Morgunblaðið - 17.06.2015, Qupperneq 16

BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Nýkynnt áætlun um losun fjármagns-
hafta hefur aukið bjartsýni í atvinnu-
lífinu og er þess að vænta að já-
kvæðra áhrifa af því fari að gæta í
auknu framboði starfa á næstunni.
Um þetta eru tveir sérfræðingar á
vinnumarkaði sammála.
Agla Sigríður Björnsdóttir, ráðn-
ingarstjóri hjá Vinna.is, segir fyrir-
tæki hafa haldið að sér höndum við
ráðningar þegar kjaradeilur og verk-
fallsaðgerðir stóðu sem hæst.
„Það virðist hafa skapast uppsöfn-
uð þörf fyrir ráðningar. Fyrirtæki
sem biðu með að ráða í sumarstörf
virðast vera að ráða fólk núna. Venjan
er sú að fyrirtæki ráða mikið af fólki
fram í júlí. Svo taka við frí og síðan
fara fyrirtækin aftur að ráða í haust.
Verkföllin sköpuðu óvenjulegar að-
stæður og það er spurning hvort fyr-
irtækin muni því nú ráða fólk jafnt og
þétt fram á haustið,“ segir Agla Sig-
ríður og nefnir að fjölbreytt flóra
starfa sé í boði í verslun, þjónustu og
framleiðslugeiranum.
Keðjuverkunin hófst 2012
„Það hefur líka verið töluvert fram-
boð af störfum fyrir háskólamenntaða
sérfræðinga. Á síðustu tveimur árum
hefur fólk lagt í að færa sig milli
starfa og við það verður alltaf einhver
keðjuverkun. Fyrir um tveimur árum
fór fólk að biðja um hærri laun og
gera meiri kröfur. Þegar einn fram-
kvæmdastjóri fer þarf að ráða í þá
stöðu og svo framvegis,“ segir Agla
Sigríður.
Hún segir aðspurð að boðuð losun
hafta muni hafa jákvæðar afleiðingar
fyrir vinnumarkaðinn.
„Það mun örugglega skipta máli
þegar fyrirtækin taka ákvarðanir
varðandi verkefni, mannaráðningar
og fleira. Það segir sig eiginlega
sjálft,“ segir hún.
Fyrirtækin sækja fram
Katrín S. Óladóttir, framkvæmda-
stjóri Hagvangs, segir ráðningar gefa
vísbendingu um að fyrirtæki séu að
snúa vörn í sókn.
„Maður hefur séð það á sumum
þjónustufyrirtækjum sem lítið hefur
borið á, að þau eru farin að sinna
meiri vöruþróun og sækja eftir fólki
til að búa til afurðir. Það er merki um
að markaðurinn er að taka við sér.
Störfin sem nú eru auglýst eru mun
fjölbreyttari en þau hafa verið. Menn
vonast til að losun hafta geti losað um
meiri fjölbreytni í fjárfestingum. Við
finnum fyrir meiri bjartsýni hjá okk-
ar viðskiptavinum, meðal annars
stjórnendum hjá fyrirtækjum. Menn
eru almennt bjartsýnni á að nú fari
hlutirnir að ganga vel og að fleiri fyr-
irtæki geti farið að sækja fram og
styrkja sína starfsemi. Það þýðir von-
andi að það geti skapast fleiri störf.“
Reynsluboltar bíða tækifæra
Katrín segir reynslumesta fólkið
bíða eftir tækifærum.
„Við erum aðeins bjartsýnni en í
vor. Vinnumarkaðurinn er að taka við
sér. Eftirspurnin eftir fólki er að
glæðast. Það gildir líka um háskóla-
menntað fólk. Við höfum hins vegar
enn áhyggjur af reynslumiklu fólki
sem er með mikla menntun. Það virð-
ist taka lengri tíma að finna slík störf
en maður kynni að halda. Skýringin
kann að vera sú að hreyfing á fólki er
minni í efri lögum fyrirtækjanna
ennþá. Þá er ég að tala um ábyrgð-
arstöður og stöður þar sem fólk er í
forsvari. Þetta fólk hefur ekki fengið
eins mikla svörun við atvinnuleit og
hinn almenni starfsmaður,“ segir
Katrín.
Haft var eftir Katrínu í Morgun-
blaðinu um áramótin að atvinnuleysi
væri talsvert meðal lögfræðinga og
viðskiptamenntaðs fólks. Hún segir
þetta lítið hafa breyst á fyrri helmingi
ársins.
Fýsilegra að fjárfesta á Íslandi
Spurður hvort sérfræðingar Capa-
cent telji að losun hafta muni hafa
áhrif á vinnumarkaðinn segir Snorri
Jakobsson, fjármálaráðgjafi hjá
Capacent, að áhrifin séu jákvæð á at-
vinnulífið „en alls óvíst sé að störfum
muni fjölga sem einhverju nemur“.
„Afnám gjaldeyrishafta mun gera
fjárfestingarumhverfið hér á landi
fýsilegra, auk þess sem starfsemi er-
lendra eða alþjóðlegra fyrirtækja
verður auðveldari. Atvinnusköpun
vegna afnáms gjaldeyrishafta getur
verið með tvennum hætti. Í fyrsta lagi
að fjárfestingarumhverfi verður fýsi-
legra, sem getur leitt til aukinnar
fjárfestingar sem gæti skapað fleiri
störf. Í öðru lagi að rekstur fyrir-
tækja sem hafa erlenda starfsemi eða
eru alþjóðleg verður auðveldari hér á
landi. Það verða meiri líkur á starf-
semi alþjóðlegra fyrirtækja á Íslandi
og mögulega aukin störf,“ segir
Snorri.
Samkvæmt maískýrslu Vinnu-
málastofnunar voru 1.353 háskóla-
menntaðir án vinnu í maí eða aðeins
114 færri en í maí í fyrra. Til sam-
anburðar voru 5.348 án vinnu í maí,
borið saman við 6.591 í maí 2014, og er
það fækkun um 1.243. Bendir þetta til
að minnihluti nýrra starfa sé fyrir há-
skólafólk.
Losun hafta hefur aukið
bjartsýni á vinnumarkaði
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Við störf Skapast hefur uppsöfnuð þörf fyrir ráðningar að mati sérfræðinga.
 Sérfræðingar telja að aðgerðin muni örva ráðningar  Verkföllin hægðu á
16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ 2015
SÓLVARNARGLER
OG HANDRIÐ
M
ynd:Josefine
Unterhauser
ispan@ispan.is • ispan.is
 


   
  
   
  

 




 
  

!"#$
! 
!!"
 !"
""
#
! %
$"#$
%
&'()* (+(

 
 
,-&.&+/0 -'+(1(23& 45+(2/5
$#
!##$
!"$
%%
"%"
"
"#
!""
$#$
$$
"
!"!$
! 
%%"$
 !
" %
!#
!"%$
$"!
$%
!#!$
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Heildarafli íslenskra fiskiskipa í maí-
mánuði jókst um 12.500 tonn á milli
ára, eða úr tæpum 132.000 tonnum ár-
ið 2014 í rúmlega 144.000 tonn í maí
síðastliðnum. Stærstan hluta þessarar
aukningar má skýra með aukningu upp-
sjávarafla um 17,7%, sem var nær ein-
ungis kolmunni, og flatfisksafla um
30,8%. Botnfisksafli dróst saman um
6,8% og þar af dróst þorskurinn saman
um 10,3%. Þrátt fyrir meiri afla í tonn-
um var hann metinn, á föstu verði,
0,6% minni en í maí 2014 vegna verð-
minni samsetningar hans. Á síðustu 12
mánuðum hefur heildarafli aukist um
235 þúsund tonn eða 21,9% vegna mik-
illar aukningar í uppsjávarafla.
Heildarafli í maí meiri
en í sama mánuði í fyrra
● Fjarskipti hf., móðurfélag Vodafone á
Íslandi, hefur endursamið við Lands-
bankann um langtímafjármögnun. End-
urfjármögnunin nemur samtals 5 millj-
örðum króna og felur í sér annars vegar
lán að fjárhæð 4,5 milljarðar króna, sem
mun meðal annars verða nýtt til upp-
greiðslu eldri lána félagsins, og hins veg-
ar 500 milljóna króna lánalínu. Nýi
samningurinn er, samkvæmt tilkynningu
til Kauphallarinnar, með hagstæðara
álagi og hefur lokagjalddaga árið 2022
en endursemja má um álag eftir þrjú ár.
Vodafone endursemur
um langtímalán
STUTTAR FRÉTTIR ...
Um 88% sveitarfélaga standa undir
núverandi skuldum og skuldbinding-
um fyrir árið 2014 í samanburði við
97% árið á undan, samkvæmt nýrri
skýrslu Greiningardeildar Íslands-
banka um sveitarfélögin. Versnandi
stöðu má helst skýra með samdrætti
veltufjár frá rekstri sem hlutfalli af
tekjum.
Í skuldaviðmiðum sveitarstjórna er
miðað við að heildarskuldir og skuld-
bindingar A- og B-hluta séu ekki
hærri en sem nemur 150% af reglu-
legum tekjum, ásamt því að veltufé
frá rekstri skal vera hærra en 7,5% af
heildartekjum. Til A-hluta starfsemi
teljast lögbundin verkefni sem fjár-
magnast með tekjuskatti og í B-hluta
eru fyrirtæki eða stofnanir sem eru í
eigu sveitarfélagsins og reknar sem
fjárhagslega sjálfstæðar einingar.
Sem dæmi má nefna raf- og hitaveit-
ur.
Í skýrslunni segir að þegar einung-
is A-hluta starfsemi sé skoðuð, sem
vegna takmarkana á fjármagnsflutn-
ingum frá B- til A-hluta gefi réttari
mynd af fjárhagsstöðu sveitarfélag-
anna, lækki hlutfall þeirra sveitarfé-
laga sem standa undir skuldbinding-
um sínum úr 88% niður í 77%.
Sveitarfélög með sterkan B-hluta,
eins og Reykjanesbær og Reykjavík,
standist ekki lengur skuldbindingar
við þær aðstæður að öðru óbreyttu.
Mörg sveitarfélög á Íslandi séu því
með sterk B-hluta félög sem rekstur
sveitarfélagsins nýtur góðs af.
Þrátt fyrir að hæfni sveitarfélag-
anna til að standast skuldbindingar
sínar hafi farið minnkandi segir í
skýrslu Íslandsbanka að rekstur
sveitarfélaga landsins sé nokkuð
traustur. sigurdurt@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Skuldir Íslandsbanki segir rekstur
sveitarfélaga nokkuð traustan.
Færri standa und-
ir skuldbindingum
 Fjárhagsstaða
sveitarfélaganna
versnar á milli ára