Reykjalundur - 01.06.1951, Blaðsíða 6

GUNNAR GUNNARSSON:
Hjólmar flreftingur.
Það fór ekki sem bezt orð af Hjálmari,
ýmsir urðu til að narta í hann, en því gat
enginn neitað, að hann væri snillingur við
rennibekkinn. Að vísu voru hlutir, sem
Hjálmar hafði rennt, sjaldsénir — eins og
flest annað gott. Orsökin var sumpart sú,
að hann átti sér engan bekk og því síður
verkstæði, en flæktist byggð úr byggð. En
þar sem honum, sem vitanlegt var, hafði
boðizt verkstæði með smíðatólum upp á
þolanleg kjör, hlaut aðalsökin að teljast
ótætis letin og leiði hans á reglubundnum
lifnaðarháttum og starfi.
Sjálfur sagði hann svo frá, að sér hefði
staðið til boða húsnæði í höfuðstað landsins,
hvort sem það nú var satt eða ekk.i:
Það var maður með pípuhatt á höfði, sem
freistaði mín! Sýndi mér verkstæði í nýju
húsi, ilmándi af trjákvoðu. Þar inni stóð
rennibekkur svo fínn og gljáandi, að mig
klæaði í gómana, alveg á sama hátt og þá
er ég sé unga blómarós. Þá var þar og skáp-
ur fullur af járnum, sem renna hefði mátt
með allan skollann! Hattberinn vildi ráða
mig samstundis, leyfa mér að vinna þarna
alla daga og greiða mér kaup í ofanálag. Auð-
vitað tók ég við aurunum, krotaði eitthvað
á blað og hélt svo heim þangað, sem ég gisti.
Mér varð ekki svefnsamt nóttina þá, —
þetta var í bjartnættinu og úti flugu alla-
vegana fiðrildi blóm af blómi og lifðu á
dögg og ilmi, eða hver veit hvað. Þá hugs-
aði ég með mér: Nú er að duga eða drepast,
Hjálmar minn! .... Síðan sagði ég eins og
Jesús við freistarann forðum, það skyldu
allir gera við alla freistara. Það hef ég ver-
ið hættast staddur um ævina, það ég veit. —
Um morguninn var ég á bak og burt.
Síðan hafði Hjálmari liðið vel, að hann
taldi, nema hvað hann aldrei var óttalaus
um, að maðurinn með pípuhattinn, sem hann
hafði þegið af peninga, kynni að láta boð
út ganga með þeim afleiðingum, að hann
yrði tekinn fastur. Þess vegna fór hann
helzt hjá því að hitta valdsmenn, og ef svo
vildi til að þó ekki væri nema hreppstjóri
nálgaðist bæ þann, er hann var á staddur,
flúði hann sem fætur toguðu. Tryggast taldi
hann að vera á flakki, stað úr stað, sumar
og vetur, landið um kring. Væri honum
fært á fæti, notaði hann ekki annan ferða-
máta.
Dvalarstaðir hans urðu þó smám saman
þeir sömu, ferð eftir ferð, og kom hann þó
oftast mönnum að óvöru. Leiðangrar Hjálm-
ars voru mjög misjafnlega langir. Stundum
leið svo heilt ár, að hann gisti ekki nema
einu sinni á sömu bæjunum, öðrum stund-
um var hann kominn aftur eftir nokkrar
vikur eða fáa mánuði.
Hjálmar var forvitinn á fréttir, þótt hann
færi vel með það. Sjálfur sagði hann fúslega
og skipulega það, sem hann vissi, og taldi
öðrum að meinalausu að kæmist á loft, —
var eins konar fréttablað, sem ekki sízt
útkjálkabúum þótti fróðlegt í að rýna í tóm-
stundum. Hjálmar kunni manna bezt tökin
á að vera ekki um of opinskár, enda þurfti
ekki ofvita til að glöggva sig á, að hann
sagði ekki allt sem hann vissi. Þá þóttust
menn og vita, — sumir töldu sig geta fært
sönnur á það, — að hann bæri meira og
minna saklausa pistla karla í milli og kvenna,
pistla sem ekki öllum var ætlað að vita um
og því síður hnýsast í. Svo mikið var víst:
pinkil sinn skildi Hjálmar aldrei við sig að
degi til og svaf með hann undir höfðalaginu
um nætur.
Það kom varla fyrir, að Hjálmar settist að
á sama stað nema eina nótt, enda var hann
4
Reykjalundur