Reykjalundur - 01.06.1971, Blaðsíða 35
Kynni okkar Gísla hófust þannig, að við
buðum honum í heimsókn að Reykjalundi
um miðsumar árið 1948. Bygging staðarins
og rekstur var þá á byrjunarstigi. I þann
tíma var Gísli formaður fjárveitingarnefnd-
ar Alþingis og það meira en að nafninu
til. Okkur þótti nauðsyn bera til að eiga
samband við áhrifamann í íslenzkum fjár-
málum. Stefnuskrá okkar var allstór í snið-
um, en tekjuvonir í engu samræmi við
hana. Ur því þurfti að bæta. Gísli hafði til
þess tíma ekki liaft nein veruleg afskipti
af félagsmálum, en furðuleg innsæi, frekar
en heppni, réði því, að við völdum hann
sem talsmann okkar og ráðgjafa, því að
einmitt hann reyndist vera rétti maðurinn.
Eftir að liafa sýnt honum allt það, senr
nokkurs var um vert, og eftir að hafa
verið í yfirheyrslu hjá honum mikinn hluta
dags, lét hann í Ijós ánægju sína og spurði
síðan, hvaða tekjulindir við teldum væn-
legastar. Við álitum, að lagaheimifd til
reksturs flokkahappdrættis til langs tíma
arðvænlegasta. „Vafalaust góð tekjulind, ef
vel er virkjuð”, mælti Gísli, „en hún er
afgirt og mun ekki auðsótt í hana. En
lagafrumvarp um þetta mál mun ég flytja
á Alþingi, hvernig sem til tekst“. Ekki þarf
að orðlengja þetta mál frekar, en lög um
vöruhappdrætti S.I.B.S. var samþykkt á Al-
þingi 16. marz 1949. Þar með var framtíð
sambandsins fjárhagslega tryggð.
Upp frá þeirri stundu áttum við Gísla
og hann okkur til hinzta dags og upp frá
þeirri stundu upphófst magnaður áhugi
hans á íslenzkum félagsmálum, og heilla-
spor hans á þeim vettvangi óútmáanleg
Með S.Í.B.S. í huga flytur hann frum-
varp sitt um erfðafjársjóð. Ekki auðsótt
mál, en vannst þó um síðir. Sjóður þessi
hefir greitt mjög fyrir öllum framkvæmd-
um sambandsins og verið málstað endur-
hæfingar sjúkra ómetanlegur stuðningur,
og verður svo framvegis.
Og ekkert lát verður á gjafmildi, hjálp-
fýsi og föðurlegri ástúð Gísla í garð S.I.B.S.
til hans hinzta dags.
Þegar hann, lyrir aldurs sakir, hóf að
leggja frá sér þyngstu baggana af margvís-
legum veraldar umsvifum, gerðist hann all
mikilvirkur rithöfundur. Onnur bók hans,
„Frá foreldrum mínum“ kom út 1966 og
er stórmerk heimild um árabátaútgerð fjár-
vana dugnðarmanna við Faxaflóa um alda-
mótin síðustu, sem áttu undir högg að
sækja hjá hinum stóru í útgerð og verzlun.
Aður óskráður þáttur í sögu Islands frá
þeim tíma.
Þessi bók seldist vel og gaf af sér góðar
tekjur. Þegar Gísli varð þess var, að þessi
„tómstundaiðja“ hans gaf lé í aðra hönd,
gaf hann S.I.B.S. öll ritlaun sín af bókinni,
sömuleiðis öll ritlaun af bókum og greinum,
sem hann hafði áður ritað og kynni að
rita síðar. Og hann hélt áfram að rita til
hagnaðar fyrir félagið, sem hann hafði tek-
ið ástfóstri við, og var mikilvirkur að vanda.
Árið 1967 kom út skáldsaga frá honum, og
árið eltir önnur. Báðar bækurnar seldust
vel, og ritlaunaðar betur en almennt gerist.
Og enn ritaði hann skáldsögu síðla árs 1968.
Sú bók kom út um jólin í fyrra. Síðasta
ritverk hans.
Þegar þess er gætt, að Gísli hefir feril
sinn sem rithöfundur nrjög svo við aldur
og skrifar þrjár bækur, eigi litlar, á tveim
árum, vel gerðar að elni og stíl, verður að
ætla að eigi myndi hann hafa staðið bróður
sínum, Guðmundi Kamban, að baki, hefði
hann frá æsku gert sagnaritun að ævistarfi.
Árið 1966 gaf Gísli og börn hans samband-
inu hið fagra sumarbýli sitt við Hrafnagjá
á Þingvöllum. Þeir, sem litið hafa þennan
dýra og fagra stað, verða agndofa af rausn
og höfðingskap gefenda. Þessi gjöf var sam-
bandinu færð til minningar um eiginkonu
Gísla, frú Hlín Þorsteinsdóttur, sem and-
aðist í nóvenrber 1964.
REYKJALUNDUR
35