Morgunblaðið - 21.02.2015, Blaðsíða 31

Það er að mínu viti
ekki hlutverk atvinnu-
rekenda að ákveða fyr-
irfram hvaða ráðning
falli undir fordæmi
dómstóla. Atvinnurek-
anda ber að fara að
settum lögum! Það er
ekki hlutverk atvinnu-
rekenda að túlka lög
og þá alls ekki dóma-
fordæmi.
Ég er einarður tals-
maður jafns réttar kynjanna. Á und-
anförnum árum hefur konum vaxið
ásmegin hvað réttindi þeirra varðar
og er það vel. Hafa aukin tækifæri
myndast fyrir konur og elja þeirra
aukist sem og metnaður. Konur eru
70-80% háskólanema. Þær munu út-
skrifast og fara á vinnumarkaðinn!
Því þarf að huga að jöfnum rétti
karla og kvenna til lausra starfa.
Sérstaklega er það brýnt nú þegar
ljóst er að konur ganga fyrir við
ráðningar á grundvelli þess að því
virðist dómafordæma en ekki gild-
andi laga. Slíkt fyrirkomulag kann að
fela í sér lögbrot og mismunun í garð
annarra umsækjenda á grundvelli
kyns.
Jafnréttislög eru skýr með það að
bæði kyn eiga að hafa jafnan rétt til
starfa. Þá er stjórnarskrá Íslands
skýr með það að ekki megi undir
neinum kringumstæðum setja lög
eða reglur, eða reyna með öðrum
hætti, að mismuna manneskju á
grundvelli kyns. Þá er samkvæmt
þessari æðstu réttarheimild okkar
ekki heimilt að takmarka atvinnu-
þátttöku á grundvelli kyns. Ekkert
má fara gegn þessu æðsta plaggi ís-
lensks réttarríkis sem stjórn-
arskráin er!
Á Íslandi hefur verið unnið op-
inberlega að því að „leiðrétta“ hag
kvenna með hugtaki sem kallast já-
kvæð mismunun, og er bandarískt
fyrirbæri sem var fundið upp til að
hjálpa blökkufólki í Bandaríkjunum
til að komast í nám o.þ.h., þegar hvít-
ir einokuðu allt og mismunuðu þeim.
Hér á Íslandi var talin ástæða til að
taka upp sömu stefnu tímabundið til
að „hjálpa“ konum. Ekki hefur verið
óalgengt að 10 karlar séu á móti
hverri einni konu um hvert stjórn-
unarstarf. Það virðist vera mjög al-
gengt að konur sækist fyrst og
fremst eftir stjórnunar og ábyrgð-
arstörfum, en eftirláti körlum önnur
störf.
Algengt er að í fjölmiðlum sé vísað
í jafnréttislög þegar sagt er að konur
eigi að ganga fyrir körlum við ráðn-
ingar. Það er hins vegar rangt.
Sú „regla“ var sett af
Hæstarétti í svokölluðu
Helgu Kress-máli nr.
339/1990, minnir mig.
Þar sagði Hæstiréttur
að ef á sviðinu væru fá-
ar konur skyldi ráða
konuna ef væri hún
jafnhæf karlinum „og
annað sem máli skiptir“
enda væru fyrir á svið-
inu fáar konur. En á
mörgum sviðum, t.d. hjá
lögreglu og fleirum, eru
bara alls ekki fáar kon-
ur þó þær séu vissulega ekki alltaf
jafn margar og karlarnir. Enda á eft-
ir að túlka hvað sé „fátt“ í skilningi
þessa fordæmis. Víða, eins og hjá
sýslumanninum í Keflavík (sem er
kona), eru konur yfir 90% starfs-
manna og það er talið í lagi. Enda
virðist þessi túlkun við ráðningar oft-
ast tæk við ráðningu kvenna en ekki
karla, sem er mismunun í sjálfu sér.
Dómafordæmi en ekki lög
Því er atvinnurekendum alls ekki
stætt á því lagalega að fara gegn
jafnréttislögum á grundvelli dóma-
fordæmis enda alls ekki sjálfgefið að
„annað sem máli skipti“ ( eins og seg-
ir í dómnum) sé sambærilegt og í
Helgu Kress-málinu! Túlkun þeirra
sem vilja túlka jafnréttislög með
þessum hætti fer gegn skýrum
ákvæðum stjórnarskrár um að
óheimilt sé að mismuna umsækjanda
á grundvelli kyns.
Það er einfaldlega ekki dómstóla
að setja almenningi reglurnar heldur
löggjafans, og hvorki mitt né þitt að
fara að dómafordæmum í daglegu
lífi. Það er einungis dómara við dóm-
stóla landsins að skoða dómafor-
dæmi og taka mið af þeim Ef þau
eiga á annað borð við í því máli. En
það er alls ekki víst.
Af þessum sökum tel ég að at-
vinnurekendur verði að skoða sig inn
á við. Hingað til hafa karlmenn verið
afar hógværir í að sækja rétt sinn,
kannski af ótta við að verða for-
dæmdir fyrir.
Ekkert er hafið yfir málefnalega
gagnrýni og mér fellur ekki að lög
séu brotin í þessu landi. Ég skora á
atvinnurekendur alla að fara fram-
vegis að lögum í þessum efnum og
virða jafnan rétt kynjanna!
Eftir Jakob Inga
Jakobsson
Jakob Ingi
Jakobsson
» Jafnréttislög eru
skýr með það að
bæði kyn eiga að hafa
jafnan rétt til starfa.
Höfundur er lögfræðingur.
Er það hlutverk dóm-
stóla að ákveða fyrir-
fram hvað falli undir
fordæmi dómstóla?
UMRÆÐAN 31
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. FEBRÚAR 2015
Brú frá Suðurgötu yfir
Skerjafjörð og á Álftanes
Um þessar mundir
er unnið að nýju
svæðisskipulagi fyrir
höfuðborgarsvæðið.
Garðbæingar eiga þar
mikið undir að vel
takist til.
Í gegnum Garðabæ
liggja í dag tvær af
meginstofnæðum um-
ferðar um höfuðborg-
arsvæðið og fara um
tíu sinnum fleiri bílar
í gegnum Garðabæ á dag en íbúa-
fjöldi bæjarins. Með þéttingu
byggðar í Garðabæ hefur umferð-
arálag aukist. Umferðatafir og
langur ferðatími hefur mikil áhrif
á íbúa Garðabæjar.
Í nýjum drögum að svæðisskipu-
lagi er gert ráð fyrir því að íbúum
höfuðborgarsvæðisins fjölgi um
70.000 á næstu 25 árum. Það er
því ljóst að umferð í gegnum
Garðabæ á enn eftir að aukast
mikið.
Það eru nokkrir möguleikar til
að bæta stöðuna: Fjölga akreinum
á núverandi stofnæðum, bæta al-
menningssamgöngur, t.d. með létt-
lestum, byggja Ofanbyggðaveg í
gegnum Heiðmörk (og bæta við
enn einni stofnæð umferðar frá
Hafnarfirði til Reykjavíkur í gegn-
um Garðabæ) eða dusta rykið af
áratuga gamalli framtíðarsýn um
höfuðborgarsvæðið
þar sem Suðurgatan í
Reykjavík heldur
áfram yfir Skerjafjörð
og á Álftanes og það-
an suður undir álverið
í Straumsvík.
Í þessari umræðu
er gott að hafa í huga
að stór hluti íbúa höf-
uðborgarsvæðisins
starfar vestan megin
við Kringlumýr-
arbraut í Reykjavík. Á
því svæði eru stærstu
vinnustaðir landsins,
m.a. háskólar og heilbrigðisstofn-
anir. Álftanesbraut yfir Skerja-
fjörðinn myndi dreifa umferð bet-
ur um höfuðborgarsvæðið og
stytta aksturstíma, létta á umferð
á helstu stofnæðum og stytta leið-
ina frá miðbæ Reykjavíkur og suð-
ur á Keflavíkurflugvöll.
Þverun Skerjafjarðar myndi
stytta leiðir fyrir marga og það
eitt og sér er umhverfisvænt.
Vegalengdin sem um ræðir er
styttri en Borgarfjarðarbrúin og
ábatinn gæti verið meiri en við
Vaðlaheiðargöngin. Það mætti líka
alveg skoða gjaldtöku á meðan
framkvæmdin væri að borga sig
upp.
Það er mikilvægt að horfa á
samgöngumál í heild sinni á höf-
uðborgarsvæðinu. Hugmyndin um
stokk í gegnum Garðabæ frá Arn-
arneshæð að Engidal í Hafnarfirði
er ágæt en yrði ábatinn af stokki
meiri en brú yfir Skerjafjörðinn?
Gísli Sigurbjörnsson skrifaði
grein í Vísi 13. maí 1968 sem lauk
með þessum orðum: „Náttúrlega
kemur þarna brú og þá segja
menn, hvers vegna kom hún ekki
fyrr? Já, þannig er það með svo
ótal margt hjá okkur – það kemur
– en það kemur oft svo seint og
stundum of seint.“
Oddviti sjálfstæðismanna í
Reykjavík hefur opinberlega lýst
yfir áhuga sínum á að láta kanna
hagkvæmni þess að byggja brú yf-
ir Skerjafjörð. Í mínum huga er
mikilvægt að bæjarstjórn Garða-
bæjar hafi frumkvæði að slíkri
könnun innan SSH og vandi sig
sérstaklega vel þegar kemur að
samþykkt á nýju svæðisskipulagi
fyrir höfuðborgarsvæðið og skipu-
lagi umferðar í gegnum Garðabæ.
Eftir Kjartan Örn
Sigurðsson » Tíu sinnum fleiri
bílar í gegnum
Garðabæ á dag en íbúa-
fjöldi bæjarins.
„Náttúrlega kemur
þarna brú og þá segja
menn, hvers vegna kom
hún ekki fyrr?“
Höfundur er fyrrverandi formaður
Sjálfstæðisfélags Álftaness.
Kjartan Örn
Sigurðsson
Ó
lö
f
B
jö
rg
STOFNAÐ1987
einstakt
eitthvað alveg
Ó
Ú r v a l e i n s t a k r a m á l v e r k a o g l i s t m u n a e f t i r í s l e n s k a l i s t a m e n n Sk i pho l t 50a | S ím i 581 4020 | www.ga l l e r i l i s t . i s
Af sérstökum ástæðum er til sölu hótel við fjölförnustu ferðamannaslóðir landssins. Um er að ræða Hof I hótel við
þjóðveg 1, staðsett mitt á milli þjóðgarðsins í Skaftafelli og Jökulsárlóns. Á hótelinu eru 37 herbergi, rúmgóður
veitingasalur og setustofa auk hvíldar og baðaðstöðu með heitum potti, gufubaði, sturtum og búningsklefum. Gott
netsamband. Hér er um að ræða hótel í mjög góðum rekstri. Náttúrufegurð Öræfanna er engu lík og því margt að sjá.
Fasteignir og rekstur sem vert er að skoða.
Nánari upplýsingar gefur Magnús Leópoldsson á skristofu Fasteignamiðstöðvarinnar
eða í síma 550 3000 / 892 6000. Sjá einnig fasteignamidstodin.is
HÓTEL HOF I ÖRÆFUM