Reykjalundur - 01.06.1971, Síða 5

að sjá sér farborða með vinnu, sem hæfi
veikri heilsu þeirra. Árangur þess dags var
um fjögur þúsund og fimm hundruð krón-
ur. Þótt þetta sé ekki mikil fjárupphæð,
þá verður að teljast, að þjóðin hafi svarað
á velviljaðan hátt fyrstu áskorun S. I. B. S.
um fjárstyrk. Og síðar í sama ávarpi segir
svo: Með því að styrkja S. í. B. S. eruð þér
ekki einungis að vinna göfugt menningar-
starf í Jrágu allrar þjóðarinnar, heldur og
að inna af höndum varnarskyldu til öryggis
sjálfum yðar, maka yðar, systkinum og
börnum".
Þá segir svo í samjrykkt, sem gerð var
á Jringi sambandsins 1. september 1940:
„Þingið felur miðstjórninni að einbeita
störfum sambandsins m. a. að fjársöfnun
fyrir vinnuhæli útskrifaðra berklasjúklinga
og vinna að skjótum framgangi þess máls
að öðru leyti“. I sama blað ritar Oddur
Ólafsson, yfirlæknir, stórmerka grein, sem
hann nefnir „Vinnuhæli", og rökstyður þar
nauðsynina á að slíkt hæli komist upp sem
allra fyrst.
Af framansögðu má sjá, þó aðeins hafi
ég stiklað á fáum af mörgum dæmum,
hvað samtök okkar og margir einstaklingar
töldu mikla nauðsyn á því að koma upp
vinnuhæli.
Haldið er svo áfram með fjársafnanir
til að vinna af alefli fyrir því að bægt verði
að hefja byggingaframkvæmdir á vinnu-
heimili sem allra fyrst, og voru þar margar
hendur að verki. Enda var mjög almenh
þátttakan hjá berklasjúklingunum sjálfum
við allar fjársafnanir og undirbúning
þeirra, — já, Jrað var aðdáanlegt og má
aldrei gleymast. I þessu sambandi minnist
ég Jress, að einn merkur stjórnmálamaður
sagði í grein í málgagni okkar 1941: „Mér
sýnist Jrað hafa verið heillavænlegt spor,
þegar berklasjúklingar gerðu með sér fé-
lagsskap til að vinna að framgangi sinna
áhugamála. En framtíð þvílíks félagsskap-
ar veltur að nálega öllu leyti á vinnu-
brögðum hans. Þar eru tvær leiðir. Önnur
er sú, að félagið leggi stund á alla eðli-
lega sjálfsbjargarstarfsemi, en leiti Jró að
sjálfsögðu á þeirri leið stuðnings mann-
félagsins. Jafnvel menn, sem verið hafa
veikir, geta byrjað með að gera kröfu til
sjálfra sín, áður en þeir leita til annarra.
Og Jrví erfiðari, sem aðstaða slíkra manna
er, Jrví meiri skilnings og samúðar mega
Jreir vænta hjá öðrum, ef sjálfsbjargarvið-
leitnin býr heima fyrir. Hættulega leiðin
er sú að gera fyrst og fremst kröfur til
annarra". Það lítur vel út fyrir, að sam-
tök okkar hafi haft þetta, sem að framan
segir, í huga, strax í byrjun, þótt þetta liafi
ekki verið sagt af neinum, fyrr en nokkru
eftir, að hið mikla sjálfboðaliðsstarf berkla-
sjúklinganna var hafið. J
Það var svo seint á árinu 1943 að lagt
var fram á Alþingi frumvarp til laga, um
að gjafir til S. í. B. S. yrðu skattfrjálsar. En
það var fyrir frumkvæði nokkurra baráttu-
manna í okkar félagssamtökum. F.kki leit
vel út, að þetta næði fram að ganga, Jrar
sem nefnd nú í Alþingi, sem fjallaði um
það, lagði einróma til að vísa rnálinu frá,
vegna annars frumvarps, sem hafði verið
lagt fram, og var mikið víðtækara. En fyrir
harðfylgi fyrsta flutningsmanns fyrir frum-
varpi okkar, hr. Jóhanns Þ. Jósefssonar,
liafðist það þó í gegn og varð að lögum,
en gildistímabil Jress var aðeins rúmt eitt
ár. Að þessu máli unnu sérlega kröftuglega
Jreir Þórður Benediktsson, Oddur Ólafsson
og ýmsir fleiri af félögum okkar, og hygg
ég, að fyrir sérstakt harðfylgi þeirra og
flutningsmanna, hafi þetta verið samþykkt
á Alþingi.
Árið 1942 ákvað miðstjórn sambandsins
að kjósa nefnd manna til aðstoðar mið-
stjórninni að undirbúningi stofnun vinnu-
heimilisins, og í þessa nefnd voru kosnir:
Oddur Ólafsson, læknir, sem var formaður
REYKJALUNDUR
5