Bókasafnið - 01.06.2014, Síða 83

Bókasafnið 38. árg. 2014
83
vera leiðandi í vinnu við endurskipulag menningar­
tengdrar starfsemi í sveitarfélögum. Þau ættu ekki að
vera sá hluti starfseminnar sem „er troðið með“ heldur í
fararbroddi. „Hvað er það mikilvæga sem bókasöfnin
hafa uppá að bjóða?“ Þessu þyrfti að miðla í sveitarfé­
laginu. Söfnin þyrftu að vera sveigjanleg, leita að nýjum
leiðum, vera opin
Samantekt úr pallborðsumræðum
Bókasöfnin leika stórt hlutverk í menningarstarfsemi
sveitarfélaga og oft er leitað til þeirra um hvers konar
menningarstarf. Sátt hefur verið um rammann, en nú er
komið að útfærslunni þar sem áskoranirnar liggja. Í pall­
borðsumræðunum var rætt um að nauðsyn þess að
veita fjármagni til bókasafna og nýta aðstoð sérfræðinga
til að laga þau að nýrri tækni. Bent var á tilhneigingu
starfsfólks bókasafnanna til fastheldni á gamla siði.
Rædd var nauðsyn þess að færa fókusinn frá bókasöfn­
um til notenda, skoða þörfina og móta síðan þjónustuna.
Umræður um samnýtingu og nýja möguleika til hagræð­
ingar og nýbreytni hafa sýnt að þróunin er hafin. Sam­
kvæmt 13. gr. bókasafnalaga nr.150/2012 getur
ráðherra lagt fé í þjónustusamninga við tiltekin bókasöfn
að fenginni umsögn bókasafnaráðs,
Næst var bent á nýjungar í starfsemi almennings­
bókasafna. Það mætti bjóða upp á skrifstofuaðstöðu fyr­
ir frumkvöðla að fyrirmynd bókasafna í Helsinki með
aðgangi að ýmsum tækjum og búnaði til að prófa nýjar
hugmyndir. Til dæmis hefur ungmennahúsið í Kópavogi
boðið upp á vinnustofur eða „workshops“. Nokkuð var
rætt um ungmennamenningu og mikilvægi hennar. Raf­
ræna byltingin og breyting á Hljóðbókasafninu í kjölfar
hennar breytti verulega starfsemi þess. Þangað kæmi
varla hræða lengur sem þykir hrósvert. Verkaskipting
gagnvart nýbúum með söfnun bókakosts á ýmsum
tungumálum þótti gott dæmi um hugmyndina um að
þjóna fólkinu, ekki ætti að einblína á öflun gagna. Mikil­
vægt væri að bjóða upp á upplýsingar fyrir íbúana, ekki
síst nýbúa.
Í bókasafnalögum nr. 150/2012 er lögð áhersla á
virkni bókasafna og frumkvæði. Í umræðunum var bent
á muninn milli bókasafna þéttbýlis og dreifbýlis. Litlu
bókasöfnin þykja of veikar stofnanir til að geta sinnt
þessu hlutverki, að minnsta kosti úti á landi. Þó að
kallað sé eftir fyrirmynd að starfrækslu bókasafna í
minni sveitarfélögum þykir erfitt að finna eitt módel fyrir
almenningsbókasöfn því aðstæður eru misjafnar.
Kallað var eftir breytingu til framfara með eftirliti og
samhæfingu undir forystu bókasafnaráðs í samstarfi við
Samtök forstöðumanna almenningsbókasafna ﴾SFA﴿
sem heyra undir sveitarfélög. Vonir standa til að næsta
þing Sambands íslenskra sveitarfélaga taki þessi mál­
efni til umræðu og kom fram tillaga um að fulltrúar SFA
sæki landsfundinn og leitist við að kynna málefni bóka­
safna og mögulegan starfsgrundvöll þeirra innan ólíkra
sveitarfélaga.