Tímarit Máls og menningar - 01.09.2000, Blaðsíða 99
HARRY POTTER TÖFRAR HEIMINN
endur sjá um að framfylgja. Rowling skilur vel baráttuna milli krakkanna og
hvað mikið getur verið í húfi hjá þeim, þó svo að okkur hinum eldri fmnist
kannski ekki lífíð liggja við hver vinnur í svona átökum. Hún vekur hins veg-
ar hjá okkur svo mikla samúð með Harry að okkur stendur alls ekki á sama
hver vinnur.
í heimavistarskólum - eins og annars staðar - ríkir oft mikil samkeppni
milli barna í keppnisíþróttum, og það er yfirleitt stór liður í þessum skóla-
sögum þegar kemur að keppni í krikket eða fótbolta. Rowling skilur áhuga
drengja á því að skara framúr líkamlega, án þess að gera lítið úr bóklegu hlið-
inni. Hún fann upp Quidditch-leikinn þegar hún eyddi nótt á litlu hóteli í
Manchester, og segir: „Ég vildi finna leik fyrir galdramenn, og mig hafði
alltaf langað að sjá leik þar sem fleiri en einn bolti væru í spilinu... .Mugga-
leikurinn sem hann líkist helst er körfubolti en það er sú íþrótt sem ég hef
mest gaman af að horfa á.“ f Quidditch eru sex mörk, fjórir boltar og tvö sjö
manna lið sem eigast við í næstum 20 m hæð yfir jörðu, fljúgandi á kúst-
sköftum. Harry Potter er „leitari“ í Quidditch og skarar fram úr sem slíkur.
Hjá honum, eins og mörgum drengjum á þessum aldri, kemst stundum lítið
annað fyrir en næsti leikur. Drengurinn er ekkert sérstaklega góður í göldr-
um en mjög klár í Quidditch.
Rowling segir í einu viðtalinu að hún eigi ákaflega auðvelt með að loka
augunum og ímynda sér að hún sé ellefu ára. Hún segist muna greinilega eft-
ir því hvernig tilfinning það var að vera barn - og það er einn besti eiginleiki
sem barnabókahöfundur getur haft. Krakkar á þessum aldri eiga sér hug-
myndaheim, þar sem allir hlutir eru á svolítið öðru plani en í heimi hinna
fullorðnu. Fullorðna fólkið skilur ekki þann heim. Rowling býr til annan
heim, galdraheiminn, þar sem Hogwart-skóli er, og Muggarnir skilja hann
ekki. En hún skilur hann og börnin sem lesa bókina skilja hann - og sumt
fullorðið fólk sem ber enn þann galdur í brjósti að geta vakið upp barnið í sér.
Tryggð, vinátta og sjálfsfórn eru mikilvæg hugtök í Harry Potter bókun-
um. Vinir snúa bökum saman og standa í forsvari hver fyrir annan þegar illa
fer. Það sést meðal annars þegar Hermione lýgur í fyrsta sinn að kennara til
að verja Harry og Ron Weasley. Eftir það telja þeir hana vin sinn og myndu
verja hana fram í rauðan dauðann. Hún fórnar sínu góða orðspori fyrir þá.
Virðing barnanna hvers fyrir öðru er líka mikil, og það er aðdáunarvert þeg-
ar Harry, Ron og Hermione eru að nálgast úrslitastundina og koma að lifandi
taflborði þar sem spilað er upp á lífið sjálft, að Harry lætur Ron taka við
stjórntaumunum og viðurkennir að á þessu sviði standi Ron honum framar.
Á slíku byggist sönn vinátta.
TMM 2000:3
malogmenning.is
97