Morgunblaðið - Sunnudagur - 12.04.2015, Blaðsíða 59
12.4. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 59
Urður bókafélag og Hið ís-
lenska fræðafélag í Kaup-
mannahöfn hafa gefið út ævi-
sögu Boga Th. Melsteð eftir
Jón Þ. Þór sagnfræðing. Bogi
var í hópi þeirra sem fremstir
fóru í sjálfstæðisbaráttu Íslend-
inga á tímabilinu frá því um
1890 og til 1918. Hann bjó
lengst af í Kaupmannahöfn, var
mikilvirkur fræðimaður og
skrifaði mörg rit um sögu Ís-
lendinga. Bogi tók einnig virkan
þátt í íslenskum stjórnmálum
og sat um skeið á Alþingi.
Bogi beitti sér einnig mikið í
atvinnu- og menntamálum Ís-
lendinga og árið 1912 hafði
hann forystu um stofnun Hins
íslenska fræðafélags í Kaup-
mannahöfn sem enn starfar.
Ævisaga Boga
Th. Melsteð
Mjög ræða menn vestan hafs og austan hvort
ekki sé tími til kominn að gefa ævintýrabókum
og vísindaskáldskap meiri gaum, en hingað til
hafa slíkar bækur verið taldar hálfgerðar jað-
arbókmenntir. Í kjölfar sjónvarpsþáttanna
Game of Thrones, sem byggjast á ævintýra-
bókum George R.R. Martin, hefur þó meira
borið á ævintýrabókum víða, til að mynda í
Bretlandi.
Einn helsti vísindaskáldsagnasmiður Breta
var Arthur C. Clarke og ein helstu verðlaun
bresk á sviði ævintýrabóka eru einmitt Arthur
C. Clarke-verðlaunin sem veitt hafa verið ár-
lega frá 1987, en Clarke lagði fram fé til þess
að koma verðlaununum á koppinn á sínum
tíma. Stuttlisti vegna verðlaunanna var kynnt-
ur á dögunum og á honum eru eftirfarandi sex
bækur: The Girl With All The Gifts eftir M.R.
Carey, en íslenskrar útgáfu hennar er getið
hér á síðunni, The Book Of Strange New
Things eftir Michel Faber, Europe In Autumn
ARTHUR C. CLARKE-VERÐLAUN Í AÐSIGI
eftir Dave Hutchinson, Memory Of Water
eftir Emmi Itäranta, The First Fifteen Lives Of
Harry August eftir Claire North og Station
Eleven eftir Emily St John Mandel.
Ekkert þeirra hefur verið tilnefnt áður.
Verðlaunin verða afhent 6. maí næstkomandi.
Tilnefningar voru birtar í síðustu viku
til bókmenntaverðlauna Independent
sem helguð eru bókum víða að úr
heiminum, enda heita verðlaunin Al-
þjóðleg skáldsagnaverðlaun. Verð-
launin snúa að bókum sem gefnar eru
út á ensku á viðkomandi ári, þó þær
séu ekki glænýjar. Þannig er á listan-
um sem birtur var í síðustu viku
skáldsaga kólumbíska rithöfundarins
Tomás González, sem kom út í
heimalandi höfundar 1983 og heitir In
the Beginning Was the Sea. Aðrar
bækur á tilnefningalistanum eru The End of Days eftir þýska rithöfundinn Jenny Erpenbeck, F
eftir þýska rithöfundinn Daniel Kehlmann, By Night the Mountain Burns eftir Juan Tomás
Ávila Laurel frá Miðbaugs-Gíneu, While the Gods Were Sleeping eftir hollenska rithöfundinn
Erwin Mortier og Colorless Tsukuru Tazaki and His Years of Pilgrimage eftir japanska rithöf-
undinn Haruki Murakami, sem Bjartur gaf út á íslensku á síðasta ári undir heitinu Hinn litlausi
Tsukuru Tazaki og pílagrímsár hans.
Þess má geta að Sjón var tilnefndur til verðlaunanna 2009 fyrir Skugga-Baldur og fyrir
Rökkurbýsnir 2012.
VERÐLAUNATÍÐ
Haruki Murakami var tilnefndur í þriðja sinn.
Stúlkan með náðargjafirnar eftir
M.R. Carey hefst þar sem Mel-
anie bíður í klefanum sínum eftir
að komast í tíma. Hún valdi
nafnið ekki sjálf, en veit að það
er dregið af grísku orði og þýðir
„svarta stúlkan“ en húð hennar
er eins og á prinsessu í ævintýri
– hvít eins og mjöll. Sjálf er hún
mjög hrifin af nafninu Pandóra
en nöfnum barnanna í klefunum
er úthlutað af löngum lista –
nýju börnin fá efsta nafnið á
strákalistanum eða efsta nafnið
á stelpulistanum og þannig er nú
það.
Af ofangreindu má ráða að
Melanie er engin venjuleg stúlka,
enda voru guðirnir örlátir dag-
inn sem henni var úthlutað náð-
argjöfunum.
Björt gefur bókina út, en þýð-
andi er Magnea J. Matthíasdóttir.
Melanie:
Stúlkan með
náðargjafirnar
M.R. Carey
Ljósmynd/Luigi Novi
Uppvakningar
og sænskir lög-
regluforingjar
FJÖLBREYTT SPENNA
SVÍAR HAFA SANNAÐ AÐ ÞEIR KUNNA AÐ BÚA
TIL EÐALPOPP OG LÍKA AÐ ÞEIR KUNNA AÐ
BÚA TIL GLÆPASÖGUR - REYFARA UM HROTTA-
LEG MORÐ, KALDRIFJAÐA GLÆPAMENN OG
ÞUNGLYNDA LÖGREGLUFORINGJA. SVO KUNNA
AÐRAR ÞJÓÐIR AÐ SKRIFA UM UPPVAKNINGA
EINS OG SJÁ MÁ Á ÚTGÁFU VIKUNNAR.
Sænski reyfarahöfundurinnn Johan
Theorin sló í gegn með sinni fyrstu
bók, sem var kvikmynduð og gefin út
í tugum landa, meðal annars hér
landi þar sem hún fékk heitið Hvarf-
ið. Hvarfið gerist á eynni Öland í
Eystrasalti, skammt undan strönd
Svíþjóðar, og næstu bækur Theorins
hafa gerst á sömu slóðum, nú síðast
Haugbúi, sem Ugla gaf út í vikunni í
þýðingu Elínar Guðmundsdóttur.
Ný Ölandsbók
Johans Theorins
Sænska rithöfundinn Mons Kallentoft þekkja
margir enda hafa þrjár bækur hans komið út
á íslensku. Í liðinni viku bættist við fjórða
bókin, Zack, sem hann skrifar með Markus
Lutteman.
Í fyrri bókum Kallentofts hefur lögreglufor-
inginn Malin Fors verið í aðalhlutverki, en að
þessu sinni er það Zack, ungur rannsóknar-
lögreglumaður sem er ekki vandur að með-
ulum. Honum er falið að rannsaka morð á
fjórum asískum konum í Stokkhólmi, en sú
fimmta finnst limlest fyrir utan sjúkrahús í
borginni og virðist hafa orðið fyrir árás ein-
hvers konar villidýrs. Zack er fyrsta bókin í
Herkúlesarröðinni.
Fyrsta bókin í
Herkúlesarröðinni
BÓKSALA 01.-07. APRÍL
Allar bækur
Listinn er tekinn saman af Eymundsson
1 Viðrini veit ég mig veraÓttar Guðmundsson
2 Gleymdu stúlkurnarSara Blædel
3 KrabbaveislanHlynur Níels Grímsson
4 SyndlausViveca Sten
5 Vertu ÚlfurHéðinn Unnsteinsson
6 Eiturbyrlarinn ljúfiArto Passilinna
7 HaugbúiJohan Theorin
8 Britt - Marie var hérFredrik Backman
9 Iceland In a BagÝmsir höfundar
10 AfturganganJo Nesbø
Íslenskur kiljur
1 Gleymdu stúlkurnarSara Blædel
2 KrabbaveislanHlynur Níels Grímsson
3 SyndlausViveca Sten
4 Eiturbyrlarinn ljúfiArto Passilinna
5 HaugbúiJohan Theorin
6 Britt - Marie var hérFredrik Backman
7 AfturganganJo Nesbø
8 Dansað við björninnRoslund & Thunberg
9 FlekklausSólveig Pálsdóttir
10 Mamma,pabbi,barnCarin Gerhardsen