Vesturbæjarblaðið - 01.03.2007, Blaðsíða 8
8 Vesturbæjarblaðið MARS 2007
Neskirkja 50 ára á pálmasunnudag
Nessókn er byggðin vestan
Hringbrautar að flugvelli, ásamt
Skerjafirði og að bæjarmörkum
Seltjarnarness. Nesprestakall var
stofnað 1940 ásamt Laugarnes -
og Hallgrímsprestaköllum. Fyrir
þann tíma var Dómkirkjan sókn-
arkirkja allra Reykvíkinga í þjóð-
kirkjunni. Var landsvæðið sem
tilheyrði prestakallinu nokkuð
stórt. Eða eins og stóð í lögum
„liggur Nesprestakall að hinum
prestaköllunum þremur og nær
yfir land Reykjavíkurbæjar vest-
an Reykjanesbrautar, Seltjarnar-
nes og Engey.” Þessu prestakalli
fylgdi Kópavogur til að byrja
með. Fyrsti prestur safnaðar -
ins, sr. Jón Thorarensen, kom
til starfa í byrjun ársins 1941.
Safnaðarstarfið fór fyrst fram í
Háskólakapellunni og í skólan-
um á Seltjarnarnesi. Fermt var
þó í Dómkirkjunni.
Efnt var til samkeppni um kirkju-
bygginguna árið 1944 og varð til-
laga Ágústar Pálssonar húsameist-
ara hlutskörpust. Kirkjan sjálf
var vígð pálmasunnudag 1957,
sem þá bar upp á 14. apríl. Þetta
var fyrsta kirkjan á Íslandi sem
ekki var byggð í hefðbundnum
symetriskum stíl, meira að segja
gangurinn var ekki fyrir miðju.
Kirkjan var fyrst teiknuð mun
stærri og í útbyggingunni þar
sem nú er kapella var mun stærra
safnaðarheimili fyrirhugað. Þó
var ekki einhugur um að minnka
kirkjuna en eflaust hafa fjármálin
ráðið þar mestu um. Fyrir nok-
krum árum var kirkjan friðuð hið
ytra sem dæmi um tímamóta arki-
tektúr. Í kirkjunni er að finna gler-
verk eftir Gerði Helgadóttur og
Leif Breiðfjörð. Árið 1999 var nýtt
orgel tekið í notkun og um leið
voru gerðar nokkrar breytingar á
kirkjunni að innan.
Sóknarprestur í Neskirkju í dag
er sr. Örn Bárður Jónsson, og
prestur dr. Sigurður Árni Þórðar-
son.
“Það er mjög algengur misskiln-
ingur á Íslandi að kirkjur séu
byggðar af ríkinu. Svo er ekki. Þær
eru að einhverju leiti byggðar fyr-
ir sóknargjöld sem ríkið hefur að
vísu tekið að sér að innheimta en
sóknargjöld eru félagsgjöld með-
lima Þjóðkirkjunnar. Auk sóknar-
gjaldanna er Neskirkja byggð fyrir
gjafafé, fyrir eljusemi sóknarbarn-
anna, ekki síst kvennanna sem
voru óþrjótandi að halda köku-
basara og fleira til að afla fjár til
kirkjubyggingarinnar. Kirkjan var
nokkur ár í byggingu en síðan
vígð á pálmasunnudag 1957,” seg-
ir sr. Örn Bárður Jónsson.
Skrúðganga og
hátíðarmessa
Í tilefni afmælisins verður hátíð-
armessa á pálmasunnudag en dag-
urinn byrjar með skrúðgöngu frá
Háskólalóðinni til að minnast þess
að fyrstu guðsþjónustur safnað-
arins fóru fram í kapellu skólans.
Veifað verður trjágreinum í göng-
unni í tilefni pálmasunnudags. Gef-
in verður út bók með predikunum
þeirra presta sem hafa starfað við
Neskirkju, þrjár frá hverjum, bæði
til að vekja athygli á kirkjunni og
eins til þess að eiga hana sem gjöf.
Efla á barna- og æskulýðsstarf, og
m.a. á brydda upp á nýjungum til
þess að ná betur til skírnarbarna,
foreldra þeirra og skírnarvotta.
Efnt verður til svokallaðra biblíu-
máltíða. Stefnt er að því að koma
upp hökklasjóði, en skrúði kirkj-
unnar er orðinn slitinn og sá sem
er notaður var ekki sérhannaður
fyrir Neskirkju. Einnig verður sýn-
ing á byggingasögu Neskirkju í
safnaðarheimilinu. Stefnt er að
námskeiðum í náinni framtíð sem
enda með ferðalagi á söguslóðir
erlendis.
Nessókn hefur síðustu ár stutt
myndalega við kristniboðsstarf
og í gangi er 5 ára verkefni þar
sem kirkjan styrkir um 90 söfnuði
í Afríku. Allt afmælisárið verður
fagnað í Neskirkju, boðið upp á
ýmislegt sem gleður fólk, enda er
erindi kirkjunnar fagnaðarerindið.
“Þetta var gríðarleg breyting fyr-
ir safnaðarstarfið að fá kirkjuna
sem einnig fékk til afnota hluta af
kjallaranum en þá var stærstur
hlutinn hans ekki útgrafinn. Hann
var seinna grafinn út og steypt í
hann gólf. Söfnuðurinn fékk hann
þó ekki allan til afmota því hann
var leigður Landsbankanum sem
skjalageymsla í tekjuöflunarskyni.
Það fjölgaði stöðugt í söfnuðinum
og að því kom að hann fékk ann-
an prest. Það var árið 1963, en þá
kom sr. Frank M. Halldórsson til
starfa við hlið sr. Jóns Thoraren-
sen eftir í sögufrægar prestkosn-
ingar. Sr. Frank var á þeim tíma
vinsæll kennari við Hagaskóla,”
segir sr. Örn Bárður Jónsson.
Þegar sr. Jón Thorarensen lét
af prestskap var sr. Jóhann Hlíðar
kosinn til starfa, en hann staldr-
aði stutt í því embætti og fór til
Kaupmannahafnar. Þá kom sr.
Guðmundur Óskar Ólafsson til
starfa og þegar hann lét af þjón-
ustu kom sr. Halldór Reynisson.
Fram að komu hans voru tveir
sóknarprestar en með nýjum lög-
um um tvímenningsprestaköll var
tekin upp sú nýbreytni að sá sem
er í forsvari fyrir prestakallið og
er skipaður af ráðherra beri starfs-
heitið sóknarprstur en hinn eða
hinir séu þeir fleiri en tveir, prest-
ar og eru þeir skipaðir af bisk-
upi. Sr. Örn Bárður tók við af sr.
Halldóri sem prestur en þegar sr.
Frank hættir sótti hann um það
starf og var valinn sóknarprestur
Þar með losnaði prestsstarfið og
var dr. Sigurður Árni valinn í það
embætti.
- Stundum heyrar raddir um að
kirkjan hafi átt að heita Hagakirkja
en ekki Neskirkja og nú á síðari
tímum ruglast sumir á nafninu sem
ekki þekkja til, telja að Neskirkja
sé kirkja Seltirninga, sem heitir
Seltjarnarneskirkja. Heyrast þessar
raddir enn í dag?
“Reykjavík stendur að miklu
leyti á Seltjarnarnesi hinu forna,
a.m.k. vestari hluti bæjarins. Nafn-
ið Neskirkja vísar til hinnar fornu
kirkju í Nesi við Seltjörn. Á sínum
tíma var tekin ákvörðun um að
kalla kirkjuna Neskirkju af þess-
um sögulegu ástæðum en einnig
vegna þess að Seltjarnarnes til-
heyrði prestakallinu. Það breyttist
síðar þegar þar var stofnað nýtt
prestakall sem síðan byggði sína
kirkju er ber heitið Setljarnarn-
arneskirkja. Í kjölfar þess hefur
borið dálítið á því að fólk ruglist
á þessum kirkjum. Margt í starfi
Neskirkju hefur vakið athygli út
fyrir sóknarmörkin og ég held að
með kynningarátaki megi gera
borgarbúum það betur ljóst að
Neskirkja er við Hagatorg og sóm-
ir sér þar vel.”
Safnaðarheimilið á að
tengjast forkirkjunni
- Hefur safnaðarstarfið breyst
mikið frá því að þú komst til starfa
við Neskirkju árið 1999 sem prest-
ur?
“Hér hefur löngum verið öflugt
safnaðarstarf og fjölþætt og öfl-
ugir prestar. Ég tók því við góðu
búi að mörgu leyti. Sjálfur byrj-
aði ég t.d. með Alfa-námskeiðin
sem draga að fólk og sumir þátt-
takenda orðið upp úr þeim að
föstum kirkugestum. Kirkjusókn
hefur aukist undanfarin ár og er
allgóð hér í Neskirkju. Fljótlega eft-
ir að ég kom hófst hér ný umræða
um að byggja nýtt safnaðarheimili
við kirkjuna en áður höfðu verið
í gangi umræður og lagðar fram
Sr. Örn Bárður Jónsson, sóknarprestur Neskirkju.
Í tilefni afmælisins verður hátíðarmessa á pálma-
sunnudag en dagurinn byrjar með skrúðgöngu frá
Háskólalóðinni til að minnast þess að í Háskóla-
kapellunni fóru fram fyrstu guðsþjónustur safn-
aðarins. Veifað verður trjágreinum í göngunni í
tilefni pálmasunnudags. Gefin verður út bók með
predikunum þeirra presta sem hafa starfað við
Neskirkju, þrjár frá hverjum, bæði til að vekja
athygli á kirkjunni og eins til þess að eiga hana
sem gjöf. Margt fleira verður gert á afmælisárinu.
Gestir biða þess að komast inn í kirkjuna á vígsludaginn fyrir 50 árum.
Kirkjugestir og kórinn á loftinu, sést aftan á Hermann Jónasson
þáverandi forsætisráðherra.