Morgunblaðið - Sunnudagur - 08.03.2015, Blaðsíða 52

Skotbakvörðurinn, John Starks, til hægri, var
annar leikmaður sem einkenndi vinnusemi
New York-liðsins þegar greinarhöfundur eyddi
ófáum klukkustundum við að mynda á frægu
parketgólfi Madison Square Garden. Hér tekst
hann á við Jason Kidd leikstjóra Dallas.
* En Mason var ekkiþannig. Ég hafði ekkimætt mörgum sinnum á
leiki, og í búningsherbergið,
þegar hann byrjaði að
heilsa. „How are you,
man?“ Og svo kom fimman.
Patrick Ewing var leiðtogi liðsins, þekktastur og
stærstur, en fámáll utan vallar. Hann náði aldrei í
eftirsóttan meistarahring en var nálægt því 1994.
Mason gat verið æði ógnvekjandi á velli. Hér
lenti Willie Anderson í San Antonio Spurs í
honum; Mase tróð yfir hann í leik í Madison
Square Garden árið 1994.
My man Mase!“ Þannig minnast NewYork-búar þessa dagana óvenju-legrar hetju sem lést á sunnudag-
inn var á sjúkrahúsi í New York. Anthony
Mason var ekki nema 48 ára gamall þegar
hann kvaddi, rúmum tveimur vikum eftir al-
varlegt hjartaáfall, svo alvarlegt að talið var
að hann þyrfti að fá nýtt hjarta ætti hann að
lifa. En það var þetta slitna og baráttuglaða
hjarta sem gerði hann að eftirlæti borgarbúa,
hjarta sem þeir sem þekktu til mannsins tölu
víst að gæfi sig aldrei. En það gaf sig, eins
og önnur hjörtu, bara allt of snemma.
Anthony Mason var kraftframherji í körfu-
boltaliði borgarinnar, The New York Knicks,
á næstglæstasta tíma þess, á fyrri hluta tí-
unda áratugarins. Í liðinu sem kennt er við
miðherjann Patrick Ewing. Mase var einn
fjögurra leikmanna sem mynduðu kjarna
þess sigursæla liðs sem lék undir stjórn Pats
Rileys og náði alla leið í sjöunda leik, odda-
leikinn á móti Houston Rockets um meist-
aratitilinn árið 1994. Og þá var það Mason
sem lék í vörninni mestallan leikinn á móti
miðherja Houston, Hakeem Olajuwon, þótt
hann væri mun lægri maður. Og stóð vel
uppi í hári Nígeríumannsins. Þannig var
Mase, gaf ekkert eftir. Og myndaði kjarnann
ásamt Ewing, Oakley og Starks – sem hitti
aðeins úr tveimur af átján þriggja stiga skot-
um í fyrrnefndum úrslitaleik. Hefði eitt skot
enn hitt hefðum við unnið titilinn. Þetta voru
mínir menn.
„My man Mase“
Á þessum árum bjó ég í borginni og Knicks
tóku við af Keflavíkurliðinu sem mínir menn í
körfubolta. Ég fór að taka myndir á leikjum
liðsins í Madison Square Garden-íþróttahöll-
inni og hafði af því nokkra atvinnu og gríð-
arlega ánægju. Því fylgdi að ég hafði aðgang
að búningsklefa liðsins fyrir og eftir leik og
gat verið viðstaddur blaðamannafundi Rileys
og leikmanna. Þeir komu og fóru, gengu há-
vaxnir og hlæjandi um ganga, með heyrn-
artól í eyrum og margir hlaðnir gullkeðjum
og glingri. Flestir létu sem þeir sæju ekki
okkur fréttamenn og ljósmyndara. En Mason
var ekki þannig. Ég hafði ekki mætt mörgum
sinnum á leiki, og í búningsherbergið, þegar
hann byrjaði að heilsa. „How are you, man?“
Og svo kom fimman. Alltaf kurteis, alltaf vin-
samlegur. „My man Mase.“ Sex vikum yngri
en ég.
Ógnvekjandi og furðu fimur
Ímynd Masons var samt ekki ljúflingsins.
Hann var baráttuhundur, einn sá breiðasti í
deildinni, og sagður hærri en var raunin. Á
leikskýrslu var gefið upp að hann væri sex
fet og sjö tommur – um tveir metrar – stund-
um sex fet og átta tommur, en ég veit betur,
við stóðum það oft hlið við hlið. Hann var
nær 6-4. En hann var svo sver og sterklega
byggður að hann virkaði hærri – og glímdi
fyrir vikið oft við mun hærri menn á velli og
hafði betur.
„Anthony Mason var hinn fullkomni Pat
Riley-leikmaður,“ hefur The New York Tim-
es eftir fyrrverandi þjálfara hans frá ung-
lingsárum. „Hann var óstöðvandi og ógnvæn-
legur. Hann gerði hvað sem var til að læsa
andstæðingana inni varnarlega. Þeir Oakley,
Starks og Ewing gáfu liðinu þetta einkennis-
viðmót sem var þá kennt við New York.
Mason glímdi alla tíð, segja sérfræðingar
nú, við áhrif þess að faðir hans yfirgaf hann
þegar hann var ungur. Það er dæmigerð
saga svartra íþóttamanna í Bandaríkjunum.
Hann fæddist í Flórída en ólst upp hjá móð-
ur sinni í Queens-hverfinu í New York og
hollusta hans var óskipt við hana. Og athygli
vakti strax á þessum árum þegar ég sá til, og
síðar, hvað hann var góður sonum sínum
tveimur. Báðir hafa átt feril sem körfubolta-
menn. En Mason lynti ekki við yfirvöld af
neinu tagi; hann gat ekki horfst í augu við
Riley þegar hann sagði honum til og starði
frekar út í salinn, upp í rjáfur, eða blikkaði
okkur ljósmyndarana sem sátum við hliðina á
körfunni. Hann beið þess að komast í leikinn
að nýju þar sem hann gat verið æði ógnvekj-
andi, enda lék hann andstæðinga oft grátt. Á
höfuð sitt hafði rakarinn iðulega skorið skila-
boð til umheimsins í hárbroddana. Leið Ma-
sons inn á gólf Madison Square Garden hafði
heldur ekki verið auðveld; háskólalið hans
Tennessee State gerði engar rósir, þá lék
hann í þrjú ár í Evrópu og í neðri deildum í
Bandaríkjunum, þar til hann var tekinn inn í
New York-liðið árið 1991, þegar Riley tók við
því. Hann fékk tækifærið eftir að hafa í sýn-
ingarleik í úthverfi borgarinnar rifið niður
frákast, rakið boltann upp allan völl, með
miklum tilþrifum, og síðan troðið yfir mið-
herja andstæðinganna sem var nær 220 cm
hár. Mason var örvhentur og furðulega fimur
með boltann miðað við hæð og breidd. Ólík-
indatól.
Holdgervingur baráttunnar
Anthony Mason var aldrei ein af stór-
stjörnum NBA-deildarinnar. Árið 1995 var
hann valinn „besti sjötti maðurinn“, semsagt
besti varamaður deildarinnar – skoraði um 10
stig í leik og var með 56 prósent skotnýtingu
– en ári síðar skipti New York-liðið honum út
fyrir Larry Johnson frá Charlotte, betri
skorara en mun lakari frákastara og varn-
armann. Þá var farið að þynna sál liðsins út.
Þá var ég líka farinn frá borginni, fékk leiki
liðsins á spólum í einhver ár en það vantaði
alltaf eitthvað þegar Mason var farinn. Svo
hurfu þeir á braut, Oakley, Starks, Ewing,
menn sem vissu að sigrar byrja með vörn-
inni, hvers virði liðsheild og samstaða er,
mikilvægi þess að berjast hver fyrir annan.
Nokkuð sem núverandi leikmenn liðsins
skilja ekki, enda árangurinn eftir því.
Mason lék alls í 13 ár í NBA-deildinni og
hætti árið 2013. Síðan var hann sonum sínum
ráðgjafi, hann starfaði í tryggingageiranum,
og bætti á sig kílóum, segja fréttir. Að lokum
gaf hjartað sig – einhverjir ýja að því að
hættulegum vaxtarbótarefnum á unglings-
árum kunni að vera um að kenna, sem kæmi
ekkert á óvart. En hvað sem gerðist þá er
eftirsjá að þessum aðdáunarverða leikmanni,
manninum sem heilsaði í búningsklefa
Knicks-liðsins, manni sem vann sig út úr fá-
tækt heimahverfisins með því að nýta til
fullnustu hæfileika sína í íþróttum og varð ít-
urvaxinn holdgervingur baráttunnar og sig-
urviljans.
Baráttuglaður og
ódæll hjartaknúsari
ANTHONY MASON, SEM LÉST UM LIÐNA HELGI 48 ÁRA GAMALL, VAR
EKKI EIN AF STÓRSTJÖRNUM NBA-DEILDARINNAR Í KÖRFUBOLTA. SEM
LYKILMAÐUR Í LIÐI NEW YORK KNICKS Á NOKKURRA ÁRA TÍMABILI VARÐ
HANN HINS VEGAR AÐ VÖÐVASTÆLTRI ÍMYND BARÁTTUANDANS OG
ÞESS HUGARFARS AÐ GEFAST ALDREI UPP. ÞAR FYRIR UTAN VAR HANN
VIÐKUNNANLEGUR MAÐUR SEM FANN LEIÐ ÚR FJÖTRUM FÁTÆKTAR.
Einar Falur Ingólfsson efi@mbl.is
Morgunblaðið/Einar Falur
Mason á leið að körfu annars af
bestu liðum NBA snemma á tíunda
áratugnum, Utah Jazz. „Bréfberinn“
Karl Malone og Corbin reyna að
stöðva för hans, til einskis.
Febrúarkvöld í Garðinum, árið 1993. Anthony
Mason á bekknum, þar sem hann hóf flesta
leiki, viðkvæmnislegt bros á vörum framherjans.
Minning
52 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 8.3. 2015