Morgunblaðið - 03.02.2015, Blaðsíða 41

MENNING 41
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. FEBRÚAR 2015
Sérstætt hús ÁsmundarSveinssonar hefur orðiðkveikjan að samsýningusjö listamanna í Ásmund-
arsafni en hún ber heitið A post-
eriori: Hús, höggmynd. Við hönn-
un hússins, þar sem Ásmundur
hafði íbúð og vinnustofu, sótti
myndhöggvarinn innblástur til ar-
abískrar og egypskar bygging-
arlistar. Síðar reisti hann við hús-
ið bogalaga byggingu sem hýsti
vinnustofu og sýningarsal – og
loks kom Manfreð Vilhjálmsson til
sögunnar og teiknaði viðbyggingu
sem tengir byggingarnar tvær
saman. Höggmyndagarður með
styttum Ásmundar umlykur húsið
en raunar má líta á húsið sjálft
sem eitt af listaverkunum og eru
það einmitt skúlptúrískir eigin-
leikar þess sem lifna við á sam-
sýningunni nú.
Óljós mörk milli höggmyndar og
húss eru undirstrikuð strax við
inngang safnsins þar sem eru
nokkrar höggmyndir Ásmundar á
samlitum stöplum. Stöplarnir
verða þannig áberandi hluti af
verkunum sem mynda jafnframt
samtal við skúlptúra eftir Guðjón
Ketilsson, Vita, en það eru
smækkaðir vitar á stöplum/
kössum. Hér er sem Guðjón túlki
Ásmundarsafn sem vita í borgar-
landslaginu, þokkafullt kennileiti
sem rís yfir umhverfið – þó ekki
til að yfirgnæfa það heldur til að
lýsa upp leiðina þegar myrkur eða
þoka byrgir sýn. Húsið sem lista-
verk kemur einnig við sögu í
veggverkum Guðjóns annars stað-
ar í safninu, og í verkum Kristínar
Reynisdóttur þar sem leikur á
mörkum tvívíddar og þrívíddar
gælir við skynjun áhorfandans.
Birgir Snæbjörn Birgisson skír-
skotar til byggingarsögu hússins í
verkinu Hvíta hús serían en þar
leggur hann út af sjálfu Hvíta
húsinu í Washington og útfærir í
samræmi við mismunandi útlit og
ástand þess í aldanna rás. Hvíta
húsið og Ásmundarsafn eiga hvíta
litinn sameiginlegan sem og
ákveðna „mónúmentalíska“ sam-
hverfu forma. Hið fyrrnefnda er í
nýklassískum stíl af því tagi sem
einkennir mjög þær voldugu safn-
byggingar er reistar voru á 19. öld
í vestrænum stórborgum. Verk
Birgis vekur að því leyti spurn-
ingar um tengsl milli bygginga og
valds, og einnig hvað varðar eig-
inleika og tilgang listasafna.
Óvænt tenging við Hvíta húsið og
valdaátök er fólgin í Höfða, húsi
sem er bæði hvítt og samhverft og
varð með leiðtogafundinum 1986
eitt helsta kennileiti Íslands gagn-
vart umheiminum (ásamt nátt-
úruöflunum). Í verki Huldu Hákon
sést hvar Höfði er umlukinn Mið-
garðsormi. Hið karllæga vald sem
oft hefur verið tengt við turna og
reðurtákn virðist hafa lyppast eitt-
hvað niður í verki Stefáns Jóns-
sonar sem heitir Reðir Rafaels.
Skúlptúrar Stefáns eru litsterkir
og ögrandi í rýminu en þeir skír-
skota til listasögunnar og þekkts
verks eftir hinn ítalska Rafael, og
um leið á spaugilegan hátt til end-
urreisnarinnar.
Þorbjörg Þorvaldsdóttir sýnir
nákvæmt líkan af fjölbýlishúsi í
Reykjavík og ljósmyndir sem
varpa ljósi á náin tengsl hússins,
og húsa yfirhöfuð, við lífsrými
hvers og eins. Innviðir húsa og
húsið sem heimili er einnig yrk-
isefni Kathy Clark í verkinu Þess-
ar löngu gleymdu langanir sem
haldið er leyndum. Í verki hennar
birtist heimilið sem hólfaður
íverustaður þar sem minningar og
duldar tilfinningar hafa fest ræt-
ur.
Sýningin er því velheppnaður
áfangi í þeirri stefnu Listasafns
Reykjavíkur að efna til samræðu
milli núlifandi listamanna og Ás-
mundarsafns og er þar skemmst
að minnast sýningarinnar Ég hef
aldrei séð fígúratíft rafmagn á síð-
asta ári þar sem ljósi var brugðið
á verk yngri kynslóðar listamanna
sem fást við óhlutbundna mynd-
list. Á sýningunni A posteriori:
Hús, höggmynd marka verk Ás-
mundar einnig vissa viðmið-
unarpunkta og jafnframt umgjörð
sýningarinnar. Þar er gott sam-
safn verka sem í samspili sín á
milli og við verk Ásmundar skapa
skemmtileg rýmisleg og sjónræn
áhrif og kveikja margræð merk-
ingartengsl sem auðga sýning-
arreynsluna.
Hús í húsi
Morgunblaðið/Þórður
Reðir Rafaels „Skúlptúrar Stefáns [Jónssonar] eru litsterkir og ögrandi í rýminu en þeir skírskota til listasögunnar og þekkts verks eftir hinn ítalska Rafa-
el, og um leið á spaugilegan hátt til endurreisnarinnar,“ skrifar rýnir og segir gott samsafn verka á þessari sýningu í Ásmundarsafni.
Listasafn Reykjavíkur –
Ásmundarsafn v/Sigtún
A posteriori: Hús, höggmynd – Birgir
Snæbjörn Birgisson, Guðjón Ket-
ilsson, Hulda Hákon, Kathy Clark,
Kristín Reynisdóttir, Stefán Jónsson
og Þorbjörg Þorvaldsdóttir ásamt
verkum Ásmundar Sveinssonar.
bbbbn
Til 8. febrúar 2015. Opið alla daga kl.
13-17. Aðgangur kr. 1.400, árskort kr.
3.300, námsmenn 25 ára og yngri kr.
800, hópar 10+ kr. 800, öryrkjar, eldri
borgarar og börn 18 ára og yngri:
ókeypis. Sýningarstjóri: Yean Fee Quay.
ANNA JÓA
MYNDLIST
Morgunblaðið/Þórður
Vitar Verk Guðjóns Ketilssonar við innganginn. „Hér er sem Guðjón túlki
Ásmundarsafn sem vita í borgarlandslaginu, þokkafullt kennileiti …“
Teiknimyndin um svampdýrið
SpongeBob SquarePants, sem á ís-
lensku nefnist Svampur Sveinsson,
skilaði íslenskum kvikmyndahúsum
mestum miðasölutekjum þessa
helgina. Svampur Sveinsson: Svamp-
ur á þurru landi klífur þar með yfir
Paddington, sem hafði haldið efsta
sætinu tvær helgar í röð.
Svampur Sveinsson: Svampur á
þurru landi þénaði hátt í ellefu
milljónir kr. um helgina og var það
um þrisvar sinnum meira en næsta
kvikmynd, Paddington. Í heildina
hefur sú síðari þó skilað inn tæpum
sextán milljónum kr. hérlendis.
Að þessu sinni eru aðeins tvær kvik-
myndir nýjar en fyrir utan svamp-
dýrsmyndina er kvikmyndin Wild
Card, með Jason Statham í aðal-
hlutverki, komin á topp tíu-listann.
Þá hefur franska gamanmyndin
Ömurlegt brúðkaup klifið upp í
fjórða sæti.
Bíóaðsókn helgarinnar
Bíólistinn 30. jan. - 2. feb. 2015
Nr.
Var
síðast
Vikur
á listaKvikmynd
Svampur Sveinsson: Svampur á þurru landi
Paddington
Imitation Game
Ömurleg brúðkaup (Serial BadWeddings)
American Sniper
Wild Card
Wedding Ringer
Hobbit: The Battle of the Five Armies
Mortdecai
Taken 3
Ný
1
3
9
2
Ný
4
6
7
5
1
3
2
2
3
1
3
6
2
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Svampdýrið situr á toppnum
48
RAMMA
STÆRSTA OPNUNAR-
HELGI ALLRA TÍMA Á
ÍSLANDI!
E.F.I -MBL
2 VIKUR
Á TOPPNUM!
BRÁÐSKEMMTILEG GAMANMYND
www.laugarasbio.isSími: 553-2075
SÝNINGARTÍMA MÁ NÁLGAST Á
LAUGARASBIO.IS OG MIDI.IS
- bara lúxus