Morgunblaðið - 24.02.2015, Blaðsíða 39

MENNING 39
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. FEBRÚAR 2015
Töfrahurð í samstarfi viðÓperarctic sýnir um þess-ar mundir einn fallegastaog skemmtilegasta barna-
söngleik sem undirrituð hefur séð í
lengri tíma. Um er að ræða Björt í
sumarhúsi sem tónskáldið Elín
Gunnlaugsdóttir samdi við texta
Þórarins Eldjárn. Söngtextanir
eru allir fengnir úr ljóðabók hans
Gælur, fælur og þvælur, en Þórar-
inn raðaði ljóðunum saman þannig
að þau segja heilsteypta sögu auk
þess sem hann skrifaði samtölin á
milli laganna. Eins og vera ber í
söngleik er tónlistin í fyrirrúmi.
Lög Elínar eru sérlega skemmti-
leg og útsetningar flottar. Hvert
lag hefur sinn stíl sem kallast ein-
staklega vel á við það sem sungið
er um hverju sinni.
Í upphafi verksins kemur Björt
ásamt afa sínum og ömmu í sumar-
bústað þeirra. Titilpersónu verks-
ins líst ekkert á að þurfa að dvelja
í bústaðnum því þar er, að hennar
sögn, ekkert við að vera, enda ekk-
ert sjónvarp í bústaðnum og ekki
einu sinni rafmagn til að hlaða
snjallsímann. Björt er því sann-
færð um að henni muni leiðast
vistin. En afinn og amman eru
hugmyndarík. Þau byrja á því að
kynna hana fyrir dýrunum sem
leynast í húsinu; gullfiskinum,
hrossaflugunni og kóngulónni.
Þegar það hrífur ekki kynnir amm-
an Björt fyrir ólíkindatólinu sem
hún geymir í kommóðu sem nefnd
er Jóhanna. Fleiri skrýtnar verur
koma við sögu, sungið er um kaffi-
kerlinguna sem ferðast um sveitir
með skotthúfuna og biður sí og æ
um brúnan drykk sem byrjar ekki
á vaffi og skyndilega kemur
hlaupagikkur æðandi inn á sviðið.
Þegar síga fer á seinni hlutann
reyna amman og afinn að kynna
Björt fyrir dásemdarheimi bók-
anna. Þegar hér er komið sögu eru
þau gömlu orðin býsna syfjuð og
reyna sitt ýtrasta til að svæfa
Björt, en fyrst reyna þau raunar
að hræða hana í rúmið með því að
syngja fyrir hana eigin útleggingu
á Ókindarkvæði. Björt hræðist
hins vegar ekki neitt heldur kann
krók á móti bragði þegar hún gríp-
ur til sömu meðala og músin litla í
bókini um Greppikló (sem Þórar-
inn þýddi og út kom 2003) til að
hræða ókindina. Að lokum sofna
amma og afi, en Björt leiðist það
ekki því hún klifrar upp í hæg-
indastól með bók í hendi og gerir
sig líklega til að lesa alla nóttina.
Með hlutverk ömmunnar og af-
ans fóru Valgerður Guðnadóttir og
Jón Svavar Jósefsson. Bæði glöns-
uðu í hlutverkum sínum sem þessi
uppáfinningasömu og síkátu eldri
hjón. Valgerður og Jón Svavar eru
bæði orkumikil og náðu góðu sam-
bandi við áhorfendur. Bragi Berg-
þórsson átti skemmtilega innkomu
sem hlaupagikkur og vatt sér líka í
hlutverk ókindarinnar í óborgan-
legum búningi sem hjálpaði ungum
áhorfendum að hlæja að skrímsl-
inu í stað þess að óttast það. Una
Ragnarsdóttir skilaði hlutverki
Bjartar af miklu öryggi, en hún
mun vera að stíga sín fyrstu skref
sem leik- og söngkona. Hún söng
eins og engill, hafði gott vald á öll-
um svipbrigðum sínum og tókst
iðulega með augnatilliti sínu að
setja stemninguna, eins og undir
lok sýningarinnar þegar sjá mátti
gleðina skína úr augum hennar yf-
ir nýfundnum fjársjóði.
Leikmynd og búningar Kristínar
R. Berman voru mikið fyrir augað
í litagleði sinni. Fá en vel valin
húsgögn mynduðu góðan ramma
og búningarnir undirstrikuðu týp-
ur verksins. Þannig var t.d. gaman
að sjá ömmuna í jógafötum sem
kölluðust á við lipurð hennar þegar
hún gerði sér lítið fyrir og fór í
splitt.
Ágústa Skúladóttir leikstjóri á
hrós skilið fyrir að hafa skapað fal-
lega og hlýja sýningu þar sem
greinilegt er að nostrað hefur ver-
ið við hvert smáatriði. Dásamlegt
var að sjá hvernig hversdagslegir
hlutir í umhverfi persónanna um-
breyttust í nauðsynlega leikmuni.
Þannig þjónaði silfurbakki hlut-
verki sólarinnar og sólhlíf breyttist
í tungl. Útfærslan á hrossaflug-
unni var yndisleg, en þar gat að
líta ljós með áklemmdri tesíu sem
hvoru tveggja var fest á veiðistöng
sem afinn stjórnaði af miklum
krafti. Gaman var að sjá fluguna
fljúga út um allt svið, stríða hljóð-
færaleikurunum og jafnvel ná að
slá nokkra tóna.
Húmor sýningarinnar er lág-
stemmdur, en þó var léttleikinn
ávallt ríkjandi. Börnin á sýning-
unni sem undirrituð sá sátu hug-
fangin þá klukkustund sem leik-
urinn tók og hlustuðu einbeitt á
allt sem fram fór – og þá veit mað-
ur að verið er að gera eitthvað
rétt.
Þess ber að lokum að geta að að-
eins er fyrirhuguð ein sýning enn á
Björt í sumarhúsi um næstu helgi
og full ástæða til að hvetja allt
áhugafólk um gott barnaleikhús til
að missa alls ekki henni.
Ljósmynd/Alda Villiljós
Léttleiki „Húmor sýningarinnar er lágstemmdur,“ segir m.a. í rýni um Björt í sumarhúsi. Á myndinni eru Val-
gerður Guðnadóttir, Una Ragnarsdóttir, Bragi Bergþórsson og Jón Svavar Jósefsson í hlutverkum sínum.
Hlý og falleg sýning
Tjarnarbíó
Björt í sumarhúsi bbbbm
Tónlist eftir Elínu Gunnlaugsdóttur við
texta Þórarins Eldjárn. Leikstjórn:
Ágústa Skúladóttir. Leikmynd og bún-
ingar: Kristína R. Berman. Lýsing Jó-
hann Bjarni Pálmason. Hljóðfæraleik-
arar: Ármann Helgason á klarínett,
Kjartan Guðnason á slagverk, Vignir Þór
Stefánsson á píanó og Birgir Bragason
á kontrabassa. Söngvarar: Una Ragn-
arsdóttir, Valgerður Guðnadóttir, Jón
Svavar Jósefsson og Bragi Bergþórs-
son. Uppfærslan er samstarfsverkefni
Töfrahurðar og Óperarctic. Hún var
frumsýnd á tónlistarhátíðinni Myrkum
músíkdögum í Hörpu 1. febrúar, en sýnd
í Tjarnarbíói 14. febrúar 2015.
SILJA BJÖRK
HULDUDÓTTIR
LEIKLIST
Hljómsveitin Secret Swing Society
heldur tónleika í kvöld kl. 20.30 á
djasskvöldi Kex hostels. Hljóm-
sveitina skipa Andri Ólafsson á
kontrabassa, Grímur Helgason
klarinettleikari, franski gítaristinn
Guillaume Heurtebize og píanistinn
og harmónikkuleikarinn Kristján
Tryggvi Martinsson og allir syngja
þeir. Hljómsveitin leikur og syngur
gamaldags sveiflutónlist, frum-
samda og ættaða frá höfundum og
flytjendum á borð við Duke Ell-
ington, Gershwin-bræður, Louis
Armstrong, The Mills Brothers, Lo-
uis Prima, Django Reinhardt og
Fats Waller.
Secret Swing Society var stofnuð
í Amsterdam þegar meðlimir henn-
ar stunduðu þar tónlistarnám og
hefur hún leikið mikið á götum úti,
mörkuðum og síkjum borgarinnar,
að því er fram kemur í tilkynningu.
Þá hafi hún einnig ferðast til fleiri
borga í Hollandi, Belgíu, Frakk-
landi, Þýskalandi, Litháen og á
austurströnd Bandaríkjanna, ýmist
til að leika á djasshátíðum, tón-
leikum eða úti á götum.
Secret Swing Society hefur tvisv-
ar komið fram á Jazzhátíð Reykja-
víkur auk þess að standa sjálf fyrir
tónleikum og dansleikjum í Reykja-
vík og úti á landi. Aðgangur að tón-
leikunum í kvöld er ókeypis. Kex
Hostel er að Skúlagötu 28.
Secret Swing Society
í sveiflu á Kex hosteli
Sveiflutónlist Secret Swing
Society býður upp á sveiflu.
Hljómsveitin Annes, sem skipuð er
nokkrum af þungaviktarmönnum
íslensks djasslífs, kemur fram á
tónleikum Jazzklúbbsins Múlans
sem fram fara í Björtuloftum á
fimmtu hæð Hörpu í kvöld, þriðju-
dagskvöld, og hefjast klukkan 21.
Annes skipa Ari Bragi Kárason á
trompet, Jóel Pálsson sem leikur á
saxófón, píanó- og hljómborðsleik-
arinn Eyþór Gunnarsson, gítarleik-
arinn Guðmundur Pétursson og
Einar Scheving sem leikur á
trommur.
Tónlistin á efnisskránni er samin
af meðlimum hljómsveitarinnar og
samkvæmt tilkynningu blandast
þar saman leikandi laglínur, rót-
sterkir ryþmar og rymjandi róm-
antík í kosmískt flæði þar sem raf-
magn og akústík fallast í faðma.
Vordagskrá Jazzklúbbsins Múl-
ans stendur nú yfir og er alls boðið
upp á 16 tónleika með 20 atriðum.
Múlinn er að hefja sitt 19. starfsár
en hann er samstarfsverkefni Fé-
lags íslenskra hljómlistarmanna
(FÍH) og Jazzvakningar.
Hljómsveitin Annes
kemur fram í Múlanum
Annes Eyþór Gunnarsson, Ari Bragi
Kárason, Jóel Pálsson, Guðmundur
Pétursson og Einar Scheving.
Um helgina var opnuð í fagur-
listasafninu í Boston, Museum of
Fine Arts, sýning á um 80 gripum,
skarti, húsgögnum, bókum og lista-
verkum, hluta alls 186 gripa sem af-
komendur austurrísku baróns-
hjónanna Alphonse og Clarice de
Rothschild hafa gefið safninu. Hjón-
in voru fræg snemma á 20. öld fyrir
bankarekstur en þau voru einnig
ástríðufullir safnarar listaverka.
Í síðari heimsstyrjöldinni gerðu
nasistar upptæk um 3.500 verk og
gripi í eigu fjölskyldunnar, sem
flutti til Bandaríkjanna. Meginhluti
þeirra fannst eftir stríðið í geymslu í
saltnámum í Austurríki en Adolf
Hitler hafi valið 14 þeirra í fyrir-
hugað listasafn sitt í Linz.
Árið 1947 fékk fjölskyldan
stærsta hluta gripanna aftur en
þurfti að ánafna austurríska ríkinu
250 þeirra, sem greiðslu fyrir leyfi
til að flytja þá til Bandaríkjanna.
Hluta þeirra var síðan skilað árið
1998 og loks safni bóka, sem eftir
stóð, árið 2004. Fjölskyldan hefur
selt fjölda verka á uppboðum en
ákvað að færa safninu þessa verð-
mætu gripi að gjöf.
Ljósmynd/Museum of Fine Arts
Tóbaksdós Einn gripurinn, síðan
um miðja 18. öld, eftir J-B Bertin.
Rothschild-fjölskyldan gefur gersemar
Billy Elliot (Stóra sviðið)
Fös 6/3 kl. 19:00 frums. Fim 19/3 kl. 19:00 8.k. Sun 12/4 kl. 19:00 13.k
Lau 7/3 kl. 19:00 2 k. Fös 20/3 kl. 19:00 aukas. Fim 16/4 kl. 19:00 14.k
Sun 8/3 kl. 19:00 3.k. Sun 22/3 kl. 19:00 9.k Fös 17/4 kl. 19:00 15.k
Þri 10/3 kl. 19:00 aukas. Fim 26/3 kl. 19:00 aukas. Sun 19/4 kl. 19:00 aukas.
Mið 11/3 kl. 19:00 4.k. Fös 27/3 kl. 19:00 aukas. Mið 22/4 kl. 19:00
Fim 12/3 kl. 19:00 5.k. Sun 29/3 kl. 19:00 10.k Fim 23/4 kl. 19:00
Sun 15/3 kl. 19:00 6.k. Mið 8/4 kl. 19:00 11.k Fös 24/4 kl. 19:00
Þri 17/3 kl. 19:00 aukas. Fim 9/4 kl. 19:00 12.k Sun 26/4 kl. 19:00
Mið 18/3 kl. 19:00 7.k. Lau 11/4 kl. 19:00 aukas. Mið 29/4 kl. 19:00
Fjölskyldusýning í hæsta gæðaflokki
Lína langsokkur (Stóra sviðið)
Lau 28/2 kl. 13:00 Sun 15/3 kl. 13:00 Sun 29/3 kl. 13:00
Sun 1/3 kl. 13:00 Lau 21/3 kl. 13:00 Sun 12/4 kl. 13:00
Sun 8/3 kl. 13:00 Sun 22/3 kl. 13:00 Sun 19/4 kl. 13:00
Lau 14/3 kl. 13:00 Lau 28/3 kl. 13:00 Sun 26/4 kl. 13:00
Sterkasta stelpa í heimi er mætt á Stóra sviðið
Kenneth Máni (Litla sviðið)
Fös 27/2 kl. 20:00 Lau 7/3 kl. 20:00 Lau 14/3 kl. 20:00
Lau 28/2 kl. 20:00 Fim 12/3 kl. 20:00 Lau 21/3 kl. 20:00
Fös 6/3 kl. 20:00 Fös 13/3 kl. 20:00 Lau 28/3 kl. 20:00
Stærsti smáglæpamaður Íslands stelur senunni
Öldin okkar (Nýja sviðið)
Fös 27/2 kl. 20:00 Lau 28/2 kl. 20:00 Sun 1/3 kl. 20:00
Síðustu sýningar
Beint í æð (Stóra sviðið)
Fös 27/2 kl. 20:00 Lau 14/3 kl. 20:00 Fös 10/4 kl. 20:00
Lau 28/2 kl. 20:00 Lau 21/3 kl. 20:00 Lau 18/4 kl. 20:00
Fös 13/3 kl. 20:00 Lau 28/3 kl. 20:00 Lau 25/4 kl. 20:00
Sprenghlægilegur farsi
Ekki hætta að anda (Litla sviðið)
Fim 26/2 kl. 20:00 Sun 1/3 kl. 20:00
Síðustu sýningar
Taugar - Íslenski dansflokkurinn (Nýja sviðið)
Fim 26/2 kl. 20:00 5.k.
Tvö nýstárleg og óhefðbundin dansverk
Öldin okkar –★★★★★ , S.J. Fbl.