Morgunblaðið - 07.02.2015, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. FEBRÚAR 2015
FRÉTTASKÝRING
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Þrjú matsfyrirtæki meta lánshæfi
ríkissjóðs Íslands: Moody’s Inve-
stors Service, Fitch Ratings og
Standard & Poor’s. Fitch Ratings
breytti mati sínu á lánshæfi rík-
issjóðs í síðustu viku úr því að
horfur væru stöðugar í að þær
væru jákvæðar. Áður hafði
Standard & Pooŕs í tvígang sagt
horfur jákvæðar, það var í júlí í
fyrra og í janúarmánuði sl. Sjálf
einkunnin breyttist ekki og er
áfram BBB (Fitch) og BBB-
(S&P) á skuldbindingum í er-
lendri mynt til langs tíma og
BBB+ (Fitch) og BBB- (S&P) á
skuldbindingum í innlendri mynt
til langs tíma.
Bjarni Benediktsson, fjár-
málaráðherra, segir að hér sé um
jákvæða þróun að ræða og gefi
vonir um að það styttist í að láns-
hæfiseinkunn matsfyrirtækjanna
verði hækkuð í A-flokk.
Hækkun skiptir miklu máli
„Ef lánshæfiseinkunn ríkissjóðs
verður hækkuð í A-flokk, getur
það skipt miklu,
bæði hvað varð-
ar þau kjör sem
Íslandi standa til
boða og líka
hvað varðar
áhuga lánveit-
enda á að lána
ríkinu,“ sagði
Bjarni í samtali
við Morg-
unblaðið.
Hann bendir á að þau kjör sem
standi ríkinu til boða skipti afar
miklu máli, vegna þess að þau
myndi einskonar viðmið lánskjara
fyrir atvinnulífið að öðru leyti.
„Smám saman, ef þessi þróun
heldur áfram, getur þetta leitt til
betri vaxtakjara fyrir landið í
heild sinni, þannig að hér eru
feiknalega miklir hagsmunir í
húfi,“ sagði fjármálaráðherra.
Bjarni bendir á að það sé ágæt-
lega dregið fram í greinargerð
Fitch frá í síðustu viku, að vís-
bendingar séu um að Íslendingar
ættu með réttu að vera í hópi með
öðrum löndum með mun betri
lánshæfismatseinkunn.
Opinberar skuldir og höft
„En það eru skýringar á þessu.
Þær eru að ríkissjóður er enn
mjög skuldsettur og hér eru
gjaldeyrishöft enn,“ segir Bjarni
og bendir á það að Fitch ber
saman hver landsframleiðslan er
hjá Íslandi per mann og hver hún
er hjá þjóðum sem eru með sömu
lánshæfiseinkunn og við. „Það er
mjög sláandi samanburður.
Fimmtíu þúsund dollarar á mann
í landsframleiðslu á Íslandi á ári,
en í löndum með sömu lánshæf-
iseinkunn og við tíu þúsund doll-
arar á mann,“ segir Bjarni.
Bjarni telur óraunhæft að Ís-
lendingar geri sér vonir um að
landið komist upp í A-flokk, áður
en gjaldeyrishöftin verða afnum-
in. „Fitch vekur athygli á því í
greinargerð sinni, að við erum að
síga í rétta átt. Það gerist í kjöl-
farið á því að íslenska ríkið gat
farið á Evrópumarkaðinn í fyrra
með nýja skuldabréfaútgáfu. Við
skulum ekki gleyma því að þá
fékk íslenska ríkið betri kjör, en
stóðu til boða hjá helstu vina-
þjóðum í tengslum við fjár-
mögnun efnahagsáætlunar Al-
þjóðagjaldeyrissjóðsins. Við
fengum í fyrra á markaðnum
kjör, sem gerðu okkur kleift að
borga upp lán sem tekin voru
eftir fall bankanna, sem þóttu á
þeim tíma vera á hagstæðum
kjörum,“ sagði fjármálaráðherra.
Horfur jákvæðar aftur
Að sögn Fitch hafa horfurnar
fyrir ríkissjóð ýmist verið nei-
kvæðar (apríl 2006), undir eftirliti
(október 2008), neikvæðar (des-
ember 2009 og janúar 2010) eða
stöðugar, í öllum matsgerðum frá
2011 til 2014 og eru nú í janúar
2015 í fyrsta skipti jákvæðar, eins
og áður segir, í mjög langan tíma.
Síðast mat Moodýs horfurnar
fyrir lánshæfismat Íslands já-
kvæðar í mars árið 1997. Síðan
hafa horfur verið metnar ýmist
stöðugar, undir eftirliti eða nei-
kvæðar. Síðasta lánshæfismat
Moody’s birtist á heimasíðu
Seðlabanka Íslands í júlí 2014,
Baa3 og voru horfur sagðar stöð-
ugar.
A+ í apríl 2008 hjá S&P
Standard & Pooŕs hefur lengi
lagt mat á lánshæfi ríkissjóðs og
horfur.
Í apríl 2008 fékk ríkissjóður
lánshæfiseinkunn fyrirtækisins
A+ fyrir langtímaskuldbindingar
í erlendri mynt og AA fyrir lang-
tímaskuldbindingar í innlendri
mynt, en horfur voru sagðar nei-
kvæðar. Í september það ár voru
horfurnar undir eftirliti og í októ-
ber 2008 voru þær neikvæðar.
Síðan hafa þær skipst á að vera
neikvæðar, stöðugar og undir eft-
irliti, þar til í tveimur síðustu
matsgerðum. Í júlí 2014 og svo
aftur nú í janúar 2015 voru horf-
urnar sagðar jákvæðar og láns-
hæfiseinkunn í báðum lang-
tímaflokkunum, erlendum og
innlendum, var BBB-.
Á heimasíðu Seðlabanka Ís-
lands, þar sem fjallað er um láns-
hæfi ríkissjóðs segir m.a.:
„Í kjölfar bankahrunsins í októ-
ber 2008 lækkaði lánshæfismat
Ríkissjóðs Íslands talsvert. S&P
lækkaði lánshæfiseinkunn fyrir
langtímaskuldbindingar í erlendri
mynt í BBB og í nóvember sama
ár í BBB- og hefur sú einkunn
haldist síðan. Moody‘s lækkaði
sína einkunn í A1 í október 2008, í
BAA1 í desember 2008 og loks í
Baa3 í nóvember 2009 og hefur
hún haldist þar. Í október 2008
lækkaði Fitch einkunn ríkissjóðs í
BBB- úr A-. Í janúar 2010 fór Ís-
land í fyrsta sinn í spákaup-
mennskuflokk hjá Fitch þegar
lánshæfiseinkunnirnar fyrir er-
lendar langtímaskuldbindingar og
landsþak voru lækkaðar niður í
BB+ með neikvæðum horfum.
Fitch færði Ísland aftur í fjárfest-
ingarflokk í febrúar 2012 en láns-
hæfiseinkunnin hefur verið BBB
frá febrúar 2013. Með bættri af-
komu ríkissjóðs og jákvæðum
hagvexti standa vonir til að landið
muni aftur ná lánshæfismati í A-
flokki. Náist það markmið mun
aðgengi að lánsfjármörkuðum og
lánakjör batna verulega til hags-
bóta fyrir íslenska hagkerfið.“
Þykja ágæt tíðindi
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins, þykja það ágæt tíðindi
í Seðlabankanum að bæði S&P og
Fitch segi nú í janúar að horfur
séu jákvæðar, í stað stöðugra.
S&P breytti að vísu horfum úr
stöðugum í jákvæðar í júlí í fyrra,
þannig að í tvö skipti í röð fær Ís-
land stöðugar horfur hjá fyrirtæk-
inu. Yfirleitt er það talið vísbend-
ing um að land færist brátt upp
um flokk í lánshæfismatinu, þegar
horfurnar eru sagðar jákvæðar.
Önnur jákvæð tíðindi af uppfærðu
mati eru þau að Fitch setti í síð-
ustu viku ríkissjóð í miðflokkinn,
þ.e. BBB, hvað varðar lang-
tímaskuldbindingar í erlendri
mynt og BBB+ hins vegar hvað
varðar langtímaskuldbindingar í
innlendri mynt. Það gefur aftur
vonir um að eftir hálft til eitt ár
nái Ísland á nýjan leik lánshæf-
ismati í A-flokki.
Skuldir ríkissjóðs eru hærri
hér, en venjan er hjá löndum í A-
flokki, sem heldur Íslandi enn
niðri í BBB+ og hins vegar eru
það gjaldeyrishöftin, eða öllu
heldur spurningin um hvað gerist
í íslensku efnahagslífi, þegar ráð-
ist verður í afnám haftanna.
Færist ríkissjóður upp í A-flokk
í lánshæfismati matsfyrirtækj-
anna, sem sérfróðir menn gera
sér vonir um að gerist eftir ekki
allt of langan tíma, þá munu aðrir
íslenskir aðilar á alþjóðalána-
markaði njóta góðs af og njóta
betri lánskjara, þar með taldir ís-
lensku bankarnir, þannig að hærri
lánshæfiseinkunn ríkissjóðs skipt-
ir því máli fyrir þjóðfélagið allt.
Er landið að rísa?
 Fjármálaráðherra segir mikilvægt að lánshæfi
komist í A-flokk  Ríkissjóður gæti komist í A-
flokk innan árs  Opinberar skuldir og óvissan í
kringum gjaldeyrishöftin halda landinu í B-flokki
AFP
Batnandi hagur Aðgengi að lánsfjármörkuðum og lánakjör munu almennt
batna verulega nái ríkissjóður að komast upp í A-flokk í lánshæfiseinkunn.
Bjarni
Benediktsson
Lánshæfiseinkunnir ríkissjóðs
Erlend mynt Innlend mynt
Moody’s
S&P
Fitch
Tilkynnt
júl. ‘14
jan. ‘15
jan. ‘15
Langtíma
Baa3
BBB-
BBB
Langtíma
Baa3
BBB-
BBB+
Horfur
Stöðugar
Jákvæðar
Jákvæðar
Heimild: Seðlabanki Íslands
ÚRVALSFÓLK
BÓKAÐU Á UU.IS
Njóttu lífsins
TENERIFE 26. APRÍL – 18. MAÍ
Ferðir eldri borgara til Tenerife hafa slegið í
gegn undanfarin ár. Þar njóta menn lífsins í sól
og hita með fólki á sama reki. Skemmtanastjóri
skipuleggur fjölbreytta dagskrá sem allir hafa
gaman af.
SKEMMTANASTJÓRI
Skemmtanastjóri er Gunnar
Svanlaugsson frá Stykkishólmi.
Gunnar er atorkusamur félags-
málamaður, gleðigjafi og söngmaður
sem gaman er að vera með.
LA SIESTA
Gist er á La Siesta sem er staðsett á besta stað
fyrir miðju á Playa de las Americas ströndinni.
NETVERÐ FRÁ 226.500 KR.
Í SÓL OG HITA
Innifalið í verði hjá Úrvali Útsýn er flug, gisting, íslensk fararstjórn,
flugvallaskattar, 20 kg ferðataska og handfarangur.
Ve
rð
er
u
bi
rt
m
eð
fy
rir
va
ra
um
pr
en
tv
ill
ur
og
st
af
ab
re
ng
l.
Úrval Útsýn | Hlíðasmára 19 | 201 Kópavogi | 585 4000 | uu.is
22 NÆTUR