Morgunblaðið - Sunnudagur - 26.04.2015, Page 36

Það er eiginlega regla í tæknimálum aðeinfaldleiki er dyggð enda regla að þvímeira sem getur bilað, því meira mun
bila. Einkar fróðlegt er að skoða bílvélar í
því sambandi, enda felast framfarir í bíl-
tækni oftar en ekki í því að gera hlutina
flóknari og um leið erfiðara að gera við
sjálfur sem sést einna best á því að núorðið
verða bílaverkstæði eiginlega að vera með
tölvur til að bilanagreina bíla, en forðum
var nóg að hlusta og prófa (látum liggja
milli hluta hvor aðferðin er nákvæmari, en
sú fyrri er óneit-
anlega dýrari).
Tæknilegar eru
rafbílar einkar
skemmtilegt fyr-
irbæri, einfald-
leikinn sem fest í
því að hafa einn
hlut sem hreyfist
en ekki þúsund
er heillandi, en
gefur líka augaleið að slíkur einfaldleiki
kostar mun minna viðhald og eftirlit sem
verður að taka með í reikninginn í mati á
hagkvæmni rafbíla. Dæmi: Í Tesla Model S
eru engir gírar, þeir eru óþarfir enda er
fullt snúningsátak tiltækt um leið og stigið
er á aflfetil („inngjöfina“) og hámarks snún-
ingsátak er stöðugt allt upp í 6.000 snún-
inga á mínútu – kannski mætti orða það svo
að það sé bara einn gír; úr kyrrstöðu upp í
hámarkshraða. Þetta finnur maður vel í
Tesla; þegar gefið er inn er hröðunin ótrú-
leg, svo ótrúleg að maður verður eiginlega
að prófa það aftur og aftur (og þá er gott
að vera á ferð fjarri annarri umferð og
fjarri hraðamyndavélum). Að sama skapi
þarf engan bakkgír – því mótorinn gengur
jafn vel aftur á bak og áfram, bara fasa-
skipting. Þess má og geta hér að sam-
kvæmt útreikningum Tesla-bænda þá er
orkunýtingin 88%, en samkvæmt opinberum
tölum vestan hafs er orkunýting á hefð-
bundnum bílum 14%-30% eftir aðstæðum og
aksturslagi.
Að utan er Tesla eins og hver annan
sportbíll, rennilegur og glæsilegur í alla
staði, en þegar sest er inn í hann kemur
annað í ljós. Fyrir miðju mælaborði er til
að mynda risavaxinn skjár, 17" – sá stærsti
sem ég hef séð í bíl. Sá sýnir ýmsar upp-
lýsingar um bílinn, eyðslu og hleðslu og
hversu langt er hægt að keyra miðað við þá
hleðslu sem er á geyminum,. Skjárinn er
líka fyrir vegakort, í bílnum er innbyggt
GPS, og bakkmyndavélin (hægt er að hafa
kveikt á henni þegar maður er á ferð – ef
vill). Einnig er skjárinn til þess að fara á
netið, en bílnum fylgir 4G SIM-kort frá
Nova – öll netnotkun innifalin. Einnig er
innbyggt þráðlaust net og því hægt að nýta
tiltæk net.
Skjárinn undirstrikar það að Tesla er eig-
inlega tölva á hjólum, enda er tölvutækni
nýtt til að stýra nánast öllu. Svo er kerfið
uppfært yfir netið – uppfærsla á stýrikerfi
bílsins skilar nýjum viðbótum. Gott dæmi
um þetta er að á tilteknu módeli af Tesla
Model S er hraðhleðsla ekki innifalin, en
hægt að kaupa hana með bílnum eða kaupa
hana seinna og þá er hugbúnaður á bílnum
uppfærður. Annað dæmi um hugbúnaðar-
uppfærslu er að þegar það kviknaði í tveim-
ur Tesla-bílum eftir að þeir óku á drasl á
hraðbrautum vestan hafs uppfærði Tesla
hugbúnað bílanna og fyrir vikið auka þeir
veghæðina aðeins þegar þeir eru komnir á
hraðbrautahraða. Ekki má svo gleyma radd-
stýringu, fjarlægðarskynjurum, aðstoð við
að leggja, akreinaskynjara og svo má telja.
Tölvan í bílnum og nettengingin gerir líka
mögulegt að fylgjast með honum úr fjarska
með forriti í síma eð spjaldtölvu og þannig
er til að mynda hægt að sjá hleðsluna á
bílnum í símanum, nú eða sjá hvernig hon-
um er ekið og hvert ef maður hefur lánað
bílinn og eins er hægt að kveikja á hit-
aranum, láta ljósin blikka eða bílinn flauta
til að finna hann í bílastæðahúsinu, opna og
loka topplúgunni og læsa bílnum eða opna
hann.
Þegar maður tekur fótinn af inngjöfinni
hægir bílinn á sér og það mjög skarpt, enda
er hann að nýta hreyfiorkuna til að að
hlaða rafgeyminn. Í eina tíð þótti það eft-
irsóknarvert að aka af slíkri skynsemi að
sjaldan þyrfti að stíga á bremsurnar, en það
er hægðarleikur á Tesla-bíl.
Even selur Tesla á Íslandi og fleiri raf-
bíla reyndar. Model S kostar frá 10.790.000
kr. með 60 kWs rafhlöðu, 12.490.000 kr.
með 85 kWs rafhlöðu, 85D kWs gerðin með
drifi á öllum hjólum kostar 13.290.000 kr.,
og sporttýpan P85D kWs kostar 16.590.000
kr.
EINFALDLEGA SNILLD
EINFALDLEIKI ER DYGGÐ OG EKKI
SÍST Í HÁTÆKNI. ÞAÐ SÉST VEL Í
RAFBÍLUM FRÁ TESLA SEM SANNA
ÞAÐ AÐ HÆGT ER AÐ BÚA TIL HÁ-
TÆKNILEG FARARTÆKI, SANNKALL-
AÐAR GLÆSIKERRUR, SEM GANGA
FYRIR RAFMAGNI.
* Hversu hratt gengur aðhlaða bílinn fer eftir því hvar
stungið er í samband, en það get-
ur verið allt frá því að ná 45 kíló-
metra hleðslu á klukkutímann í
270 kílómetra hleðslu á hálftíma í
sérstakri hraðhleðslustöð. Níu
slíkar stöðvar eru á Reykjavík-
ursvæðinu, Selfossi, í Reykjanesbæ
og Borgarnesi.
* Fyrstu gerðir af Models Svoru afturhjóladrifnar og ekkert
frammí nema farangursrými. Það
er á sínum stað, en nú eru flestar
gerðir með tvo rafmótora og því
drif á öllum hjólum sem hefur
dregið úr eyðslu/aukið drægni.
Væntanleg Tesla, Model X, sem
verður jepplingur, er til að mynda
aðeins fáanlegur með drif á öllum.
Græjan
ÁRNI
MATTHÍASSON
Skjárinn í mæla-
borðinu er enginn
smáskjár - 17".
* Drægni á fullri hleðslu erríflega 400 kílómetrar samkvæmt
opinberum tölum vestan hafs
og þá miðað við 85
kWhb rafhlöðuna, en
vitanlega skiptir tals-
verðu máli við hvaða
aðstæður ekið er og
hve hratt og eins hita-
stig, enda dregur úr
drægi með lækkandi
lofthita. Þetta sam-
svarar eyðslu upp á
2,6 l á hverja 100 kíló-
metra.
Græjur
og tækni
Android-vélmenni pissar
*Víst er margt að sjá í Pakistan, en ekkert þóeins sérkennilegt og skammt suður af Raw-alpindi, eða í það minnsta birtir Google Mapsmjög sérkennilega mynd af stað sem erá33°30’52.5"N 73°03’33.2"E. Þar má sjá, oghefur verið sýnilegt síðustu daga, hvarAndroid-vélmenni pissar á vörumerki Apple,
eins og sést á myndinni hér til hliðar. Engum
spurnum fer af því hver gerði myndina.
Tesla er ekki bara bílaframleiðandi, heldur
hefur fyrirtækið lýst því yfir að það ætli að
snúa sér að rafhlöðuframleiðslu og það
verður engin smáframleiðsla; fyrirtækið er
að reisa risaverksmiðju til að framleiða raf-
hlöður og hyggst leggja í þá vinnu um 700
milljarða króna.
Samkvæmt kynningu Tesla fyrir fjárfestum
mun nýja verksmiðjan lækka framleiðslu-
kostnað á bílarafhlöðum um þriðjung og af-
kastagetan vera nóg fyrir 500.000 Tesla-bíla á
ári. Rafhlöðurnar eru þó ekki bara fyrir bíla,
því hægt verður að framleiða rafhlöður fyrir
allskyns búnað annan og sumir hafa gert því
skóna að Tesla hafi í hyggju að framleiða raf-
hlöður fyrir heimili, þ.e. rafhlöður sem hlaða
má yfir daginn, nota til að mynda sólar- eða
vindorku, eða þá með ódýrara rafmagni, til
að mynda að nóttu, og nota yfir daginn.
Að þessu sögðu þá veit enginn hvernig við-
komandi rafhlaða verður og ekki heldur hve-
nær hún kemur á markað, það eitt liggur fyr-
ir að Tesla stefnir að því að framleiða slíka
rafhlöðu, eða svo sagði Elton Musk, eigandi
fyrirtækisins, í viðtali á síðasta ári og fyrir
stuttu bárust þau boð frá fyrirtækinu að á
næstunni yrði slík heimilisrafhlaða kynnt
nánar og þá væntanlega í samvinnu við orku-
fyrirtæki.
Panasonic framleiðir grunnrafhlöðurnar
fyrir Tesla, en fyrirtækið setur þær síðan
saman í rafhlöður fyrir bíla, og eins og sjá má
á myndinni er undirvagninn á Model S ein
samfelld rafhlaða.
HLIÐARBÚGREIN TESLA
Rafhlöður fyrir heimili
Eins og sjá má þá er undirvagninn á Tesla Model S eiginlega ein samfelld rafhlaða.