Morgunblaðið - 03.02.2015, Blaðsíða 26

26 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. FEBRÚAR 2015
Lífskjör þjóða ráð-
ast aðallega af fram-
leiðslu þjóðarinnar á
íbúa og hagkvæmni.
McKinsey-skýrslan og
samráðsvettvangurinn
sem starfaði í fram-
haldi af útkomu henn-
ar greindi vandamálin
ágætlega og útskýrði
þau. Landið okkar
býður ekki upp á jafn
góð lífskjör og þau
lönd sem við berum okkur saman við
vegna þess að þjóðarframleiðsla á
mann er minni og hagkvæmni minni
en hjá þeim.
Árið 2013 vorum við í 21. sæti á
lista Alþjóðabankans yfir þjóð-
arframleiðslu á mann (E: GDP pr.
Capita) með um 5,6 m.kr á mann á
ári. Hæst eru Mónakó, Liechten-
stein og Lúxemborg með frá 20,2
m.kr til 13,7 m.kr. Svo kemur Nor-
egur með 12,5 m.kr, rúmlega tvöfalt
á við okkur! Danmörk og Svíþjóð
eru með um 7,3 m.kr, um 50% hærra
en við. BNA er með 6,5 m.kr og
Þýskaland með 5,6 m.kr eins og Ís-
land. Þetta nægir Þýskalandi, 80
milljón manna samfélagi, sem er vel
staðsett á meginlandi Evrópu.
Landið er fjárhagslega öflugt og lífs-
kjör góð. En Ísland þarf mun meira.
Til að hafa jafn góð lífskjör og fólk
í Skandinavíu verðum við að hafa 20
til 30% meiri þjóðarframleiðslu á
mann en þær þjóðir vegna þess að
við erum óhagkvæm eining, mannfá
í stóru, afskekktu, norðlægu landi.
Hátt verðlag og óheyrilegur fjár-
magnskostnaður minnkar einnig það
sem afgangs er. Til að ná Dönum og
Svíum þurfum við þannig að auka
þjóðarframleiðslu á mann um
50%+30% = 80% og allt að 100%
meira til að ná Norðmönnum. Auk
þess er verðlag lægra í Danmörku
og Svíþjóð.
Sóknarfærin eru mörg. Við höfum
alls ekki verið nægilega raunsæ og
markviss undanfarna áratugi.
Framleiðni vinnuafls er 20%
minni en í samanburðarlöndunum
og fjárfesting í atvinnulífinu 8%
minni. Skýringin er meðal annars
mjög mikill fjármagnskostnaður
sem dregur úr fjárfestingu og íþyng-
ir einstaklingum en einnig þarf víða
að bæta vinnubrögð.
Til að efla atvinnulífið þarf traust-
an alþjóðlega gjaldgengan gjaldmið-
ill sem kemur á stöðugleika og lækk-
ar vexti. Besti kosturinn er, að sögn
Seðlabankans og samkvæmt al-
mennri skynsemi, evran, með fullri
aðild að ESB. Fyrirtækin munu geta
greitt hærri laun og fjármagns-
kostnaður heimila mun minnka um
hundruð þúsunda á ári.
Aðildin færir okkur einnig að
borði þar sem obbinn af framtíð-
arlögum og -reglum þjóðfélagsins
verður mótaður.
Opna þarf á tollfrjálsan innflutn-
ing matvæla og minnka nið-
urgreiðslur til landbún-
aðar um 2/3, niður í
Evrópumeðaltal, hvort
sem við göngum í ESB
eða ekki. Við þetta
aukast ráðstöf-
unartekjur heimila um
hundruð þúsunda á ári.
Útlit er fyrir að okk-
ar sjávarútvegi muni
vegna vel innan ESB en
til að meta það end-
anlega þarf að leiða að-
ildarsamningana til
lykta.
Menntakerfið þarf að bæta. Unga
fólkið kemur seinna út á vinnumark-
aðinn og margir með slakari mennt-
un en í samanburðarlöndunum.
Stytta þarf grunn- og framhalds-
skóla og bæta menntun á öllum
skólastigum þannig að við fáum vel
menntaða einstaklinga fyrr út á
vinnumarkaðinn. Fleira mætti til-
taka en þetta eru aðalatriðin.
Hagvöxtur síðustu ára byggist á
auknum ferðamannastraumi og
makríl. Þetta hjálpar, en til að stór-
bæta lífskjörin þurfum við raun-
verulegar breytingar á grunn-
stoðum samfélagsins. Aðilar
vinnumarkaðarins ættu í komandi
kjarasamningum að draga rík-
isstjórnina að borðinu og krefjast
slíkra aðgerða en fara varlega í
krónutöluhækkanir umfram það
sem innistæða er fyrir.
Viðræðuslit við Evrópusambandið
er ekki eitt af því sem við þurfum
núna. Slíkt væri þvert á móti
skemmdarverk gagnvart þjóðinni
sem mun ef til kemur tefja lífs-
kjarabatann um mörg ár. Núverandi
ríkisstjórn væri þá eins konar slita-
stjórn Íslands því ef okkur tekst
ekki að bæta lífskjörin verulega
höldum við áfram að dragast aftur
úr nágrannaþjóðunum og þá fjarar
hratt undan okkar góða þjóðfélagi.
Bætum lífskjörin um 50%+
Eftir Guðjón
Sigurbjartsson
Guðjón
Sigurbjartsson
» Framleiðni vinnuafls
er 20% lægri en í
samanburðarlöndunum
og fjárfesting í atvinnu-
lífinu 8% minni. Fjár-
magnskostnaður er allt
of hár.
Höfundur er viðskiptafræðingur.
Þjóðarframleiðslaámann
1
2
3
4
5
–
–
6
7
8
9
10
11
12
13
14
–
15
16
17
18
19
20
21
22
–
20,2
16,7
13,8
12,5
11,6
11,3
10,5
10,0
8,4
7,7
7,3
7,2
7,0
6,8
6,6
6,4
6,2
6,1
5,9
5,9
5,9
5,8
5,6
5,6
5,6
5,5
Efstu ríki árið 2013
Gengi ISK 124 gagnvart USD.
Mónakó
Liechtenstein
Lúxemborg
Noregur
Katar
Makaó
Bermúdaeyjar
Sviss
Ástralía
San Marínó
Danmörk
Svíþjóð
Kúveit
Singapúr
Bandaríkin
Kanada
Isle of Man
Austurríki
Holland
Írland
Finnland
Andorra
Belgía
Ísland
Þýskaland
Færeyjar
Röð Land M. kr. á ári
Heimild: TheWorld Bank
Mikið hefur verið
rætt um flugbraut 06/
24 eða svo kallaða
„neyðarbraut“ á
Reykjavíkurflugvelli að
undanförnu og nokkur
samkomulög verið
gerð um hana. Þegar
þessi samkomulög eru
skoðuð nánar þá er al-
veg ótrúlegt að verið
sé að leggja að veði
flugöryggi.
Í samkomulagi Ögmundar Jón-
assonar f.v. innanríkisráðherra og
Jóns Gnarr, f.v. borgarstjóra, frá 19.
apríl 2013 er m.a. að finna eftirfar-
andi:
– Að undirbúnar verði end-
urbætur á aðstöðu fyrir farþega,
þjónustuaðila og rekstraraðila flug-
vallarins.
– Að norð-austur/suð-vestur flug-
brautin verði lögð af. / Innanrík-
isráðuneytið auglýsi lokun flug-
brautar samhliða auglýsingu
deiliskipulags nýrrar flugstöðvar.
– Að flugöryggi við notkun aust-
ur/vestur flugbrautar verði bætt
með því annars vegar að séð verði
til þess að gróður í Öskjuhlíðinni
skagi ekki upp í hindrunarfleti nú-
verandi flugbrautar og hins vegar
að heimiluð verði uppsetning aðflug-
sljósa fyrir nákvæmnisblindaðflug
vestan við brautina. / Breytt deili-
skipulag vegna aðflugsljósa verði
auglýst samhliða breytingum vegna
flugstöðvar.
Í samkomulagi Hönnu Birnu
Kristjánsdóttur, fv. innanrík-
isráðherra, og Jóns Gnarr f.v. borg-
arstjóra frá 25. október 2013 er m.a.
að finna eftirfarandi:
– Aðilar fylgi eftir auglýstu deili-
skipulagi sem gerir ráð fyrir stækk-
un alþjóðlegu flugstjórnarmiðstöðv-
arinnar í Vatnsmýri.
– Aðilar ljúki vinnu við endur-
skoðun á deiliskipulagi fyrir flug-
vallarsvæðið og að tilkynnt verði um
lokun NA/SV-brautarinnar samhliða
auglýsingu þess.
– Þegar lokun NA/SV braut-
arinnar hefur verið staðfest verða
ný lendingarljós tekin í notkun í
samræmi við breytt deiliskipulag og
nauðsynlegur fjöldi trjáa í Öskjuhlíð
felldur í þágu flug-
starfseminnar.
Í báðum sam-
komulögunum er samið
um að „þið“ fáið ekki
aukið flugöryggi nema
við fáum að loka
„neyðarbrautinni“. Það
er alveg ótrúlegt að
ráðherrar innanrík-
ismála skuli láta borg-
arstjóra höfuðborg-
arinnar teyma sig út í
svona vitleysu. Vita
þessir aðilar ekki hvað „flugöryggi“
er?
Umræður um flugbraut 06/24
„neyðarbrautina“ eru alls ekki nýjar
af nálinni því í tíð Sturlu Böðv-
arssonar í stóli samgönguráðherra
1999 var þetta einnig til skoðunar.
En margt hefur breyst síðan þá og
tel ég að nú þurfi að stoppa og
skoða málið frá grunni. Á und-
anförnum árum hefur heilbrigð-
isþjónusta á landsbyggðinni breyst
mikið, í Vestmannaeyjum er t.d. bú-
ið að loka fæðingardeild og skurð-
stofu og á þetta við um fleiri sjúkra-
hús á landsbyggðinni. Í staðinn er
verið að flytja sjúklinga í miklu
meiri mæli á Landspítalann há-
skólasjúkrahús í Reykjavík með
stórauknu sjúkraflugi en m.a. var
um 70% aukning á sjúkraflugi frá
Vestmannaeyjum á síðasta ári.
Þetta verðum við að setja inn í um-
ræðuna um öryggi og nýtingu
Reykjavíkurflugvallar og má þá
hvergi slá af flugöryggi.
Við eigum að halda Reykjavík-
urflugvelli þar sem hann er í dag
óskertum, allt tal um að loka honum
og flytja annað er óábyrgt tal þar
sem einfaldlega eru ekki til fjár-
munir í það verkefni.
Er ekki tímabært að við tökum
upp gamla góða slagorðið „Skyn-
semin ræður“?
Samkomulögin um
Reykjavíkurflugvöll
og „neyðarbrautina“
Eftir Val
Stefánsson
Valur Stefánsson
»…„þið“ fáið ekki
aukið flugöryggi
nema við fáum að loka
„neyðarbrautinni“
Höfundur er formaður AOPA á Ís-
landi, félags flugmanna og flugvéla-
eigenda.
Móttaka aðsendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lifandi umræðu í landinu og birtir aðsendar grein-
ar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega beðnir að nota
innsendikerfi blaðsins. Kerfið er auðvelt í notkun og tryggir öryggi í sam-
skiptum milli starfsfólks Morgunblaðsins og höfunda. Morgunblaðið birtir
ekki greinar sem einnig eru sendar á aðra miðla.
Grænn markaður ehf. | Réttarhálsi 2, 110 Reykavík | www.flora.is | Sími 535 8500 | info@flora.is
Verslunareigendur!
Ítalskir pappírspokar í úrvali
Eingöngu
sala til fyrirtækja
Ég tek undir orð sagn-
fræðingsins Jóns Hjalta-
sonar í grein hans Ekki
meir, ekki meir, sem birt-
ist í Velvakanda 29.1.
2015.
Eins og Jón skrifar:
Berum virðingu fyrir ísl-
am og múslímum, virð-
ingu fyrir náunga okkar,
sem trúir á heilagt bann við allri hlut-
gervingu Múhameðs. Hann á að lifa í
orðinu einu. Opinberlega gerum við
t.d. ekki lengur grín að sönglaginu
um 10 litla negrastráka, sem voru
m.a. í góðum og gildum vísnabókum
hér fyrir ekki svo löngu. Þó svo að
við, sem teljum okkur kristin, höfum
nánast afhelgað okkar guð með gríni
og háði. Okkar kristnu hátíðir, eins
og jól, páskar og hvítasunna eru svo
útvatnaðar að engu tali tekur. Við er-
um að glata okkar eigin trú vegna
skorts á virðingu við hana.
Sýnum náunga okkar virðingu og
látum ógert að grínast og hæðast að
guði annarra í þeim eina tilgangi að
erta, særa og niðra eins og Jón skrif-
ar. Með kveðju.
Helgi Pálsson.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Sammála Jóni Hjaltasyni
Skopmyndir Sýnum náunga okkar virðingu.