Morgunblaðið - 17.04.2015, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. APRÍL 2015
Tónlistarflutning annast:
◊ Kristján Jóhannsson
◊ Grímur Sigurðsson
◊ Ragnheiður Sara Grímsdóttir
◊ Magnús Ingólfsson
◊ Ingólfur Magnússon
◊ Helga Maggý Magnúsdóttir
◊ Matthías Stefánsson
◊ Jónas Þórir
SUNNUDAGINN 19. APRÍL
KL. 14:00
Prédikun flytur sr. Jóna Hrönn Bolladóttir
Akureyringar lesa bænir og lestra
Prestur sr. Pálmi Matthíasson
Lindu konfekt, Kristjánspungar,
Bragakaffi og Mix eftir messu.
Eflum gömul og góð kynni og látum þetta
marka upphaf fleiri samverustunda okkar
Akureyringa.
SVIÐSLJÓS
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Undanförum er ætlað að leggja í
erfiðustu aðstæðurnar,“ segir
ÁgústIngi Kjartansson björgunar-
sveitarmaður. Hópur félaga úr svo-
nefndum undanfarahópum björgun-
arsveita æfði straumvatnsbjörgun í
Ölfusá við Selfoss á miðvikudags-
kvöld. Mannskapur kom bæði úr Ár-
nessýslu og af höfuðborgarsvæðinu,
en á báðum stöðum eru undanfarar
sem hafa með sér samstarf við æf-
ingar sem eru mjög krefjandi.
Um 20 manns tóku þátt í æfing-
unni, þar sem fólk í flotbúningum
gekk frá grynningum við árbakkann
út í elginn og lét sig þar berast niður
straumþunga Ölfusá. Kastað var út
línu og fólk dregið að landi, en einnig
fengu menn á gúmmíbátum þjálfun í
því að draga fólki um borð.
Ágúst Ingi segir félaga í Björg-
unarfélagi Árborgar oft hafa æft á
og við Ölfusá, enda komi oft upp
verkefni við leit og björgun í ánni. Þá
hafi reynsla þessi komið sér vel í
fyrra við leit að tveimur konum í
Bleiksárgljúfri í Fljótshlíð.
Mætast með styrkleika
„Styrkur undanfara hér eystra,
sem félagar úr þremur björgunar-
sveitum mynda, er til dæmis
straumsvatns- og fjallabjörgun. Í
æfingum mætast menn svo á miðri
leið, hver með styrkleika á sínu
sviði,“ segir Ágúst Ingi sem hefur
lengi starfað í björgunarsveitum og
er gjarnan í hlutverki leiðtogans.
Vaðið Björgunarsveitarmenn stóðu á grynningum undir eystri stöpli brúarinnar og óðu þaðan út í strauminn.
 Fara í erfiðustu aðstæðurnar  20 menn í vatnsmestu á
landsins  Sveitir sameinast í krefjandi æfingaverkefnum
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Leiðtogi Verkefni tengd Ölfusá eru algeng, segir Ágúst Ingi Kjartansson.
Sigling Farið á slöngubát björgunarsveitarmanna beint upp í strauminn.
Undanfarar í Ölfusá
Benedikt Bóas
Guðni Einarsson
„Í eldfjallafræðinni vekur Holu-
hraun mesta athygli hér,“ segir
Magnús Tumi Guðmundsson, pró-
fessor í jarðeðlisfræði, en hann er
staddur í Vínarborg þar sem hann
situr ráðstefnu Evrópska jarðvís-
indasambandsins (EGU).
Ráðstefnuna sækja um 12 þúsund
jarðvísindamenn hvaðanæva úr
heiminum.
Þar hefur m.a. verið fjallað um
eldgosið í Holuhrauni og hræring-
arnar í Bárðarbungu. Fréttavefur
BBC birti frétt um gasmengunina
frá Holuhrauni og ræddi við Söru
Barsotti, fagstjóra eldfjallavár, hjá
Veðurstofu Íslands. Hún greindi
m.a. frá auknum kvörtunum um önd-
unarfærasjúkdóma og meiri sölu
lyfja sem rakin voru til áhrifa meng-
unarinnar frá gosinu.
Lítill atburður á Íslandi gæti
haft áhrif í Bretlandi
Auk 1,5 rúmkílómetra af hrauni
losaði eldgosið í Holuhrauni um 11
milljónir tonna af brennisteinsdíox-
íði út í andrúmsloftið, rúmlega 6,5
milljónir tonna af koldíoxíði og um
110 þúsund tonn af vetnisklóríði. Til
samanburðar kom upp tífalt meira
af hrauni úr Lakagígum í Móðuharð-
indunum 1783-84, um 15 rúmkíló-
metrar, og líklega um 110 milljónir
tonna af brennisteinsdíoxíði.
BBC rifjar upp áhrif eldgossins í
Lakagígum í Englandi en kirkju-
annálar þar greina frá mörgum
dauðsföllum sem síðar hafa verið
rakin til öndunarfærasjúkdóma,
harðs veturs í kjölfarið og hallæris.
Þá segir BBC að Bretar hafi sýnt
eldgosinu í Holuhrauni sérstakan
áhuga. Eldgos af stærðargráðu
Lakagossins sé á skrá yfir ógnir sem
geti valdið verulegri röskun í Bret-
landi. Bæði Breska veðurstofan og
vísindamenn við háskóla mældu
styrk brennisteinsdíoxíðs frá Holu-
hrauni þegar mengunin barst suður
yfir Atlantshaf. Claire Witham frá
Bresku veðurstofunni sagði ljóst að
jafnvel lítill atburður á Íslandi gæti
haft áhrif í Bretlandi.
Eldgos á lista yfir
ógnir í Bretlandi
 Holuhraun og sigið í Bárðarbungu
mikið rætt á vísindaráðstefnu í Vín
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Holuhraun Sérstakur blaðamanna-
fundur var haldinn um Holuhraun.
„Ætli sé ekki búið að halda um 50-60 erindi um jarð-
hræringarnar í Holuhrauni og Bárðarbungu á þessari
ráðstefnu,“ segir Magnús Tumi en sérstakur blaða-
mannafundur var haldinn af hálfu ráðstefnunnar um
Holuhraun.
Í gær var haldið erindi um öskjusigið í Bárðarbungu
og skjálftavirknina. „Þarna voru fjölmargar niðurstöður
kynntar um stærðir gossins, um sigið og jarðskjálftana.
Menn voru einnig að huga að tæknilegu hliðinni –
hvernig þetta gerðist allt saman.
Sigið í Bárðarbungu er stærsta öskjusig í nokkra ára-
tugi. Öskjusig verða ekki mjög oft í heiminum. Ef við bökkum aftur í tíma
þá hafa orðið fimm eða sex á síðustu 100 árum í heiminum. Það þarf að
fara aftur til ársins 1968 til að finna atburð sem er líkastur í Bárðarbungu
og það var á Galapagos-eyjum.
Sigið í Bárðarbungu var hinsvegar vel mælt þar sem FutureWalk-verk-
efnið skipaði stóran sess, því án þess hefði ekki verið hægt að setja upp
mælitæki og skilja þessa atburðarás – það kom bersýnilega í ljós á þess-
ari ráðstefnu.“
Stærsta öskjusig í áratugi
HOLUHRAUN OG BÁRÐARBUNGA Á RÁÐSTEFNUNNI Í VÍN
Magnús Tumi
Guðmundsson
Samkvæmt nýrri gjaldskrá Arion
banka, sem birt er á vef bankans,
eru nú teknar 480 krónur í þjónustu-
gjald þegar einstaklingur, sem ekki
er í viðskiptum við bankann, mætir í
útibú bankans og tekur út eða legg-
ur inn fé á reikning í öðrum banka.
Til samanburðar má geta þess að
Landsbankinn tekur 100 krónur fyr-
ir slíka þjónustu en Íslandsbanki 125
krónur, miðað við gjaldskrár, sem
birtar eru á vefsíðum bankanna.
Haraldur Guðni Eiðsson, upplýs-
ingafulltrúi Arion banka, segir að
um nýtt gjald sé að ræða en áður
hafi verið tekið sama gjald hvort
sem um var að ræða viðskiptavini
bankans eður ei, þ.e. 120 krónur.
Talningargjald
Ný gjaldskrá bankans tók gildi 1.
mars. Þar er m.a. áfram gert ráð
fyrir að aðrir en viðskiptavinir bank-
ans greiði ýmist 990 eða 1990 króna
gjald vegna notkunar talning-
arvélar. Það gjald var gagnrýnt sl.
haust eftir að Morgunblaðið sagði
frá því að kona setti 1.062 krónur í
talningarvél í útibúi bankans og sat
eftir með 72 krónur þar sem bankinn
tók 990 krónur í þjónustugjald. Í
kjölfarið felldi bankinn þetta gjald
tímabundið niður og vísaði til þess,
að gjaldskráin væri í endurskoðun.
Til samanburðar má geta þess að
Landsbankinn tekur þrjú prósent
fjárhæðar fyrir slíka þjónustu en í
gjaldskrá Íslandsbanka er ekki til-
greind fjárhæð vegna notkunar taln-
ingarvélar.
Um þetta segir Haraldur að gjald-
tökunni sé háttað þannig að ein-
staklingar, sem nýti sér talingarvél
bankans, greiði ekki gjald fyrir
notkun, hvort sem um ræðir við-
skiptavini bankans eða ekki. Hins
vegar greiði einstaklingar, sem ekki
séu viðskiptavinir, framangreint
þjónustugjald ef þeir láti gjaldkera
sjá um talningu. brynjadogg@mbl.is
Nýtt þjónustugjald Arion
Morgunblaðið/Kristinn
Arion banki Hærri þjónustugjöld
snúa ekki að viðskiptavinum.
 480 krónur fyr-
ir að leggja inn í
öðrum bönkum