Morgunblaðið - 19.02.2015, Blaðsíða 52

52 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. FEBRÚAR 2015
Sigurður Bessason, for-
maður Eflingar, sendi mér
opið bréf í Morgunblaðinu í
gær um þá kjarasamninga
sem framundan eru. Sig-
urður er rökfastur maður
og öflugur talsmaður
verkafólks. Ég átti fund
með Sigurði og félögum
hans í forystusveit Alþýðu-
sambandsins síðastliðinn
þriðjudag og var um flest
sammála honum, ekki síst
um nauðsyn þess að bæta stöðu fólks með
lágar tekjur og millitekjur.
Eins og Sigurður bendir réttilega á hef ég
talað fyrir því að við gerð kjarasamninga sé
í auknum mæli litið til krónutöluhækkana,
enda sé það sanngjörn leið og líkleg til að
leiða til sátta. Oft hafa krónutöluhækkanir á
lægstu laun ratað upp allan launastigann í
formi prósenta, en slíkt er ekki náttúrulög-
mál. Það er t.d. athyglivert að í nýrri
skýrslu heildarsamtaka á vinnumarkaði, „Í
aðdraganda kjarasamninga“, sést að launa-
dreifing var jafnari á árinu 2014 en á árinu
2006 – að laun þeirra launalægstu eru nú
stærri hluti af launum þeirra launahæstu en
áður. Það er mikilvægt að áfram sé haldið á
sömu braut og í þeirri vinnu eru krónutölu-
hækkanir e.t.v. besta verkfærið. Að sama
skapi er mikilvægt að draga úr neikvæðum
jaðaráhrifum skatt- og velferðarkerfisins,
sem leiða oft til þess að kauphækkanir skila
sér ekki til fulls í hærri ráðstöfunartekjum.
Slíkt er ótækt og brýnt að ríkisvaldið, laun-
þegahreyfingar og vinnuveitendur taki
höndum saman til að vinna á vandanum.
Því hefur verið haldið fram að kjarasamn-
ingar ríkisins hafi raskað jafnvægi á vinnu-
markaði og hækkanir á launum ríkisstarfs-
manna hafi verið úr takti við aðra
launaþróun. Sú er ekki raunin, enda hefur
ríkið samið við tæp 90% starfsmanna sinna
með líkum hætti og almenni vinnumarkaður-
inn hafði áður gert. Samningar við lækna og
framhaldsskólakennara, sem samtals eru um
10% starfsmanna ríkisins og 1,5% af vinnu-
markaði í heild, skera sig þó úr. Í þeim
samningum voru gerðar verulegar breyt-
ingar á vinnufyrirkomulagi og launa-
uppbyggingu stéttanna. Samningarnir eru
einnig til mun lengri tíma, eða tæpra þriggja
ára. Þeir geta því ekki gefið fordæmi fyrir
þá samninga sem framundan eru á vinnu-
markaði. Ég deili hins vegar
áhyggjum með Sigurði af því að
fámennir hópar geti í krafti að-
stöðu sinnar knúið viðsemjendur
sína til verulegra frávika frá
markaðri launastefnu. Þetta er
vandi í hinu íslenska vinnumark-
aðslíkani sem stjórnvöld og aðilar
vinnumarkaðarins verða sameig-
inlega að taka á.
Kaupmáttur launa hefur aukist
um 5,3% síðastliðna tólf mánuði,
sem verður að teljast verulega
góður árangur. Margir eiga þátt í
þeim árangri, sem m.a. skýrist af
ábyrgum kjarasamningum á síðasta ári. Þar
var samið um 6,6% hækkun sem skilaði sér
að nær öllu leyti í auknum kaupmætti vegna
þess mikla verðstöðugleika sem ríkti á tíma-
bilinu. Raunar er árangurinn sögulegur, því
kaupmáttur launa mældist í nóvember síð-
astliðnum hærri en nokkru sinni áður eins
og upplýsingar frá Hagstofu Íslands sýna
glögglega. Lægri skattaálögur á heimili og
leiðrétting fasteignaskulda hafa svo enn
frekar aukið kaupmátt heimilanna. Staðan
er því betri en oftast áður og sem betur fer
er eitthvað til skiptanna. Nú ríður hins veg-
ar á að óttinn við að missa af hlutdeild í af-
rakstrinum verði ekki til þess að minna
verði til skiptanna fyrir alla.
Sigurður Bessason hefur starfað í verka-
lýðshreyfingunni frá því fyrir gerð þjóðar-
sáttarsamninganna fyrir réttum 25 árum
síðan. Hann veit hversu mikilvægur stöðug-
leikinn er fyrir íslenska launþega og hefur
unnið ötullega að því að viðhalda honum.
Það er mikilvægt að kunna að takast á við
velgengni jafnt sem mótlæti. Við skulum
halda áfram á leið aukins kaupmáttar með
sameiginlegu átaki því það kemur heimilum
og fyrirtækjum best. Félagsleg velferð og
öflugt atvinnulíf haldast í hendur. Kveðum
verðbólgudrauginn niður og stöndum saman
að því að auka kaupmátt enn meira.
Að takast á við
velgengni
Eftir Sigmund Davíð
Gunnlaugsson
Sigmundur Davíð
Gunnlaugsson
»Margir eiga þátt í þeim ár-
angri sem hefur náðst,
sem m.a. skýrist af ábyrgum
kjarasamningum. Kaup-
máttur mældist í nóvember
hærri en nokkru sinni áður.
Höfundur er forsætisráðherra.
Við sem búum í nágrenni við
starfsstöðvar HB Granda á Akranesi
tökum eftir því að fyrirtækið hefur
lagt mikinn metnað í að lagfæra og
halda við fasteignum sínum. Það er
ánægjulegt fyrir okkur nágrannana
að horfa til þessa og fyrir það erum
við þakklát.
Það þarf ekki að orðlengja það að
störfin sem HB Grandi skapar hér
eru afar mikilvæg fyrir fjölmargar
fjölskyldur og samfélagið allt á
Akranesi. Fyrirtækið á sér ald-
argamlar rætur þar sem hundruð manna
og kvenna lögðu grunninn að öflugri starf-
semi til sjós og lands.
Það er því einlæg ósk okkar að starfsem-
in eflist og blómstri enn frekar hér í bæ
enda ættu allar forsendur að mæla með
því.
Það er þó einn þáttur starfseminnar sem
gerir okkur, íbúum í neðri bænum, lífið
leitt. Það er starfsemi hausaþurrkunar hjá
HB Granda sem fyrirtækið eignaðist ný-
lega.
Þessi hausaþurrkun var flutt hingað árið
2003 og hefur hún allar götur síðan blásið
yfir okkur mikilli ólykt, þótt öðru hafi allt-
af verið lofað. Það er okkur íbúunum al-
gjörlega óskiljanlegt að nokkrum detti í
hug að bjóða fólki upp á að búa við slíkar
aðstæður nú til dags. Teljum við það sjálf-
sögð mannréttindi að allir íbúar Akraness
fái að anda að sér heilnæmu og ómenguðu
lofti og það þarf engan að undra.
Nú stendur yfir undirbúningur að endur-
byggingu verksmiðjunnar og að festa hana
enn betur í sessi, en núverandi starfsleyfi
rennur út á næsta ári. Hráefnið kemur víða
að enda fáir þéttbýlisstaðir sem leyfa slíka
starfsemi í mikilli nánd við íbúðabyggð
þannig að til skaða sé á einhvern hátt.
Stækkun á húsnæði hausaþurrkunar-
innar á að koma á grjótfyllingu til sjávar,
sem verður alveg uppi í Skarfavör og því
mikil hætta á að þessi fallega og einstaka
vör við Breið verði ekki svipur hjá sjón.
Með þeirri ákvörðun að festa hausa-
þurrkunina í sessi á þessum stað væru all-
ar hugmyndir um að þétta íbúðabyggð nið-
ur Vesturgötuna og á þessum slóðum alveg
út úr myndinni. Við íbúarnir í neðri bænum
erum sannfærð um að það svæði allt sé
mjög verðmætt framtíðarbyggingarsvæði
fyrir Akranes.
Hræðsluáróðurinn er hafinn af fullum
krafti og kemur úr ýmsum áttum: „Ef þið
takið ekki því sem talið er hagkvæmast
verður allt frá ykkur tekið.“
Það að fara fram með slíkar hótanir er
einfaldlega ekki boðlegt þegar allir vita að
lausnin felst í því að fjarlægja þessa
óvenjulegu ólykt úr íbúðabyggðinni.
Við skorum á Bæjarstjórn Akraness og
stjórn HB Granda að leita allra leiða til að
finna þessari starfsemi, hausaþurrkuninni,
stað þar sem hún angrar ekki mannfólkið
og rýrir ekki verðmæti eigna eða gerir þær
illseljanlegar. Þannig er, því miður, staðan
í dag.
Viljum við ekki öll finna þessari starf-
semi stað sem hægt er að sætta sig við inn-
an bæjarmarkanna? Höfðasel sem er skipu-
lagt iðnaðarsvæði nokkuð fjarri aðal-
byggðinni gæti t.d. verið betri kostur fyrir
þessa starfsemi.
Við biðjum því ykkur, nýkjörna bæj-
arfulltrúa og ágæta stjórn HB Granda, að
taka höndum saman og finna leið sem er
farsæl til framtíðar. Ábyrgð ykkar er mikil
og við verðum að treysta því að þið hlustið
á okkar rök.
Með von um sanngjörn og jákvæð við-
brögð.
Bónarbréf til HB Granda og
bæjarfulltrúa á Akranesi
Eftir Benedikt Jónmundsson og
Guðmund Sigurbjörnsson
»Hráefnið kemur víða að
enda fáir þéttbýlisstaðir
sem leyfa slíka starfsemi í
mikilli nánd við íbúðabyggð
þannig að til skaða sé á ein-
hvern hátt.
Benedikt
Jónmundsson
Höfundar eru nágrannar og búa við Bakkatún á
Akranesi.
Guðmundur
Sigurbjörnsson
Uniq 4202
Glæsilega hannaður og
vandaður sturtuklefi.
Auðveldur í uppsettningu
Að innan er glerið meðhöndlað
með NANO tækni til að halda
óhreinindum frá.
90
90
TEMPERED GLASS
EN14428
UNIQ 4202 uppfyllir öryggiskröfu EN 14428
FRÁBÆR
GÆÐI /
GOTT VERÐ
Til leigu:
Verslunar- og/eða iðnaðarhúsnæði
Um er að ræða alls tæpir 600 ferm að gólffleti
og með um 200 fm. mjög sterku millilofti. Mikil
lofthæð, rekkar geta fylgt, rúmgott malbikað
útisvæði. Gott framrými flísalagt, sem nýtist sem
skrifstofur og sýningarsalur. Hagstæð leigukjör
og traustir leigusalar.
Nánari upplýsingar veitir Jón Víkingur, lögg. leigu-
miðlari hjá Fiduc Fasteignum - sími: 892-1316 -
jonvikingur@fiduc.is
BÆJARFLÖT - GRAFARVOGI
Nú geta allir fengið
iPad-áskrift
Skráðu þig í iPad-áskrift á
www.mbl.is/mogginn/ipad/