Tímarit Máls og menningar - 01.12.2000, Síða 65
Þórbergur Þórðarson
Bréf til Helenu Kadeckovu
Reykjavík, 13. apríl 1962
Kæra Helena!
Nú sezt ég niður að pára þér línur, eins og íslenzkt sveitafólk komst
að orði í ungdæmi mínu. Margrét mun hafa hripað þér seðil einhvern-
tíma í vetur.
Margt væri hægt að segja þér í fréttum úr heimunum báðum, hin-
um sýnilega og hinum flestum mönnum dulda, ef hugurinn væri í
góðu standi. Lífið í landi voru gengur svipaðan gang og þegar þú fórst
héðan og þó með sífellt nýjum tilbrigðum, enda kemur díalektík Guðs
almáttugs og díalektík Karls Marx saman um það, að lífið sé rennandi
straumur, ýmist sem hjalandi lækur í brekkukorni, ýmist sem drynj-
andi Skeiðará í hlaupunum miklu. Guð verndi oss fyrir lífsfölsun
statismans.
Bjarni skáld Thorarensen sagði í kvæði á sínum tíma: „íslands
óhamingju / verður allt að vopni.“ Nú er sú óhamingja yfir okkur vof-
andi að við göngum í ræningjabandalag það, sem sig kallar efnahags-
bandalag. Hér í landi eru siðblindir Mammonsþrælar, sem róa að því
öllum árum, sumir skiljandi ekki, sakir grunnhyggni sinnar, hvað þeir
eru að gera. En hér standa líka margir á móti. Hins vegar er ríkisstjórn-
in til alls ills vís, en einskis sem manndóm væri hægt að kalla. Það yrði
hörmulegur endir á 600 ára sjálfstæðisbaráttu að verða kothreppur í
stórveldasamsteypu, sem yrði stjórnað af gráðugustu, sálsjúkustu og
leiðinlegustu þjóð í heimi.
Ánægjulegt er að heyra fréttirnar ffá Rússlandi. Þar hafa vísinda-
menn séð tvö skrímsli í tveimur fjallavötnum í Austur-Asíu, og annað
át hund. íslendingar hafa reyndar vitað allt frá dögum Sel-Þóris, að
skrímsli eru til bæði í sjó og fjallavötnum. Skemmtileg þykir mér frá-
sögn Landnámu af Sel-Þóri og fyrsta sjóskrímslinu, sem sögur fara af,
TMM 2000:4
malogmenning.is
63