Reykjalundur - 01.10.1979, Blaðsíða 20

legur e£ liann er sniðinn að getu hýpsins
ekki síður í endurhæfingu en annars stað-
ar, þar eð keppni livetur liuga og brýnir
vilja.
2) Jþróttir er mörgum áhugaverðara verkefni
gn sérhæfð, oft einhæf, þjálfnn. Skapi verk-
efni áhuga stuðlar hann að aukinni þjálf-
unargleði sem aftur leiðir af sér aukna
iðkun og rækt.
3) Eftir því sem sjúklingum vex fiskur um
hrygg og eftir |jví sem hann lærir betur
íþróttaaðferðir í þjálfun sinni verður liann
í vaxandi mæli einfær við iðkun þeirra.
Eftir því sem einfærni vex verður hann í
minnkandi mæli upp á aðra komin með
þjálfun sína svo að sérhæft vinnuafl get-
ur sparast og komið öðrum að notum.
4) Kveiktur áhugi fyrir íþróttum og einfærni
í iðkun þeirra skapar grundvöll þess að sá
sem þarfnast síþjálfunar til viðhalds lík-
amsburðum sínum og færni getur sinnt
þeirri þörf að mestu eða öllu leyti al eigin
rammleik með iðkun íþrótta.
Ofangreind atriði eru öll mikilvæg livert á
sinn hátt. Hið síðastnefnda er sérlega mikil-
vægt frá sjónarmiði framboðs viðhaldsþjálf-
unar innan endurhæfingu. Raunin er sú að
langflestum sem orðið hafa fyrir skerðingu lík-
amsburða af völdum sjúkdóma eða slysa er
brýn þörf á viðhaldsþjálfun, ýrnist á köflum
eða órofið um ótiltekinn tíma. I reynd er óger-
legt að veita öllum einstaklingsbundna við-
haldsþjálfun sem hennar þarfnast, til þess er
framboð þjónustu enn of lítið, og kæmi
íþróttaiðkun því að miklum notum á þeim
vettvangi og gæti í mörgum tilvikum komið
algjörlega í stað viðhaldsþjálfunar frá liendi
sjúkraþjálfa eða iðjuþjálfa og í öðrum tilvik-
um að verulegu leyti. En til að hægt sé að
mæta viðhaldsþjálfunarþörfinni með íþrótt-
um þarf að fyrirfinnast aðstaðan til iðkunar
þeirra við hæfi hvers og eins. Erlendis er leit-
ast við að skapa slíka aðstöðu á vegum sveit-
arfélaga, almennra íþróttafélaga eða sérstakra
íþróttafélaga fatlaðra. Sumstaðar erlendis hef-
ur verið gerð gangskör að því að síðarnefndu
félögin komist á laggirnar í sem flestum byggð-
arlögum svo að framboð á aðstöðu til iþrótta-
viðhaldsþjálfunar sé tryggt.
Þótt nú séu um 5 ár síðan íþróttafélag fatl-
aðra var stofnað í Reykjavík og nýverið stofn-
að íþróttasamband fatlaðra stöndum við hér
á landi enn illa að vígi til að tryggja greiðan
aðgang að viðhaldsþjálfun í formi íþrótta-
iðkunar. Það er ótvíræð skylda sveitarfélaga
að sjá til þess að slík aðstaða sé sköpuð og í
því sambandi má skírskota til þeirrar stað-
reyndar að um 10—15% þjóðarinnar gengnr
ekki heill til leiks, býr við líkamlega skerð-
ingu al einu tagi eða öðru. Önnur leið er sú
að heilbrigðis- og félagsmálayfirvöld ríkis og
sveitarfélaga styrki áhugamannafélög til að
byggja upp þjónustu af þessu tagi og annast
rekstur hennar.
Ekki er ætlun að rekja hér tegundir íþrótta
sem helst er beitt í endurhæfingu. Raunar
koma flestar greinar þeirra að notum, ýmist
iðkaðar á vénjulegan hátt eða aðlagaðar fötl-
un, úti eða inni, allt eins vetraríþróttir sem
sumaríþróttir, lilaup, göngur, stökk, köst, lyft-
ingar, knattleikir af ýmsu tagi, horðtennis og
hnit, hjólreiðar, skíðagöngur, skautahlaup,
snjó- og ís-„pjakk“, bogfimi, róður, hesta-
mennska, sund, dans. Nýta má hverja þá íþrótt
sem manninum hentar að iðka, reynir á krafta
hans og krefur hann um hreyfingu.
Ekki er úr vegi að geta hér stuttlega um
starfsemi stofnunar í Noregi sem nefnist Beito-
stölen Helsesportsenter. Starfsemin hófst árið
1970, kostuð af ríkinu skv. almannatrygginga-
lögum þar í landi. Þarna er rými fyrir 60
manns. Rauði þráðurinn í endurhæfingai'-
þjónustunni er íþróttaiðkun af ýmsu tagi og
markmið m. a. þau að auka starfshæfni fólks
sent hefur orðið fyrir röskun á líkamlegri færni
en samtímis einangrun þess. Leiðir sem þar
eru nýttar til að ná ofangreindum markmið-
18
REYKJALUNI) IJR