Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1999, Page 148

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1999, Page 148
RITDÓMAR fangið fullt af íjalli“ (bls. 60). Þessi stutta lýsing á viðbrögðum Ágústínu við af- skiptasemi kennarans dregur í huga les- andans upp skýra mynd af stöðunni. Bæði er ljóst að Ágústína sýnir vissa þvermóðsku og eins er sýnin á fjallið og af fjallinu býsna heiðskír. Bókin lætur lítið yfir sér. Á kápunni er smámynd af upphækkaðri jörð, væntan- lega Fjallinu eina. Það er fjarskablátt og lokkandi að sjá, til þess fallið að draga til sín gönguhrólfa. Nær er svo græn nálægð sem umvefur blátt streymi. Hver slægi hendinni á móti svo töfr andi einangrun? Saga Ágústínu er engin hversdagssaga en sitthvað á hún þó sammerkt með sög- um okkar hinna. Hver hefur sinn djöful að draga, sumir e.t.v. djöfla. Þá er spurn- ingin fyrst og ffemst hvernig maður snýr djöfulinn af sér. Ágústína gengur mjög einarðlega fram í því en hvernig er það með Akkilesarhæla okkar hinna - þor- um við að stíga í þá? Aðalkostur bókarinnar fmnst mér vera sá að hún ögrar lesendum til að horfast í augu við sjálfa sig. Þeir verða þó að vera tilbúnir að koma auga á þessa áskorun því að frásagnaraðferðin heldur lesendum að sama skapi eilítið utan við söguefnið. Ágústína er svo mikið sjálffar sín að stundum er á mörkunum að les- endur nái nokkru sambandi við hana. Á köflum er nokkurrar þolinmæði þörf til að kryfja samband Ágústínu og moldar- innar sem er henni svo hugleikin. En uppskeran réttlætir viðleitnina. Berglind Steinsdóttir Árni lá ekki Þórdísi Ævisaga Árna Magnússonar. Mál og raenning 1998,400 bls. I mínu ungdæmi heyrði ég sögur af mönnum sem voru svo ríkir, að þeir not- uðu hundraðkalla til að kveikja sér í pípu. En íkveikjur geta verið með fjöl- breyttu sniði. í nýútkominni ævisögu Árna Magnússonar ffæðir höfundurinn, Már Jónsson, væntanlega lesendur sína um það að hundrað króna seðill með bí- læti handritasafnarans mikla, sem „var í umferð frá myntbreytingu í ársbyrjun 1981 fram á haust 1995“ hafi orðið „kveikjan að samantekt þessarar bókar sumarið 1993“. Úr þessu hefur greinilega orðið mikið andlegt bál. Svo virðist sem þessu riti sé ætlað að vera nokkurs konar „tæmandi" ævisaga Árna Magnússonar, þar sem reynt sé að halda til haga öllu því sem um hann er vitað og búa þannig úr garði að fræði- menn geti við það stuðst og fróðleiksfús- ir lesendur jafhframt lesið það sér til gagns og skemmtunar. Ekki var vanþörf á, því Árni Magnússon var á fleiri vegu en einn lykilmaður í íslenskri menningar-, stjórnmála- og hagsögu og óréttlátt að láta hann svo til algerlega falla í skuggann af hálfnafna sínum í Islandsklukkunni. Þetta ætlunarverk sitt hefur höfundi að sumu leyti tekist vel. Þótt ævisagan sé ekki mikil að vöxtum miðað við við- fangsefnið (346 bls. af texta en með all- stóru letri og talsverðu myndefni) er hún troðfull af upplýsingum. Höfundur hef- ur verið óhemju natinn við að hafa upp á öllum þeim skjalfestum upplýsingum sem nú eru tiltækilegar um Árna Magn- ússon: þær eru því miður miklu rýrari en æskilegt væri, en leynast þó á ólíklegustu stöðum, eins og raun ber vitni. Árangur- inn er tvímælalaust mikil náma fýrir fræðimenn, sem vilja þekkja veraldar- vafstur Árna, og ekki kannske síst fyrir þá sem eru að velta fyrir sér daglegu lífi á þessum tímum. Þannig er ágætlega sagt frá starfi Árna á unga árum fyrir danska fræðimanninn Thomas Bartholin, sem varð upphafið að ferli hans eftir það, námsferðum hans um Þýskaland, og samskiptum hans við 146 www.mm.is TMM 1999:2
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.