Morgunblaðið - 02.02.2015, Blaðsíða 11
DAGLEGT LÍF 11
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 2. FEBRÚAR 2015
Morgunblaðið/Kristinn
Hreyfing Sú hreyfing sem til greina kemur með hreyfiseðlunum getur verið margvísleg, allt eftir því hvað hentar.
semi hreyfingar sé ekki ný af nálinni
má ef til vill orða það svo að nálgun
heilbrigðisstéttarinnar á viðfangs-
efnið sé ný. „Við getum farið úr því
að segja sjúklingi að við ráðleggjum
honum að hreyfa sig yfir í það að
ávísa hreyfinguna sem meðferð,“
segir Jón Steinar og vísar þar til
hreyfiseðlanna sem markvisst var
byrjað að innleiða árið 2011 hér á
landi að sænskri fyrirmynd.
„Svíar hafa verið þar í forystu
frá aldamótum hér um bil,“ segir
hann. „Hreyfiseðillinn hefur verið
inni á fjárlögum frá því á síðasta ári
og þar með hluti af heilbrigðiskerf-
inu en ekki eitthvert tilraunaverk-
efni. Við erum að innleiða þetta
verkfæri í öllu heilbrigðiskerfinu,“
segir Jón Steinar. Í fyrra lauk inn-
leiðingunni á öllum heilsugæslu-
stöðvum landsins og heilbrigð-
isstofnunum úti á landi. Nú er verið
að innleiða hreyfiseðlana hjá lækn-
um sem starfa utan spítalans og
heilsugæslunnar. LSH og Fjórð-
ungssjúkrahúsið á Akureyri, auk
endurhæfingarstofnana ættu að
hafa bæst við fyrir árslok.
Að sögn Jóns Steinars er mark-
miðið að allir læknar og vissir heil-
brigðisstarfsmenn geti ávísað hreyf-
iseðlum þegar fram líða stundir.
Hvernig virkar
hreyfiseðillinn?
Læknir sem hittir sjúkling sem
er með einhvern þann sjúkdóm sem
hreyfing ætti að vera eða gæti verið
hluti af meðferð getur boðið sjúk-
lingi þetta úrræði. „Sjúkdómar sem
gætu fallið þar undir væru fullorðins
sykursýki, offita, háþrýstingur,
vægt þunglyndi, stoðkerfisvandamál
ýmiss konar og krónískir verkir,
vefjagigt, astmi, langvinn lungna-
teppa, beinþynning og margir fleiri
sjúkdómar sem hreyfingin hefur
gildi,“ segir Jón Steinar.
Læknirinn kynnir úrræðið fyrir
sjúklingnum og mikilvægt er að
sjúklingurinn sé tilbúinn að takast á
við eigin vanda. Sé hann reiðubúinn
til þess er hann bókaður í tíma hjá
svokölluðum hreyfistjóra sem er
sjúkraþjálfari sem einnig hefur hlot-
ið menntun í áhugahvetjandi sam-
tali. „Hreyfistjórarnir eru núna
tengdir öllum heilsugæslustöðvum
eða heilbrigðisstofnunum um land-
ið,“ segir hann. Sjúklingur og hreyf-
istjóri hittast í einu klukkustund-
arlöngu viðtali. Einfalt þolpróf er
gert og hreyfistjóri leggur mat á
stöðu sjúklingsins. „Síðan er gerð
áætlun út frá sjúkdómnum fyrst og
fremst, hvers konar hreyfimeðferð
kemur til með að gagnast hverjum
og einum,“ segir Jón Steinar.
Hreyfingin getur verið ganga,
sund, stafaganga eða annað. „Í sama
viðtali er sjúklingnum kynnt
tölvuprógramm sem er hannað, þró-
að og útfært í þessum tilgangi. Sjúk-
lingurinn skráir hreyfinguna þannig
að í hvert skipti sem hann hreyfir sig
samkvæmt áætluninni fer hann inn í
forritið og hakar við. Hann sér þar
myndrænt hvernig hann stendur sig
miðað við áætlunina. Hreyfistjórinn
fylgist með sín megin. Tölvan lætur
hann vita ef sjúklingurinn fer niður
fyrir 70% af áætluðu. Þá hefur hann
samband við sjúklinginn og leiðbein-
ir honum,“ segir Jón Steinar Jóns-
son læknir um hreyfiseðlana.
Allar nánari upplýsingar um
hreyfiseðlana má fá hjá læknum á
heilsugæslustöðvum og heilbrigð-
isstofnunum.
Morgunblaðið/Ernir
Áætlun Hreyfistjóri gerir áætlun með sjúklingi um hreyfingu og notað er tölvuforrit til að fylgjast með gangi mála.
Gera þarf grein-
armun á hreyfing-
arleysi sem áhættu-
þætti og hreyfingu
sem meðferð við
sjúkdómum.
Opið virka daga 10.00 - 18.15 laugardaga 10.00 - 15.00 | Gnoðarvogi 44, 104 Reykjavík | sími: 588 8686
akkar
ök
kjur
Glæný línuýsa
Hrogn og lifur
Súr hvalur og hákarl