Tímarit Máls og menningar - 01.12.2000, Blaðsíða 145

RITDÓMAR
sem koma henni aldrei úr jafhvægi held-
ur fleyta henni áfram í tungumálakunn-
áttu. En það eru að sjálfsögðu orðabækur
af öllum tegundum og gerðum og á
hverjum degi ákveður hún að læra vissan
fjölda orða á dag. Á eftir fær hún sér einn
vindling og tekur svo upp kíki og njósnar
um nágrannakonu sína sem henni finnst
afar áhugavert rannsóknarefhi:
Alltaf eitthvað um að vera hjá ná-
grannakonu minni handan götunnar,
reikimeistaranum. Eða er hún árules-
ari? Þau eru orðin svo mörg starfsheit-
in hjá þessu fólki. Ekki svo að skilja að
ég fylgist með gjörðum hennar, maður
kemst bara ekki hjá því að sjá inn um
upplýstan gluggann, manneskjan hef-
ur ekki haft hugsun á að fá sér stóris
eða rúllugardínur. Þetta er merkileg
kona, bankamær á daginn í einkennis-
dragt og reikimeistari á kvöldin í
rósóttum kjól. Ég get ekki betur séð en
að þær séu sex samankomnar þarna
himumegin, ætli það sé eitthvert helg-
arnámskeð í gangi hjá henni núna?
Mér er sagt að hún stórgræði á þessum
námskeiðum. Eintómar kellingar í
heilun og andanuddi. Hvaða kellingar
skyldu þetta vera? Hvar setti ég kíkinn?
Nú.hún erbara að strjúka þeim öllum
og klappa. Ég skal segja ykkur það. Ja
ég vildi að einhver klóraði mér á bak-
inu.“ (Bls. 6)
Þessi texti birtir tvöföld skilaboð, annars
vegar hæðni í garð kvenna sem láta
blekkjast af kukli í von um betra líf, hins
vegar afhjúpar textinn Þórsteinu sjálfa
sem er alein og yfirgefin á föstudags-
kvöldi. Hún reynir að blekkja lesandann,
og sjálfa sig, með því að þykjast ekki
komast hjá því að sjá herlegheitin hinum
megin en samt neyðist hún til að grípa til
kíkisins! Langar hana að tilheyra þessum
hópi en getur ekki sökum stórmennsku
sinnar viðurkennt þá staðreynd? Þór-
steinu strjúka fáir því hún hefur með
kulda og yfirvegun lokað á flesta leynd-
ardóma lífsins. Hins vegar á hún sér elsk-
huga í Frakklandi sem hún hittir með
höppum og glöppum en sú staðreynd
gerir stöllur hennar á kennarastofunni
grænar af öfund. Hún hefur annað
öfundsvert í pokahorninu: Kennara-
launin eru aðeins vasapeningar, því sínu
góða lífi lifir hún af peningum sem koma
úr annarri átt. Hún getur klætt sig eins og
eðalskvísa, ferðast til útlanda þegar hana
lystir, borðað konunglegan mat og
drukkið dýr vín með. Og með reglulegu
millibili býður hún kvenkyns samkenn-
urum í dýrlegar veislur upp á franska
vísu, kannski til að upphefja sjálfa sig enn
frekar, kannski til að sýna þeim hve
þeirra eigið líf er lágkúrulegt. Því með
reglulegu millibili ryðjast þær inn á hana
ein af annarri með sorgir sínar og von-
brigði en þegar þær hafa talað út, nöldr-
að og grátið halda þær áfr am lífi sínu eins
og ekkert hafi í skorist. Þórsteina situr
sumsé uppi sem einstæð kona sem má
hvenær sem er búast við „innrás“ kven-
kynskennara án tillits til þess hvort það
hentar henni eða ekki. Úthstanir sögu-
konu á þessum konum, sem láta hvað
sem er yfir sig ganga, eru off ótrúlega
fyndnar en vekja lesandann einnig til
umhugsunar um að ærlegt líf er í sjálfs
valdi.
En hvernig er líf Þórsteinu sjálffar?
Það er spurning sem lesandinn verður að
glíma við. Er hennar líf eitthvað eftir-
sóknarverðara en líf samstarfskvenn-
anna eða líf þeirra kvenna sem hittast hjá
reikimeisturum? A.m.k. þarf hún
stöðugt að minna á yfirburði sína and-
spænis öðrum konum, hún er glæsi-
kvendið á kennarastofunni, veit af því og
spilar því trompi ffam hvenær sem færi
gefst.
Sagan gerist á einni helgi þótt sögu-
TMM 2000:4
malogmenning.is
143