Tímarit Máls og menningar - 01.12.2000, Síða 53

HVERS VEGNA ER DAUÐINN BESTA GJÖFIN, KIERKEGAARD?
Sören Kierkegaard. Wilhelm Marstrand teiknaði eftir
minni.
menningu. Abraham er leiddur í þá freistni að snúa baki við boði Guðs, segir
Þórir. Framkvæmi hann skipunina, hins vegar, brýtur hann þar með lífsins
lög:
Ég hygg að skelfing þessarar sögu og áhrifamáttur hennar í aldanna
rás séu af því sprottin að hér er á „æðra plani“, og eins og í leiftursýn
ljóðs eða dæmisögu, lýst hinu ysta og hinu hinsta — þeirri ystu nöf
sem mannlegt líf getur leiðst út á, þegar svo er komið að hvert sem far-
ið er eru öll sund lokuð, hyldýpið eitt blasir við og allt sem gert er, er
rangt. Dýpri þverstæðu getur ekki.11
Líkt og þeir Kierkegaard og Derrida efast Þórir ekki um áhrifamátt sögunnar
af Abraham. En er fórn ísaks vort daglegt brauð, reynslan af ábyrgð allra?
Þegar haldið er upp á 1000 ára afmæli kristni á íslandi sumarið 2000 er
spurt um ábyrgð, hvort ríkið eða kirkjan beri ábyrgð á kostnaðinum sem af-
mælinu fýlgir. En þetta er ekki sú ábyrgð sem Derrida glímir við. Sá vandi
kristinnar trúar sem hér er til umræðu og sá sem Derrida kýs að einbeita sér
að ristir dýpra og á sér mun lengri sögu en „fórnarkostnaðurinn“ sem rætt er
um á íslandi á 1000 ára afmæli kristni. Líkt og Kierkegaard spyr Derrida um
þverstæðuna í kristinni trú; hann spyr um þennan tiltekna atburð á fjalli,
þetta augnablik þegar faðir er reiðubúinn að slátra syni sínum í krafti trúar.
TMM 2000:4
malogmenning.is
51