Reykjalundur - 01.10.1981, Blaðsíða 34
KÁRI SIGURBERGSSON
LÆKNIR
Haraldarsjóður
Harai.dur Guðnason, bóndi og kennari, Eyj-
ólfsstöðum, Vallalrreppi, Suður-Múlasýslu,
stofnaði á síðast liðnu ári sjóð til minningar
um foreldra sína, hjónin Vilborgu Kristjáns-
dóttur og Guðna Björnsson frá Stóra-Sandfelli
í Skriðdal. Sjóðurinn er í vörslu Vinnuheim-
ilisins að Reykjalundi og er markmið sjóðs-
stofnunarinnar að stuðla að rannsóknum á
gigtsjúkdómum og að framförum í lækningum
gigtsjúkra. Skipulagsskrá sjóðsins, sem þeg-
ar hefur verið staðfest af forseta Islands, er
birt hér í blaðinu.
Sæmdarhjónin Vilborg Kristjánsdóttir (f. 5.
mars 1869, d. 9. ágúst 1949) og Guðni Björns-
son Scheving (f. 5. febrúar 1862, d. 11. júlí
1914) voru bæði af merkum bændaættum á
Héraði. Vilborg var fædd að Grófargerði á
Völlum, dóttir hjónanna Bjargar Jónsdóttur
frá Víkingsstöðum og Kristjáns Jónssonar frá
Litla-Sandfelli í Skriðdal. Guðni Björnsson
fæddist að Stóra-Sandfellli. Foreldrar hans
voru hjónin Guðrún Jónsdótttir frá Litla-
Sandfellli og Björn Árnason Scheving frá Stóra-
Sandfelli, en Guðni ólst upp á heimili móður-
systur sinnar, Þuríðar Jónsdóttur og eigin-
manns hennar, Eyjólfs Benediktssonar, frá
Litla-Sandfelli.
Þau Vilborg og Guðni giftust að Þorvalds-
stöðum árið 1896 og áttu þar heima uns þau
fluttust að Stóra-Sandfelli árið 1901 og hófu
búskap á hluta úr jörðinni. Þau hjónin bjuggu
framan af við lítil efni, en búskaparhættir
þeirra bættu þar um svo senr fremst nrátti
verða. Húsbóndinn var lragur á járn og tré
svo að af bar og lrúsnróðirin var glaðlynd og
sívinnandi við lrannyrðir og önnur bústörf.
Heimilisbragurinn bar því nrerki nryndar-
skapar, hreinlætis og hagsýni lrúsráðendanna
hvar senr litið var. Þeir senr þekkja Harald
Guðnason eiga auðvelt nreð að geta sér til unr
lreiirrilislíf á Stóra-Sandfelli á æskuárunr hans.
Börn þeirra Vilborgar og Guðna voru þeir
Björn og Kristján fyrrunr bændur á Stóra-
Sandfelli, senr nú eru báðir látnir, Benedikt
bóndi að Ásgarði á Völlunr, Haraldur, senr
lrér greinir nánar frá og Sigrún, fyrrunr hús-
lreyja í Arnkelsgerði, nú látin.
Er nú stór ættbogi kominn af þeinr hjónum,
Vilborgu og Kristjáni.
Nú skal vikið nokkrunr orðunr að stofnanda
sjóðsins, Haraldi Guðnasyni. Haraldur fædd-
ist 16. nrars 1906 að Stóra-Sandfelli, þar sem
hann ólst upp og átti löglreinrili þar til hann
lróf búskap að Eyjólfsstöðum á Völlunr árið
1944. Senr unglingur var lrann í 2 ár í vinnu-
nrennsku að Þorvaldsstöðunr í Skriðdal og á
sínunr yngri árunr vann hann um nokkurra
ára skeið landbúnaðarstörf víðs vegar um
landið, nr.a. á Kolkuósi og Nautabúi í Skaga-
firði og ennfremur í Ólafsfirði, Reykjavík og
að Eiðunr. Þá var Haraldur farkennari í
Skriðdal frá 1930-1934 og frá 1936-1939.
Leysti hann það starf af lrendi af nrikilli sanr-
viskusemi.
Árið 1944 verða nokkur straunrlrvörf í lífi
Haraldar. Hann festi þá kaup á stórbýlinu
Eyjólfsstöðunr á Völlum og byrjar þar búskap.
Þótt Haraldur væri einbúi lætur hann lrendur
32
REYKJALUNDUR