Morgunblaðið - Sunnudagur - 01.03.2015, Blaðsíða 58
58 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 1.3. 2015
Bækur
Árlegur bókamarkaður Félags ís-lenskra bókaútgefenda, FÍBÚT,hófst í gær og er haldinn undir stóru
stúkunni við Laugardalsvöll líkt og á síðasta
ári. Að sögn Bryndísar Loftsdóttur, sem hef-
ur veg og vanda af markaðnum, eru um
7.000 titlar af nýjum bókum til sölu og annað
eins af fornbókum eða eldri bókum sem
Bókavarðan og Bókakaffið bjóða upp á í sér-
stökum fornbókahornum.
Undanfarið ár hefur listi með bókunum
verið aðgengilegur á vefsetri Félags ís-
lenskra bókaútgefenda, fibut.is, og þar er nú
hægt að sjá flesta þá titla sem boðið er upp
á en ekki þó alla að sögn Bryndísar, enda
séu menn misduglegir að skila listum til að-
standenda markaðarins eins og gengur. Að
því sögðu þá eru á listanum 5.855 titlar og
því velflestir, en fornbækurnar eru eðlilega
ekki á listanum.
Bókamarkaðurinn hefur verið á ýmsum
stöðum í gegnum árin en var síðustu ár í
Perlunni þar til hann var fluttur í rýmið und-
ir vallarstúkunni á Laugardalsvelli á síðasta
ári. Bryndís segir að þó flest hafi gengið vel
á síðasta ári þá hafi óneitanlega ýmsir
hnökrar verið varðandi uppsetningu og frá-
gang sem skrifist á það að verið var að fara í
nýtt húsnæði. Reynslan af þeirri uppsetningu
hafi verið nýtt og talsvert verið lagt í að gera
upplifunina enn betri að þessu sinni. „Nú er-
um við búin að koma okkur miklu betur fyr-
ir, það er kominn hiti í húsið og öll uppröðun
gekk miklu betur. Við gerum líka barna- og
ungmennabókum sérstaklega hátt undir
höfði og það hefur tekist feikilega vel, ég
man ekki eftir því að hafa séð jafn flotta
uppstillingu á barna- og ungmennabókum,“
segir Bryndís og bætir við að síðan sé sér-
stakur fræðibókagangur þar sem bækur frá
hornsteinum íslenskrar fræðibókaútgáfu,
Hinu íslenska bókmenntafélagi, Háskóla-
útgáfunni og Forlaginu, séu í hávegum og
eins fræðibækur fjölda annarra útgefenda.
„Ef ég get sagt að það sé einhver sérstök
áhersla núna þá er það á barnabækur og
fræðibækur, en auðvitað eru allir flokkar
bóka líka til staðar.“
Á ári hverju koma út 800-1.000 bækur og
varla nema von að fjölmargar þeirra hverfi í
flóðinu ef svo má segja, nái ekki athygli, en á
bókamarkaðnum eru flestar bækur sýnilegar
hvort sem þær hafa verið á allra vörum eða
ekki – þær eru allar á sama borði. „Það segir
sig sjálft að ef við erum með um sjö þúsund
titla af nýjum og nýlegum bókum erum við
með sem samsvarar tæplega tíu ára útgáfu,“
segir Bryndís og bætir við að titlarnir spanni
náttúrlega víðara tímabil, það séu bækur á
markaðnum frá níunda aratugnum svo
kannski megi segja að markaðurinn spanni
ríflega þrjátíu ára útgáfusögu, en ekki má svo
gleyma því að fornbókahornin spanna enn
lengri tíma, allt frá upphafi bókaútgáfu á Ís-
landi eða þar um bil.
Að sögn Bryndísar hefur sala á bókamark-
aðnum verið nokkuð jöfn í gegnum árin þó
það hafi óneitanlega komið eðlileg niður-
sveifla í fyrra þegar markaðurinn flutti sem
hún segist búast við að náist að vinna upp að
þessu sinni. „Salan hefur annars verið svipuð
í gegnum árin, en það varð reyndar töluverð
aukning eftir hrun og það má segja að sala sé
að aukast smám saman. Það verður alltaf al-
gengara að fólk sé að sanka að sér afmæl-
isgjöfum, til að mynda í barnabókum.
Víða um heim, til að mynda vestan hafs, er
bannað að gefa afslátt innan árs frá því þær
koma út og alltaf sprettur umræða um hvort
eðlilegt sé að setja á útsölu bækur sem voru
seldar fullu verði tveim til þrem mánuðum
áður. Bryndís tekur undir það að stundum
líði skammur tími frá útgáfu til útsölu, „en
margar af þessum bókum voru á tilboðsverði
fyrir jól og ekki óeðlilegt að þær séu að
minnsta kosti á því sama tilboðsverði eða
jafnvel eitthvað lægra verði þegar komið er á
markaðinn. Engin af bókunum sem komu út í
fyrra er þó á óeðlilega lágu verði, þær lækka
smám saman eins og eðlilegt er. Þetta er líka
spurning um framboð og eftirspurn og marg-
ir nota tækifærið og kaupa bækur þeir von-
uðust eftir að fá í jólagjöf eða sem þeir
misstu af og hefðu líklega ekki keypt á fullu
verði á sínum tíma.
Skólabókasöfn nota líka tækifærið núna og
kaupa bekkjasett, bækur fyrir heila bekki, og
við gleðjumst yfir því enda þarf átak í að
auka lestur ungmenna. Svo má ekki gleyma
því að ef vel selst á markaðnum þá fá útgef-
endur peninga til að gefa meira út – þetta er
hringrás.“
Bryndís segir að mun betur fari um bæk-
urnar í rýminu undir stúkunni við Laugar-
dalsvöllinn en í Perlunni, og þá ekki bara fyr-
ir það að plássið sé meira. „Við erum með um
þriðjungi meira pláss en við höfðum í Perl-
unni og það er líka einhvernveginn eðlilegra
þegar maður er með ferkantaðar vörur eins
og bækur að vera í ferköntuðu húsi. Straum-
urinn í gegnum markaðinn er líka miklu eðli-
legri og betri en var í Perlunni og allir geta
fengið innkaupavagn og þurfa ekki að burðast
með bækurnar í körfum. Svo gleðjumst við
yfir þessari samvinnu við KSÍ og bendum á
að landsliðinu í fótbolta fór að ganga miklu
betur eftir að þetta samstarf hófst á síðasta
ári,“ segir Bryndís og hlær við.
Bókamarkaðurinn er opinn frá kl. 10:00-
18:00 til 15. mars.
BÓKAMARKAÐUR Í BÓKMENNTABORG
Hringrás bókaútgáfunnar
Bryndís Loftsdóttir
hefur veg og vanda af
árlegum bókamarkaði
Félags íslenskra bóka-
útgefanda í stúkunni
við Laugardalsvöll.
Morgunblaðið/Golli
SJÖ ÞÚSUND NÝJAR OG NÝLEGAR
BÆKUR ERU Í BOÐI Á ÁRLEGUM
BÓKAMARKAÐI FÉLAGS ÍSLENSKRA
BÓKAÚTGEFENDA OG ANNAÐ
EINS AF FORNBÓKUM AÐ SÖGN
BRYNDÍSAR LOFTSDÓTTUR.
* Ef ég get sagt að þaðsé einhver sérstökáhersla núna þá er það á
barnabækur og fræðibækur,
en auðvitað eru allir flokk-
ar bóka líka til staðar.
Sú bók sem kemur fyrst upp í hugann
er Sjálfstætt fólk. Ástæðan er marg-
þætt. Ég er nýbúin að lesa hana með
nemendum og upplifa hana að hluta
til í gegnum þau.
Það er virkilega
gaman að sjá hvað
hún höfðar vel til
ungs fólks og hvað
hún hefur mikil áhrif
á þau. Í hvert sinn
sem ég les Sjálfstætt
fólk kemst ég að
einhverju nýju um
persónur sögunnar og efni hennar en
ekki síður um mig sjálfa og það er
þroskandi.
Önnur bók sem kemur strax upp í
hugann er Blóðhófnir. Frá því ég las
hana fyrst hefur hún leitað reglulega á
mig. Mér finnst Gerður Kristný ná á
svo ótrúlega fallegan hátt að lýsa við-
bjóðslegu ofbeldi frá sjónarhóli þeirr-
ar sem fyrir því verður og sjálf horfi
ég allt öðrum augum á sögu Gerðar
Gymisdóttur og Freys eins og Snorri
Sturluson segir hana.
Bókina Living Dolls. The Return of
Sexism rakst ég svo á í bókabúð í
London og keypti án þess að þekkja
til hennar eða höfundarins. Living
Dolls veitti mér nýjan innblástur í
baráttunni gegn kvenfyrirlitningu í
samfélaginu sem veitir sannarlega ekki
af að berjast gegn. Bókin er aðgengi-
leg og skýr og ég get hiklaust mælt
með henni fyrir öll sem láta sig jafn-
réttismál varða.
BÆKUR Í UPPÁHALDI
HALLDÓRA BJÖRT EWEN
Halldóra Björt Ewen hefur
dálæti á Sjálfstæðu fólki.
Morgunblaðið/Kristinn