotun til fýrirmyndanna sem nöfn persónanna bera
í sér: parið sem ekki nær saman Jónas og Þóra, kennarinn og lærifaðirinn
110
TMM 1994:4