Morgunblaðið - 19.02.2015, Blaðsíða 58

58 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. FEBRÚAR 2015
Í tilefni af umræðu um
mögulega fækkun ak-
reina á Grensásvegi er
vert að gefa gaum að ör-
yggi óvarinna vegfar-
enda, þ.e. gangandi og
hjólandi, almennt í því
umhverfi sem vegfar-
endum er búin í þéttbýli.
Óvarðir vegfarendur
eru berskjaldaðri við
árekstur en þeir sem eru
varðir inni í ökutæki. Óli H. Þórðar
kynnti nýlega rannsókn sem hann
hefur gert um sögu banaslysa í um-
ferðinni á Íslandi. Niðurstaða hans er
að á 100 árum hafi um fimmtán
hundruð manns látið lífið af völdum
umferðarslysa. Samkvæmt sam-
antekt Óla varð um þriðjungur bana-
slysa þegar ekið var á gangandi veg-
faranda. Það eru fleiri en fjórir
einstaklingar á ári að meðaltali. Sem
betur fer hefur fjöldi banaslysa á
gangandi vegfarendum fækkað frá
því sem áður var. Fjöldi alvarlegra
slysa á gangandi vegfarendum hefur
þó staðið í stað síðustu
ár í Reykjavík en
merki eru um fjölgun
slysa á hjólreiðamönn-
um.
Ef að líkum lætur
er tíðni þeirra er látast
sem gangandi vegfar-
endur hlutfallslega
mest á aldursbili sem
flokkast sem barn, þ.e.
átján ára og yngri, á
síðustu hundrað árum.
Slys í umferðinni
eru tilviljanakenndir
atburðir. Við vitum að slys munu
áfram verða. Við vitum bara ekki
hvar, annars myndum við koma í veg
fyrir þau. En það er hægt að hafa
áhrif með því að draga úr líkum á
slysum og á alvarleika þeirra.
Líkur á að slys verði á gangandi
vegfarendum er m.a. háð fjölda
þeirra sem eru á ferð og þeirri nánd
sem er á milli gangandi og akandi
vegfaranda. Það kemur vel fram á
þéttleika slysa á gangandi vegfar-
endum í miðborginni.
Öðru máli gegnir um alvarleika
slysa, en það er hraði bíla við árekst-
ur sem skiptir meginmáli um hve al-
varlegt slys á gangandi eða hjólandi
vegfaranda verður. Við leyfum víða
50 eða 60 km/klst. ökuhraða, stundum
á yfirbreiðum götum miðað við um-
ferðarmagn þar sem gangandi eru
ekki aðskildir frá akandi umferð.
Breiðar götur bjóða upp á hraða um-
ferð bíla oft umfram löglegan hraða. Í
raun ættum við ekki að sætta okkur
við meiri hraða bíla en 40 km/klst. í
þéttbýli þar sem gangandi og hjól-
andi eru á ferð.
Eftirfarandi línurit sýnir líkur á al-
varlegum meiðslum eða dauða gang-
andi vegfarenda með tilliti til árekstr-
arhraða ökutækis. Inn á línuritið eru
dregnar rauðar brotalínur sem sýna
mældan 85% hraða á Grensásvegi
eftir akstursstefnu.
Rétt er að taka fram að slys á
gangandi vegfarendum á Grens-
ásvegi sunnan Miklubrautar hafa
ekki verið tíð. Komi til þess að ekið
verði á gangandi eða hjólandi vegfar-
anda miðað við núverandi aðstæður á
Grensásvegi eru hins vegar miklar
líkur á alvarlegu slysi. Þrenging
hennar í eina akrein í hvora átt skipt-
ir því miklu máli við að draga úr lík-
um á alvarlegum slysum óvarinna
vegfarenda.
Umferðar-
öryggi óvarinna
vegfarenda
Eftir Stefán Agnar
Finnsson
» Þrenging á Grensás-
vegi sunnan Miklu-
brautar í eina akrein í
hvora átt skiptir miklu
máli við að draga úr lík-
um á alvarlegum slysum
óvarinna vegfarenda.
Stefán Agnar Finnsson
Höfundur er yfirverkfræðingur.
Li
ku
r
Hraði við árekstur (km/klst.)
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
0 3010 40 6020 50 70
Likur á dauðsfalli gangandi
Likur á dauðsfalli 60+
Likur á alvarlegum meiðslum
gangandi
Likur á alvarlegum meiðslum 60+
Alvarlegt slys
Minniháttar slys
Dauðaslys
Hlutfall alvarlega slasaðra og látinna gangandi
vegfarenda í Reykjavík 1996 til 2013
40%
30%30%
18 ára og yngri 19 ti 59 ára 60 ár og eldri
Samband árekstrarhraða og líkur á að fótgangandi láti lífið eða slasist alvar-
lega. 60+ táknar hér gangandi vegfarendur 60 ára og eldri (Stigson. 2010).
ÞÓR HF
Reykjavík:
Krókháls 16
110 Reykjavík
Sími 568-1500
Akureyri:
Lónsbakka
601 Akureyri
Sími 568-1555
Vefsíða:
www.thor.is
Pakkatilboð
1400Wmótor – 216 mm sagarblað – 305 mm framdrag
SLEÐASÖGmodel LS0815
og
Multisög model TM3010
320Wmótor – Sett af blöðum og pappír fylgir
Kr. 93.900,- Ferðaþjónusta fatlaðra eða Aksturs-þjónusta strætó er gjörsamlega aðrústa því litla félagslífi sem maður á.
Maður þorir varla út af ótta við að
bíllinn komi alltof seint eða klúðri
einhverju. Um daginn ætlaði ég í bíó
kl. 20, bíllinn átti að koma kl 19.30 en
hann kom um kl. 20. Ég fór út og
festi stólinn minn í snjónum, karl-
uglan starði bara á mig með svip
sem sagði „Hva, ertu ekki að koma?“
Ég gat ekki sagt neitt enda á ég
erfitt með mál. Ákvað þá karlinn að
setjast bara aftur inn í bíl uns ég bif-
aðist, mér tókst að ýta á neyðar-
hnapp og kom þá starfsfólk mér til
bjargar. Þá kom karlinn út úr bíln-
um og opnaði fyrir mér en ég var
bara alls ekki á því að fara neitt með
þessum bjána og fór inn til mín aft-
ur. Og aumingja liðskona mín sem
beið eftir mér í bíóinu fór bara ein í
bíó.
Gugga.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Félagslífið í rúst
Töf Það kemur sér væntanlega illa fyrir marga ef strætó er of seinn.
Móttaka
aðsendra
greina
Morgunblaðið er vettvangur lif-
andi umræðu í landinu og birtir
aðsendar greinar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morgun-
blaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi
blaðsins. Kerfið er auðvelt í notk-
un og tryggir öryggi í samskiptum
milli starfsfólks Morgunblaðsins
og höfunda. Morgunblaðið birtir
ekki greinar sem einnig eru send-
ar á aðra miðla.
Að senda grein
Kerfið er aðgengilegt undir
Morgunblaðslógóinu efst í hægra
horni forsíðu mbl.is. Þegar smellt
er á lógóið birtist felligluggi þar
sem liðurinn „Senda inn grein“ er
valinn.
Í fyrsta skipti sem innsendi-
kerfið er notað þarf notandinn að
nýskrá sig inn í kerfið. Ítarlegar
leiðbeiningar fylgja hverju þrepi í
skráningarferlinu. Eftir að viðkom-
andi hefur skráð sig sem notanda
í kerfið er nóg að slá inn kennitölu
notanda og lykilorð til að opna
svæðið. Hægt er að senda greinar
allan sólarhringinn.
Nánari upplýsingar veitir starfs-
fólk Morgunblaðsins alla virka
daga í síma 569-1100 frá kl. 8-18.