Morgunblaðið - 27.02.2015, Blaðsíða 39

FRÉTTIR 39Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. FEBRÚAR 2015
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Það eru vísbendingar um að farið
sé að gæta gremju meðal íbúa mið-
borgarinnar í garð erlendra ferða-
manna sem þangað sækja. Að þeim
finnist orðið aðeins of mikið af ferða-
mönnum í kringum heimili þeirra,“
segir Jóhanna Ásgeirsdóttir við-
skiptafræðingur
um niðurstöður
rannsóknar sem
hún vann á við-
horfum íbúa í 101
Reykjavík til
ferðamanna.
Rannsóknin
var viðtals-
könnun sem var
undirstaða rit-
gerðar til BS-
gráðu við við-
skiptasvið Háskólans á Bifröst. Vildi
hún meta hvort fjöldi ferðamanna
væri kominn að þolmörkum.
Jóhanna vék í ritgerð sinni að
fyrri rannsóknum í ferðamálafræð-
um. Vitnaði hún meðal annars til
svonefnds Doxey-líkans um viðhorf
heimamanna til ferðamanna en sam-
kvæmt því verður viðhorfið nei-
kvæðara með tímanum, eftir því sem
ferðamönnum fjölgar og áhrifa af
þeim fer meira að gæta í samfélag-
inu. Skv. því er fyrst ánægja með
fjölgun ferðamanna. Svo tekur við
sinnuleysi þegar fjölgunin er orðin
staðreynd. Því næst hefst gremju-
stig en lokastigið er óvild. Ýkt dæmi
sé borgin Feneyjar. Þar hafi íbúum
fækkað úr 150 þúsund árið 1945 í 60
þúsund í dag.
Verðlagið hækkaði gríðarlega
„Ferðamennskan hefur algjörlega
gleypt borgina og allir íbúarnir hafa
flúið burt því verðlag hefur hækkað
upp úr öllu valdi, íbúðakeðjur keypt
allar húseignir, mörgum skólum hef-
ur verið lokað og fleira,“ skrifar Jó-
hanna og nefnir að nú komi árlega
20 milljónir manna til Feneyja.
Þá vitnar Jóhanna til svonefnds
Butlers-líkans sem útskýrt er á grafi
hér að ofan. Við efnisöflunina ræddi
hún við fjóra íbúa í 101 Reykjavík og
fylgdi við það aðferð sem leiðbein-
andi hennar mælti með.
„Ég kannaði viðhorf fólks til
ferðamanna. Svörin voru áþekk. Það
kom fram sú skoðun að íbúunum
þyki sem orðið sé of mikið af ferða-
mönnum í hverfinu. Sumum fannst
gisting vera komin í of mörg hús í
kringum heimili þeirra. Það var
mest kvartað undan rútunum, að
þeim væri oft lagt þannig í götur að
þær stoppuðu umferð. Fólkið sagði
að það mætti ekki snúa sér við, þá
væru ferðamenn á næsta götuhorni.
Stundum væru ferðamenn jafnvel að
horfa inn um gluggann í húsum
fólksins. Það kvartaði líka undan því
að það væri orðið dýrt að búa í mið-
bænum. Það sagði að ýmis þjónusta,
á borð við veitingar og mat, væri
orðin dýrari. Að búið væri að
sprengja upp verðið. Það var líka
nefnt að því fylgdi hávaði þegar
ferðatöskur væru dregnar um götur
á öllum tímum sólarhrings. Þau
höfðu áhyggjur af að miðborgin
mundi hugsanlega missa sjarmann
sinn ef þar yrðu eingöngu ferða-
menn vegna þess að íbúar gæfust
upp á að búa þar. Fólkið tók þó fram
að yfirleitt væru ferðamennirnir af-
skaplega indælt fólk og þægilegt,“
segir Jóhanna.
Þótti óáhugavert en nú „svalt“
Í ritsmíð hennar er að finna ýms-
an fróðleik. Hún vitnar meðal ann-
ars til þeirra orða Stefans Gössling,
fræðimanns á sviði ferðamála, sem
lýsir því hvernig Ísland hafi breyst á
nokkrum árum frá því að vera
,,kalt“, ,,drungalegt“ og ,,óáhuga-
vert“ svæði í áfangastað sem er
,,svalur“, ,,á jaðrinum og ,,öðruvísi“.
Þykir orðið nóg um ferðamenn
 Rannsókn bendir til að fjöldi ferðamanna í póstnúmerinu 101 Reykjavík sé að nálgast þolmörk íbúa
 Ferðamenn horfa inn um glugga hjá fólki og draga töskur um götur og ganga allan sólarhringinn
Vöxtur og möguleg hnignun ferðamannastaða
Heimild: Ritgerð til BS gráðu, Jóhanna Ásgeirsdóttir
Butler-líkanið
Sex þrep sem ferðamannastaðir ganga í gegnum á sínum líftíma.
1.Uppgötvun: Í fyrstu eru það aðeins fáir ævintýragjarnir ferðamenn sem heim-
sækja ferðamannastaðinn. Þeir ferðast á eigin vegum og fylgja ekki ákveðnum
ferðamynstrum
2. Þátttaka: Eftir því sem heimsóknum ferðamanna fjölgar, eykst þjónustuframboð
fyrir þá. Heimamenn sjá sér hag í því að bjóða fram aukna aðstöðu og þjónustu fyrir
ferðamenn.
3. Þróun: Stöðug fjölgun ferðamanna á staðinn gerir hann að viðurkenndum
ferðamannastað. Staðurinn færmeiri athygli og auglýsingu ámeðal almennings.
Áframhaldandi uppbygging færist meira frá heimamönnum til utanaðkomandi aðila.
4. Styrking: Það dregur úr fjölgun ferðamanna til staðarins. Ferðaþjónustan skiptir
verulegamiklumáli í afkomu ferðamannastaðarins.
5. Stöðnun: Toppnum í fjölda ferðamanna hefur verið náð ogmargir innviðir ferða-
þjónustunnar eru fullnýttir eða ofnýttir meðmeðfylgjandi félagslegum og efnahags-
legum vandamálum.
6.Hnignun/Endurvakning: Ferðamönnum fækkar vegna ofnýtingar á innviðum
ferðaþjónustunnar og vinsældir staðarins verðaminni ogminni. Hins vegar er
mögulegt að fá staðinn til að blómstra aftur með uppbyggingu á aðstöðu.
Hnignun/endurvakning
Fj
öl
di
fe
rð
am
an
na
1.Uppgötvun
2. Þátttaka
3. Þróun
4. Styrking
5. Stöðnun
5. Endurvakning
6.Hnignun
eða
Morgunblaðið/Eggert
Á ferð Íbúar í 101 Reykjavík kvarta
undan því hvernig rútum er lagt.
Jóhanna
Ásgeirsdóttir
Eftir því sem leið á gærdaginn
fjölgaði loðnuskipum á miðunum
suður og vestur af Reykjanesi.
Fyrstu skipin sem köstuðu sunnan
við nesið í gærmorgun eftir að
lygndi fengu ágætan afla. Loðnan
hélt sínu striki og meðan hún var
að fara í gegnum Reykjanesröstina
var ekkert hægt að eiga við hana.
Litlar fréttir bárust af afla er leið á
daginn og síðdegis var aftur farið
að bræla, en veðrið hefur sett strik
í reikninginn síðustu daga.
Búið er að landa yfir 186 þúsund
tonnum á vertíðinni, og eiga íslensk
skip þá eftir að veiða um 204 þús-
und tonn.
Kraftur kemst væntanlega í
frystingu loðnuhrogna á næstu dög-
um og sums staðar er hún hafin. Á
Akranesi byrjaði hrognafrysting á
þriðjudag er fryst voru hrogn úr
farmi Faxa RE. Það er þremur
dögum síðar heldur en á síðasta ári
er hrognaskurður og -frysting hófst
á Akranesi 21. febrúar, að því er
fram kemur á heimasíðu HB
Granda.
Um 100 manns starfa við hrogna-
skurð og -frystingu hjá fyrirtækinu
á Akranesi á meðan á vertíðinni
stendur. Uppistaðan er starfsfólk
úr fiskiðjuveri félagsins á staðnum
en þeir heimamenn og nær-
sveitamenn, sem tekið hafa þátt í
hrognavertíðum undanfarinna ára,
standa sömuleiðis vaktina.
Karlinn á Rússland,
kerlingin á Japan
Á miðvikudag var loðna fryst úr
farmi Bjarna Ólafssonar AK í fisk-
iðjuverinu í Neskaupstað. Bæði var
fryst á Rússland og Japan; karlinn
á Rússland og hrognafull kerlingin
á Japan. Fram kemur á heimasíðu
Síldarvinnslunnar að Japanir séu
mjög ánægðir með loðnuna sem
berst á land þessa dagana. Hún sé
afar gott hráefni og mun betri held-
ur en á vertíðinni í fyrra. aij@mbl.is
Ljósmynd/Börkur Kjartansson
Í ljósaskiptum Hoffell SU 80 vestan við Eyjar í byrjun vikunnar. Loðnan hefur gengið hratt vestur á bóginn og var við Reykjanes í gær. Vonskuveður hefur torveldað veiðar síðustu daga.
Loðnan við Reykjanes,
hrognafrysting er hafin
 100 manns í hrognavinnslu á Akranesi  Ánægðir Japanir
Í upphafi
skyldi endinn
skoða.
Þann 22. apríl vinnur heppinn áskrifandi
glæsilega Toyota Corolla bifreið.