Vesturbæjarblaðið - 01.02.2007, Blaðsíða 6

Knattspyrnumaðurinn, þjálfar-
inn, klæðskerinn og gárunginn
Guðbjörn Jónsson kvaddi þenn-
an heim í upphafi nýs árs. Átta-
tíu og fjögurra ára að aldri. Að
mörgu leyti markar fráfall Guð-
björn Jónssonar viss þáttaskil.
Hann var síðastur bræðra sinna
til að kveðja. Þeir voru kenndir
við Stóra-Skipholt við Granda-
veginn. Allir náðu þeir háum
aldri og voru þekktir menn í
Vesturbænum. Einskonar fulltrú-
ar þess gamla Vesturbæjar, þar
sem allir þekktu alla, bundust
vináttuböndum og voru stoltir af
uppruna sínum.
Saga Vesturbæjarins er samofin
úr mörgum þráðum. Byggðinni
og fólkinu. Í upphafi var Vestur-
bærinn fyrstu húsin sem risu við
Hlíðarhúsastíg (Vesturgötu) sem
teygðu sig niður í fjöru að norð-
an og upp að Landakotskirkju að
sunnan . Strjál byggð bæja og býla
teygði sig síðan fram á mela og út
í mýri. Þetta var tiltölulega ein-
angruð byggð tómthúsmanna, sjó-
manna og þá einkum skipstjóra.
Þorp í borginni. Fólk sem þekkt-
ist kynslóð eftir kynslóð. Ein stór
samhent fjölskylda.
Þannig var það með mitt fólk
og fólkið hans Guðbjörns Jónsson-
ar. Jón Jónsson sem kenndur var
við Stóra-Skipholt og bjó þar lung-
ann úr sinni ævi, faðir Guðbjörns,
var sjómaður og var í áhöfn með
afa mínum Ellert. Afi bjó á Stýri-
mannastígnum. Á meðfylgjandi
mynd sem tekin er af 24 manna
áhöfn á kútter Björgvin, upp úr
aldamótunum 1900, má sjá Jón og
afa. Mér var sagt að faðir minn,
Björgvin, hafi verið skýrður í höf-
uðið á þessu skipi.
Svava dóttir Sigurjóns, bróður
Guðbjörns, gaf mér þessa mynd
og mér þykir vænt um hana. (Og
Svövu líka)! Hún er vitnisburður
um þau bönd og þá vináttu sem
ætíð ríkti og ríkir enn hjá mínu
fólki og fjölskyldunni frá Stóra-
Skipholti. Okkur fannst alltaf,
okkur Guðbirni, að við ættum eitt-
hvað sameiginlegt, þó ekki væri
nema vegna þeirra tengsla Vestur-
bæinga sem mynduðust í þröngu
samfélagi forfeðra okkar sem deil-
du kjörum, störfum og áhyggjum í
lífsins ólgusjó.
Nú hefur þetta breyst. Vestur-
bærinn hefur stækkað og fólkið
fjarlægst. Með fráfalli Guðbjörns
og hans jafnaldra tognar á þess-
um strengjum. Engu að síður ligg-
ur enn í loftinu samkennd og stolt
í Vesturbænum, sem við eigum
að viðhalda og rækta. Í minningu
þessa fólks og í krafti þeirrar stað-
reyndar að Vesturbærinn er og
hefur verið bær í borginni. Heima-
slóð okkar og athvarf.
Stigmagnandi hvatning
í klefanum
Vesturbæjarblaðið hefur beðið
mig um að segja skemmtilegar
sögur af Guðbirni. Það er svo sem
af nógu að taka en ekki allt prent-
hæft. Ekki vegna þess að Guð-
björn hafi ekki kunnað sig, heldur
af hinu að tilsvör og atburðir eiga
sér stað og stund og hnyttnin
kemst ekki alltaf til skila í endur-
sögn. Þó má reyna.
Einhvern tímann þegar Guð-
björn var þjálfari meistaraflokks
KR, brá svo við að allmargir af lyk-
ilmönnum liðsins voru meiddir og
forfallaðir og Guðbjörn þurfti að
tefla fram nýliðum og varamönn-
um. Engu að síður vannst góður
sigur og í sigurvímunni á eftir, þeg-
ar menn voru að skjalla Bubba
að leik loknum, brást kappinn
við með því að hrópa að viðmæl-
endum sínum.: “látið mig bara fá
einhverja ellefu menn og ég vinn
allt”.
Lengst af þjálfaði Guðbjörn
yngri flokka félagsins og svo var
honum treyst fyrir meistaraflokk-
inum, gott ef það var ekki árið
1965. Ég segi ekki að Bubbi hafi
verið besti þjálfari í heimi, en
hann hafði einn frábæran eigin-
leika. Hann gat stappað í okkur
skapið og viljann til að sigra. Þær
voru eftirminnilegar ræðurnar
sem hann flutti í búningsklefan-
um, stillti sér upp á miðju gólfi,
byrjaði rólega en gíraði sig fljót-
lega upp í stemmningu sem var
engu lík. Stigmagnandi hvatning
um að berjast, berjast, svo undir
tók í klefanum. Hann vissi sem
var að það var ekki nóg að vera
flinkur og leikinn, ef hugurinn fyl-
gdi ekki með. Skítt með taktikina.
Sigurinn var honum allt. Og svo
endaði messan með þaulskipu-
lögðum og vel undirbúnum áhrín-
isorðum og allir fóru grenjandi
einbeittir og urrandi inn á völl.
Þetta voru ógleymanlegir stundir.
Eini Íslendingurinn sem
ekki fékk á sig mark í
landsleik!
Sjálfur var Guðbjörn ágætur
leikmaður á sínum yngri árum
og fór það mest á skapinu og
grimmdinni. Hann var oft valinn
í úrvalslið en til að byrja með
þurfti hann að verma varamanna-
bekkina. Þegar Guðbjörn var loks
valinn í liðið og fékk tilkynningu
um það, segir sagan að hann hafi
sent landsliðsnefndinni svohljóð-
andi svarskeyti: Þakka valið, en
er því miður upptekinn við veislu-
höld. Er að halda upp á tíu ára
varamannaferil minn.
Já Bubbi var humoristi af Guðs
náð. Ég hitti Helga Daníelsson,
þann landsfræga markvörð og
Skagamann, í erfidrykkju Guð-
björns og Helgi sagði mér eftirfar-
andi sögu:
Ég mætti í sjötugs afmæli Guð-
björns og hélt ræðu þar sem ég
minnti á að Guðbjörn hefði leikið
einn landsleik, komið inn á sem
varamaður í hálfleik og vörnin
hefði haldið hreinu þannig að Guð-
björn væri kannski eini Íslending-
urinn sem hefði ekki fengið á sig
mark í landsleik. Guðbjörn var
ánægður með þessa ræðu og
þennan sögulega árangur sinn og
tók Helga tali eftir að ræðunni var
lokið. Segir si sona við Helga: Þú
tekur eftir því Helgi minn, að hér
í veislunni eru engir nákomnir ætt-
ingjar mínir. Það er vegna þess að
ég held fyrir þá sérveislu, heima
hjá mér í kvöld. Mundir þú ekki
vera svo vænn að líta við hjá mér
aftur í kvöld og flytja þessa ræðu?
Þetta gerði Helgi og flutti þannig
tvisvar sinnum sömu ræðuna til
heiðurs Guðbirni.
Þessi saga Helga lýsir Guðbirni
Jónssyni vel. Hann hafði þá ágætu
kímnigáfu að gera grín af sjálfum
sér. Var spaugsamur og fyndinn í
sinn eigin garð og flutti oft snjall-
ar ræður í Munkhausen stíl. Grafal-
varlegur í framan.
Nú er þessi skemmtilegi
maður horfinn, síðastur bræðra
sinna, síðasti móikaninn úr
Vesturbænum.
Ellert B. Schram
Reykjavíkurmeistarar KR árið 1965. Efri röð frá vinstri: Guðbjörn Jónsson, þjálfari, Heimir Guðjónsson, Gunnar Felixson, Sigþór Júlíusson, Ellert
B. Schram, Kristinn Jónsson, Guðmundur Haraldsson, Theódór Guðmundsson.
Neðri röð frá vinstri: Baldvin Baldvinsson, Þorgeir Guðmundsson, Hreiðar Ársælsson, Örn Steinsen og Bjarni Felixson (allir bornir og barnfædd-
ir vesturbæingar, utan einn sem var fæddur inn í KR!!).
6 Vesturbæjarblaðið FEBRÚAR 2007
Síðasti móikaninn úr Vesturbænum
Skipshöfnin á kútter Björgvin árið 1902. Jón Jónsson, faðir Guðbjörns er annar frá vinstri í fremstu röð. Ellert Kr. Schram skipstjóri, situr fyrir
miðju, fjórði í annarri röð.