Morgunblaðið - 19.02.2015, Blaðsíða 25

bíóið var troðfullt þetta kvöld. Eins
og gefur að skilja var margt þjóð-
þekkt fólk meðal gesta. Andlit sem
maður hafði séð á myndum í blöð-
unum. Sjónvarpið var ekki komið til
sögunnar, það hóf útsendingar árið
eftir. Þegar allir gestir voru komnir í
sætin fengum við strákarnir að setj-
ast í tröppurnar og fylgjast með tón-
leikunum.“
Trommusóló Danny Barcelona
„Það var góð stemning í salnum og
auðheyrt var að hljóðfæraleikararnir
skynjuðu það vel. Þeir léku hvert lag-
ið á fætur öðru en ekkert bólaði á
meistaranum sjálfum. Sérstaklega
voru eftirminnileg trommusóló
Danny Barcelona. Svona nokkuð
hafði maður aldrei heyrt áður. Svo
kom hlé.
Eftir hléið hóf hljómsveitin leik að
nýju og svo birtist meistarinn á svið-
inu með trompetinn og hvíta vasa-
klútinn. Maður fann áþreifanlega
hrifningarbylgjuna sem fór um sal-
inn. Louis Armstrong hafði ótrúlega
útgeislun. Og svo byrjaði hann að
syngja sinni rámu röddu og blása í
trompetinn og stemningin var sem
aldrei fyrr. Vel studdur af hljómsveit
sinni flutti hann hvert lagið á fætur
öðru, lög sem höfðu gert hann ódauð-
legan. Hann lék á als oddi þetta
kvöld. En svo kom að því óumflýj-
anlega. Síðasta lagið á dagskránni og
eftir mikið klapp héldu áheyrendur
glaðir út í vetrarnóttina.
Ég sá mér leik á borði og laumaðist
inn í búningsherbergi listamannanna.
Fékk eiginhandaráritun þeirra allra á
forsíðu prógrammsins. Meistarinn
sjálfur sat hinn rólegasti í búnings-
herberginu og áritaði fyrir fólk.
Reykti sígarettu þess á milli. Hann
var enn kófsveittur eftir tónleikana
og ég man að mér þótti hann svo al-
varlegur í bragði. Var að velta því fyr-
ir mér hvort hann væri bara svona
léttur og kátur þegar hann stæði á
sviðinu. Þegar ég skoða prógrammið
eftir öll þessi ár sé ég að hann var
ekki bara flottasti tónlistarmaðurinn.
Hann hafði líka flottustu rithöndina.
Árið 1965 gerði ég mér ekki fulla
grein fyrir því hvílíkt stórstirni Louis
Armstrong var. Núna veit ég að hann
er einn allra mesti tónlistarmaður
sem uppi hefur verið. Hafði einstaka
rödd og náði tónum á trompetinn sem
aðrir náðu ekki. Það er mikið happ að
hafa fengið að upplifa tónleika Louis
Armstrong.“
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. FEBRÚAR 2015
Matthías Johannessen, þáverandi
ritstjóri Morgunblaðsins, átti stór-
skemmtilegt samtal við Louis
Armstrong (Satchmo) þegar hann
kom til landsins 1965. Samtalið
birtist í Morgunblaðinu og er í
fyrstu samtalsbók Matthíasar, M
Samtöl I, sem Almenna bóka-
félagið gaf út 1977.
Hér birtast örfáar glefsur úr
samtali þeirra Satchmo og Matt-
híasar. Í upphafi skrifar Matthías:
„Satchmo var að raka sig, þegar
við gengum inn í íbúðina sem
hann hefur að Hótel Sögu. Hann
stóð á ganginum með kústinn í
hendinni. Hann brosti. Tennurnar
og hvít sápan runnu saman í and-
liti hans, sem var eins og hvítur
jökull, þangað til maður horfði í
augun, það voru hlý og tilgerðar-
laus. Þetta voru ekki frægs manns
augu. Og þó. Reynslan kennir
blaðamanninum einn hlut: eftir
því sem fólk er frægara er það al-
úðlegra, fasið einlægara; þannig
er Satchmo.“
Síðar skrifar Matthías: „Ég
spurði um djassinn.
„Heldurðu að hann sé orðinn
klassísk músík?“
Hann varð mjög alvarlegur á
svip. Hann lokaði munninum og
efri vörin með trompetörinu skag-
aði út úr sápunni.
„Klassískur,“ endurtók hann
hálfundrandi, „djassinn er partur
af klassískri músík. Hann hefur
fengið margt úr henni. Fólkið á
baðmullarekrunum þekkti hana,
fólkið á fljótabátunum líka. Og
hún var í þjóðlögunum.“
Heldurðu að djassinn lifi?“
„Já, ef fólkið lifir.“
„Þú heldur þá ekki, að nein önn-
ur hljómlist taki við af honum.“
„Hann er undirstaðan. Allar
stefnur í dansmúsík byggjast á
djassi.“
Undir lok samtalsins skrifar
Matthías:
„Eitt að lokum, Armstrong, þú
hefur verið kallaður Mister Jazz?“
Já, ég hef verið kallaður það
lengi.“
Og þú þekkir alla bestu djass-
leikara heims. Hver er mesti
djassleikari, sem þú hefur
kynnzt?"
„„King“ Oliver,“ svaraði Mister
Jazz, án þess að hugsa sig um.
Við skáluðum þegar við kvödd-
umst, og hann brosti út að eyrum.
Það er ekki svo löng leið … Dag-
inn áður en ég hitti Satchmo,
spurði ég færan tónlistargagnrýn-
anda, hvað hann segði um þá mús-
ík, sem hann túlkaði. Hann svar-
aði: „Ég er ekki viss um, að það sé
tónlist.“ Þegar ég tók í hönd Louis
Armstrongs og kvaddi hann
virðulega eins og stöðu hans sæm-
ir, hugsaði ég með mér: „Ef hann
er ekki músík – má ég þá biðja um
eitthvað sem ekki er músík.“
En Louis lyfti glasinu áhyggju-
laus og síglaður: „Ég lofa ykkur
því strákar,“ sagði hann, „að næst
verður það Svarti dauði.“
(Black death, það var líka það
næsta sem ég heyrði af honum.)
Matthías Johannessen og Satchmo
„Má ég þá biðja um eitt-
hvað sem ekki er músík“
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Rakstur Matthías lýsir raksápunni í andliti Satchmos sem hvítum jökli.
Satchmo rakar sig á meðan Matthías á við hann samtalið góða.
Knattspyrnudeild Víkings gaf út veglegt pró-
gramm um tónleika átrúnaðargoðsins í Há-
skólabíói hinn 8. og 9. febrúar 1965. Ungir knatt-
spyrnudrengir úr Víkingi seldu tónleikagestum
prógrammið fyrir tónleikana, og fengu fyrir vikið
að tylla sér í tröppurnar í salnum, þegar tónleika-
gestir voru sestir og hlýða á tónleika Louis Arms-
trongs og hljómsveitar hans.
Svo vel tókst til um sölu auglýsinga í prógramm-
ið að tekjurnar af þeirri sölu voru meginuppistaðan
í þeim tekjum sem deildin hafði af tónleikahaldinu,
eða um tveir þriðju teknanna, að sögn Eggerts Jó-
hannessonar.
Hér til hliðar er prógrammið sem Edda áskotn-
aðist eftir tónleikana með eiginhandaráritun
Satchmo og hljómsveitarmeðlima. Eddi og aðrir Vík-
ingar, sem eignuðust prógramm með eiginhandar-
áritun Louis Armstrongs og félaga, varðveita þá eign
sína eins og fjársjóð.
PRÓGRAMMIÐ GÓÐA UM TÓNLEIKANA GAF VEL Í AÐRA HÖND
Árituð eintök varðveitt
eins og fjársjóður
DAGKREM SEM
JAFNAR LIT
OG LAGAR
MISFELLUR