Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.03.2015, Blaðsíða 36

Græjur
og tækni
Nýtt USB-tengi
Ný MacBook
er naum-
hyggjuleg í
meira lagi.
*Ný Macbook-fistölva var kynnt um daginn og vaktimikla athygli að á henni er bara eitt tengi, svonefntUSB C-tengi sem notað er til að tengja tölvunavið straum og líka til gagnaflutninga. Á sama tímakynnti Google nýja Chromebook-tölvu sem erlíka með slíkt tengi, USB C, eða bara USB 3.1, semá örugglega eftir að verða allsráðandi, enda er það
minna og flytur meiri straum og gögn á meiri
hraða.
Ég fjallaði fyrir stuttu um tæknivæddan Nissan X-Trailsem var með myndavélar og fjarlægðarskynjara nánastallan hringinn, en ný tæki í Subaru Outback eru ekki
síður forvitnileg og vísbending um það sem koma skal í tækni-
væðingu bíla.
Subaru kynnti EyeSight á bílasýningu fyrir nokkrum árum,
en þá mun einfaldara kerfi með myndavélum sem sáu ekki í
lit. Með nýjum vélum getur kerfið greint liti og sér því miklu
betur og lengra en forðum, aukinheldur sem það er fljótara að
meta upplýsingar úr vélunum og fljótara að bregðast við fyrir
vikið. Eitt af því sem litaskynjunin gerir kleift er að bíllinn
greinir ef næsti bíll á undan hefur staðnæmst eða hægt
skyndilega á sér, myndavélarnar
„sjá“ rauð bremsuljós. Það að hafa
vélarnar tvær gefur líka möguleika
á dýptarskynjun, þrívídd, rétt eins
og mannsaugu.
Tölvan tekur svo við myndunum
og greinir hvað er á seyði, getur
þannig þekkt útlínur á gangandi
vegfaranda, manni á reiðhjóli eða
vélhjóli og bifreið. Hún nemur líka
aðrar hindranir eins og ég kynnt-
ist því ef staðnæmst var við húsvegg, bíllinn settur í Park
(sjálfskiptur) og svo í Drive og stigið á inngjöfina heyrðist við-
vörunarhljóð í stjórnborði, gaumljós kviknaði og bíllinn neitaði
að fara áfram. Vissulega má komast hjá þessu með því að
standa á inngjöfinni í smástund, ef einbeittur vilji er fyrir
hendi, en þetta undirstrikar nokkuð vel hvað inngrip af þessu
tagi getur komið sér vel.
Annað sem ég fékk að reyna í prufuakstri er að hægt er að
kveikja á skriðstilli (Cruise Control) með hraðahámarki og þá
sér kerfið um að halda hraða með tilliti til þess sem er fram-
undan; ef bíllinn fyrir framan hægir á sér hægði minn bíll líka
á sér og er viðkomandi var búinn að beygja útá afrein og autt
framundan gaf hann sjálfkrafa í þar til hámarkinu var náð.
Þetta virkaði líka þegar komið var að ljósum, fyrst hægði
hann á sér í samræmi við bílana á undan og staðnæmdist svo
með réttu bili milli bíla. Þegar komið var grænt ljós og bíllinn
á undan fór af stað beið minn bíll þar til smellt var á hnapp til
að ræsa kerfið aftur og þá leitaðist hann við að fara upp í
hraðann sem ákveðinn var áður.
Að þessu sögðu þá er kerfið ekki óskeikult, það er hjálp-
artæki, en tekur ekki við stjórninni. Þetta kom vel í ljós þar
sem haldið var af Miklubrautinni eftir afrein upp á Snorra-
braut, en þá sveigði bíllinn sem tölvan „fylgdi“ skyndilega á
vinstri akrein og ef ekki hefði verið stigið á bremsuna hefði
tölvan væntanlega ekki verið nógu fljót að skynja bílinn sem
kom í ljós þegar hinn sveigði frá. Að þessu sögðu þá sagði
ökumaður þá sögu að hann hefði verið á heimleið í Subaru
með EyeSight-tækni þegar svínað var fyrir hann og áður en
hann náði að stíga á bremsuna var bíltölvan búin að slá af
eldsneytisgjöfinni og byrjuð að bremsa – semsé: Tölvan var
fyrri til að átta sig en ökumaðurinn.
Ekki er bara hægt að nota tæknina við skriðstilli, því hún
grípur inní ef maður er á ferð og nálgast um of og of hratt
fyrirstöðu, gangandi vegfaranda, reiðhjól eða annan bíl. Þá
gefur kerfið frá sér hljóð og birtir viðvörun á skjá fyrir fram-
an ökumanninn og slær síðan af inngjöfinni ef því finnst öku-
maður ekki bregðast nógu hratt við og eins ef því finnst hann
ekki stíga nógu fast á bremsurnar. Kerfið ræsir einnig stýr-
isaðstoð ef það telur hættu á árekstri og auðveldar þannig að
taka snarpa beygju.
EyeSight-tæknin er þróuð á heimslóð Subaru, í Japan, og
þar hafa menn gengið lengra í útfærslunni, því bíltölvan getur
gripið inní ef bíllinn leitar útaf akreininni eða akbrautinni og
stýrt henni aftur á réttan stað, það er að segja ef ekki var
kveikt á stefnuljósi. Þessi útfærsla er þó ekki fáanleg utan
Japan og óljóst hvort og þá hvenær hún verður í boði.
Sú EyeSight-útfærsla sem fylgir Outback hér lætur þó vita
ef maður sígur útaf akreininni og inn á næstu án þess að gefa
stefnuljós og eins ef því finnst aksturslagið vera undarlegt.
Eitt til: EyeSight lætur vita þegar tími er kominn til að
halda af stað á ljósum, að því gefnu að það hafi verið bíll á
undan og hann sé lagður af stað.
SÉRÐU ÞAÐ SEM BÍLLINN SÉR?
MENN SLÁST UM ÝMISLEGT Í BÍLAFRAMLEIÐSLU;
VERÐ, ÚTLIT, EYÐSLA, BÚNAÐUR ER ÞAÐ SEM
HEFUR SKIPT MESTU ALLA JAFNA, EN EFTIR ÞVÍ
SEM BÍLAR VERÐA TÖLVUVÆDDARI FARA MENN
LÍKA AÐ KEPPA Í SKYNJURUM, MYNDAVÉLUM,
HJÁLPARBÚNAÐI OG FORRITUM. GOTT DÆMI
UM ÞAÐ ER NÝR SUBARU OUTBACK.
* EyeSight-myndavélarnar eru hvorsínum megin við ökumannsspegil. Snjór,
klaki eða óhreinindi hafa eðlilega áhrif
á hversu vel þær „sjá“ og bregðast við
en þær eru þannig staðsettar að rúðu-
þurrkurnar hreinsa rúðuna framan við
þær. Þær ná að mynda allt að 100
metra framfyrir sig, og sjónsviðið er 35
gráður.
* Nú hrista kannski einhverjir meist-araökumenn hausinn yfir forræðishyggj-
unni (meirihluti ökumanna telur sig
betri ökumann en meirihluta öku-
manna), en það má slökkva á kerfinu
að mestu og svo er það þannig hannað
að það tekur aldrei völdin alveg, alltaf
þegar ökumaður tekur við sér dregur
EyeSight-tölvan sig í hlé.
* Ef það gerist í þrígang að öku-maður er nánast búinn að keyra á
og kerfið hefur þurft að komma
honum til bjargar slekkur það á sér
og þarf að drepa á bílnum til að
gera það virkt að nýju – ekki galli
heldur innbyggt í kerfið til að menn
geti aðeins slakað á, náð áttum og
kannski bara tekið leigubíl.
Græjan
ÁRNI
MATTHÍASSON
Eins og sjá má eru mynda-
vélarnar hvor sínum meg-
in við ökumannsspegilinn.
Mörgum finnst það að óttaleg tilhugsun að
bíltölvur taki völdin, en gleyma því þá að nú
þegar grípa tölvur oft inní þegar þörf krefur,
til að mynda í spólvörn eða ABS-hemlun. Það
er og líklegt að tölvur muni skipta æ meira
máli við akstur og kannski ekki svo langt í að
þær sjái alfarið um aksturinn eða allt að því.
Væri það þannig ekki draumur að geta sest
inn í bílinn að morgni og slakað á í ösinni á
Reykjanesbrautinni, Vesturlandsvegi eða
Kringlumýrarbrautinni? Slíkt er ekki eins fjar-
stæðukennt og virðist í fyrstu, því nokkur
fyrirtæki, Google þar fremst meðal jafningja,
hafa gert tilraunir með sannkallaðar sjálf-
rennireiðir – bíla sem sjá sjálfir um aksturinn
í vinnuna.
Frumgerðir bílanna voru þannig að öku-
maður sat við stýrið og gat gripið inní ef
hann vildi, en nýjustu gerðir eru ekki með
stýri eða fetla fyrir bremsur eða inngjöf –
tölvan sér um allt. Á bílnum eru allskyns
stjórntæki og skynjarar, þar á meðal 64 geisla
leysigeislakerfi sem bíltölvan notar til að
skanna umhverfið og bera saman við ofur-
nákvæmt kort, en auk tölvu í bílnum tengist
hún líka tölvuskýi. Bílarnir fara samvisku-
samlega eftir umferðareglum, aka alltaf á
réttum hraða, gæta að bili á milli bíla, eru
ekki sífellt að gefa í og stíga á bremsurnar.
Slíkir bílar eru ekki bara ætlaðir þeim sem
losna vilja við ökustreitu, heldur líka fyrir þá
sem geta ekki lengur keyrt vegna sjónskerð-
ingar eða annarra sjúkdóma, nú eða vegna
aldurs, en á YouTube má sjá myndskeið þar
sem maður sem misst hefur sjónina að
mestu notar Google-bíl til að fara á veitinga-
hús og sinna erindum án þess að snerta stýr-
ið.
BÍLTÖLVUR TAKA VÖLDIN
Alvöru sjálfrennireið
Lexus sem Google breytti í sjálfrennireið. Einnig hefur Google prófað Audi og Toyota Prius.