Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.05.2015, Blaðsíða 44
44 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3.5. 2015
L
eikskólabörnin gleðja sig og okkur í
söng og skiptir litlu þótt þau skilji ef
til vill ekki textana til fulls. Tifandi
ákafi, sakleysi og sönggleði ráða úr-
slitum. Bréfritari var kominn vel af
leikskólaaldri og söng með tilþrifum
og í óþarflega mörgum tóntegundum kunnasta jóla-
sálminn. Hann velti einstaka sinnum fyrir sér hver
hann væri þessi Meinvill, sem lá í myrkrinu, en þar
sem allir aðrir virtust þekkja hann, var öruggara að
spyrja ekki.
Vorhret á gluggum
Með fullri virðingu fyrir Atte katte nova er notalegra
að heyra börnin blíð syngja Snert hörpu mína, him-
inborna dís, Davíðs og Atla Heimis og Maístjörnu
þeirra Halldórs og Jóns Ásgeirssonar.
Maístjarnan var víða sungin og myndarlega í gær, á
Hátíðisdegi verkalýðsins 1. maí. 1. maí ber dagsetn-
inguna sem nafn og er í góðum félagsskap með 17.
júní og 1. desember. Aðfangadagur hefur sitt sérstaka
nafn eins og nýársdagur þótt báðir eigi sinn trygga
stað í almanakinu. Svo eru dagarnir með flökkueðlið,
svo sem páskadagur, sumardagurinn fyrsti og upp-
stigningardagur og stýra fornar formúlur því, hvenær
slíkra er að vænta. Þar kemur jafnvel tunglið við sögu
eins og oftar.
Stundum er glott út í annað þegar snjóar á fótabera
skáta í skrúðgöngum sumardaginn fyrsta. En sum-
ardagurinn fyrsti hefur aldrei fullyrt neitt um veðrið.
Hann er staðfesting þess, að mættur sé sá helmingur
ársins, sem við sumarið er kenndur.
„Ekkert er öruggt um sumartíð fyrr en eftir fyrsta
fulla tungl í júní,“ sögðu þeir sem áttu mikið undir
slíku hér áður fyrr.
1. maí 2015
1. maí var stilltur dagur að mestu og sólríkur víða,
þótt hiti næði aðeins rétt að lyfta sér yfir frostmarkið,
þegar best lét. Þrátt fyrir póstkortaveðrið var kulda-
legt víða þennan dag.
„Það eru erfiðir tímar, það er atvinnuþref,“ var
sungið eins og vant er og vera ber á þessum degi.
En nú vottaði fyrir meiri þunga í orðunum, að
minnsta kosti sé borið saman við gleðiríkan söng
barnanna á leikskólunum. Hvernig skyldi standa á
því?
Morgunblaðið átti viðtal við Jón Ásgeirsson, tón-
skáldið sem gerði lagið góða við Maístjörnuna, á átt-
ræðisafmæli hans:
„Já,“ sagði tónskáldið, „eins og segir í kvæðinu; það
eru erfiðir tímar, og atvinnuþref …“ Sú tilvitnun átti
vel við hjá Jóni. Áttræðisafmæli hans bar upp á 11.
október 2008. Íslenska bankakerfið hafði verið að
hrynja dagana á undan. En af hverju er þessi þungi
núna?
Er tilefnið gott?
Það er vissulega atvinnuþref, hvert sem litið er og
allir tímar uppbókaðir í Karphúsinu. En eru erfiðir
tímar? Eða eru kannski alltaf erfiðir tímar? Ef svo er
missir hugtakið merkingu sína eða fellur í sama flokk
og orðið „frábært“ sem tekur nú til alls sem ekki er
ömurlegt.
Í hinu fræga kvæði er eins og Halldór Laxness sjái
fyrir sér að sumardagurinn fyrsti í verkalýðsbaráttu
sé að renna upp.
Eftir að Halldór hefur lýst erfiðum tímum og
atvinnuþrefi kveður við nýjan tón:
„En í kveld lýkur vetri
sérhvers vinnandi manns
og á morgun skín maísól,
það er maísólin hans.“
Þegar Halldór birtir kvæðið í „Rauða fánanum“
heitir það „Seinasti apríl.“ Þá er árið 1936. Áhrifa
Það er atvinnuþref,
það eru erfiðir kostir,
það er ögurstund
Reykjavíkurbréf 01.05.15