Morgunblaðið - 17.06.2015, Qupperneq 31

31
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ 2015
Smiðsbúð 10 • 210 Garðabær • Sími: 554 4300 • Fax: 564 1187
Við höfum framleitt viðhaldsfría
glugga og hurðir í 30 ár
Nánari upplýsingar á www.solskalar.is
Glæsilegir sólskálar sem lengja sumarið
og gera sælureitinn ómótstæðilegan
Yfir 40 litir í boði!
Hentar mjög vel
íslenskri veðráttu
Sólskálar
- sælureitur innan seilingar
 Heiðursverðlaun Leiklistarsambands
Íslands
Edda Heiðrún Backman
 Sýning ársins
Dúkkuheimili eftir Henrik Ibsen í sviðsetningu Borg-
arleikhússins
 Leikrit ársins
Konan við 1000° eftir Hallgrím Helgason í leikgerð
Hallgríms, Símonar Birgissonar og Unu Þorleifs-
dóttur í sviðsetningu Þjóðleikhússins
 Leikstjóri ársins
Harpa Arnardóttir fyrir Dúkkuheimili í sviðsetningu
Borgarleikhússins
 Leikari ársins í aðalhlutverki
Þór Tulinius fyrir Endatafl í sviðsetningu leikhópsins
Svipir og Tjarnarbíós
 Leikkona ársins í aðalhlutverki
Unnur Ösp Stefánsdóttir fyrir Dúkkuheimili í svið-
setningu Borgarleikhússins
 Leikari ársins í aukahlutverki
Ólafur Egill Egilsson fyrir Sjálfstætt fólk í sviðsetn-
ingu Þjóðleikhússins
 Leikkona ársins í aukahlutverki
Halldóra Geirharðsdóttir fyrir Billy Elliott í sviðsetn-
ingu Borgarleikhússins
 Leikmynd ársins
Ilmur Stefánsdóttir fyrir Dúkkuheimili í sviðsetningu
Borgarleikhússins
 Búningar ársins
Filippía I. Elísdóttir fyrir Dúkkuheimili í sviðsetningu
Borgarleikhússins
 Lýsing ársins
Björn Bergsteinn Guðmundsson fyrir Dúkkuheimili í
sviðsetningu Borgarleikhússins
 Tónlist ársins
Ben Frost fyrir Black Marrow í sviðsetningu Íslenska
dansflokksins
 Hljóðmynd ársins
Eggert Pálsson og Kristján Einarsson fyrir Ofsa í svið-
setningu Aldrei óstelandi og Þjóðleikhússins
 Söngvari ársins
Kristinn Sigmundsson fyrir Don Carlo í sviðsetningu
Íslensku óperunnar
 Dansari ársins
Þyri Huld Árnadóttir fyrir Sin í sviðsetningu Íslenska
dansflokksins
 Danshöfundur ársins
Damien Jalet fyrir Les Médusées í sviðsetningu Ís-
lenska dansflokksins
 Útvarpsverk ársins
Blinda konan og þjónninn eftir Sigurð Pálsson í leik-
stjórn Kristínar Jóhannesdóttur. Framleiðandi Útvarps-
leikhúsið á RÚV
 Sproti ársins
Tíu fingur fyrir Lífið – stórskemmtilegt drullumall eftir
Helgu Arnalds, Charlotte Bøving, Sólveigu Guðmunds-
dóttur og Svein Ólaf Gunnarsson í sviðsetningu leik-
hússins Tíu fingur
 Barnasýning ársins
Lífið – stórskemmtilegt drullumall eftir Helgu Arnalds,
Charlotte Bøving, Sólveigu Guðmundsdóttur og Svein
Ólaf Gunnarsson í sviðsetningu leikhússins Tíu fingur
Tólf sýningar hljóta verðlaun í ár
HANDHAFAR GRÍMUVERÐLAUNA 2015
Dúkkuheimili Unnur Ösp Stefánsdóttir var valin leikkona ársins í aðalhlutverki fyrir túlkun sína á Nóru.
Ljósmynd/Grímur Bjarnason
Þegar ég var ung var kynjahlutfallið
skelfilegt. Þetta er hins vegar hægt
og rólega að breytast – en reyndar
mjög hægt,“ segir Edda Heiðrún og
bendir á að leikbókmenntirnar séu
fullar af spennandi hlutverkum fyrir
karla meðan þar halli verulega á
konur. „Við erum ennþá að bíta úr
nálinni með það. Besta leiðin til að
sporna við þessu er að samtíma-
leikskáld skrifi fleiri stór og krefj-
andi hlutverk fyrir konur.“
Hlúa þarf að
íslenskri leikritun
Í ræðu sinni í gær minnti Edda
Heiðrún á að leiklistin væri einn af
hornsteinum menningarlífsins. „Í
garði leiklistarinnar eru mörg
blóm. Eitt af þessum blómum hefur
fengið allt of litla athygli og um-
hirðu og það er íslensk leikritun.
Við verðum að hlúa að því blómi
svo það fái að vaxa og dafna og beri
ríkulegan ávöxt. Okkur ber skylda
til að gefa íslenskum leikskáldum
allan þann meðbyr sem við megn-
um því það er sá hópur sem best er
til þess fallinn að fanga íslenskan
tíðaranda og koma skilaboðum
áleiðis,“ segir Edda Heiðrún og
tekur fram að hún reyni ávallt að
sjá öll ný íslensk leikrit sem rati á
svið. „Ég næ því miður ekki að sjá
allt sem ratar á fjalirnar því ég er
svo upptekin við að mála.“
Leiklistin bæði súr og sæt
Óhætt er að segja að Edda Heið-
rún hafi komið víða við á löngum og
farsælum leikferli sínum. Þegar
blaðamaður ræddi við Eddu Heið-
rúnu um liðna helgi lá beint við að
biðja hana að nefna nokkur þeirra
hlutverka sem standa upp úr í
minningunni og varð Edda Heiðrún
við því, þó með þeim orðum að það
að gera upp á milli hlutverka sinna
væri eins og að gera upp á milli
barnanna.
„Ég lít á leiklistina sem stórfljót,
en þar voru ýmsir vaðsteinar fyrir
mig til að komast yfir fljótið sem
héldu í mér lífinu. Því eins og allir
vita þá er leiklistin bæði súr og
sæt,“ segir Edda Heiðrún og bætir
við: „Fyrir mér var leiklistin alltaf
upp á líf og dauða, hvort sem um
var að ræða gamansöm eða drama-
tísk hlutverk. Leikhlutverkin sem
standa upp úr í minningunni voru
þau sem buðu upp á mestu dýptina
og átökin – og svo var hreinlega
svo gaman að leika þau.“
Gleymdi hreinlega að leika
Fyrsta hlutverkið sem Edda
Heiðrún nefnir er Auður í Litlu
hryllingsbúðinni sem Páll Baldvin
Baldvinsson og Sigurjón Sig-
hvatsson leikstýrðu. „Svo ber að
nefna Djöflaeyjuna og Evu Lúnu
hjá Leikfélagi Reykjavíkur sem
Kjartan Ragnarsson leikstýrði,
Villiöndina í Þjóðleikhúsinu og Höll
sumarlandsins í Borgarleikhúsinu
sem Stefán Baldursson leikstýrði,
Stræti, Kirsuberjagarðinn og
Rhodymenia palmata hjá Frú Emil-
íu sem Guðjón Pedersen leikstýrði,
Hægan Elektra sem Viðar Egg-
ertsson leikstýrði, Kvetch sem Stef-
án Jónsson leikstýrði, Fiðlarann á
þakinu í Þjóðleikhúsinu sem Kol-
brún Halldórsdóttir leikstýrði og
Ríkarð þriðja í Þjóðleikhúsinu sem
Rimas Tuminas leikstýrði,“ segir
Edda Heiðrún og rifjar upp að
hlutverk hennar sem Elísabet
drottning í Ríkarði þriðja hafi verið
síðasta hlutverk hennar á sviði, en
sýningin var frumsýnd í október
2003. „Á þeim tíma var ég orðin
veik og þurfti að nota alla orku
mína og einbeitingu í að halda mér
uppistandandi þannig að ég
gleymdi hreinlega að leika. Í fram-
haldinu missti ég snögglega löng-
unina til að leika meira,“ segir
Edda Heiðrún og tekur fram að
starf leikarans sé ekki auðvelt
starf.
„Stundum er sagt um börn að
þau hafi sýniþörf. Það er ekki nei-
kvætt, heldur jákvætt. Hins vegar
þarf að styrkja og efla þessa þörf
og beina henni í réttan farveg því
leikarar verða að geta sýnt sig til
að geta gefið af sér,“ segir Edda
Heiðrún og bendir á að því miður
bogni sumir listamenn undan því
álagi að þurfa að koma fram.
Bænaskjal til Ban Ki-moon
Þriðja og síðasta meginstef
þakkarræðu Eddu Heiðrúnar við
verðlaunaafhendinguna í gær sneri
að Sameinuðu þjóðunum. „Í dag
eru jarðarbúar sjö milljarðar. Rúm-
lega einn milljarður fólks þjáist af
sjúkdómum sem herja á taugakerf-
ið,“ segir Edda Heiðrún. Hún þakk-
aði öllum þeim 25.000 sem höfðu
skrifað undir bænaskjalið til Ban
Ki-moon, aðalritara SÞ, til þess að
taugakerfið verði gert að átjánda
aðalmarkiði Sameinuðu þjóðanna,
en það verður ákveðið í sumar. Að
lokum þakkaði hún öllum þeim sem
höfðu lagt hönd á plóginn og hvatti
stjórnvöld til þess að fylgja því eftir
með bréfi til Ban Ki-moon í sumar.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Heiðruð „Fyrir mér var leiklistin alltaf upp á líf
og dauða,“ segir Edda Heiðrún Backman, sem
tók við heiðursverðlaununum í fylgd barna
sinna, Unnar Birnu og Arnmundar Ernsts.
Morgunblaðið/Golli
Drama Edda Heiðrún fékk Grímuna
2003, m.a. fyrir hlutverk sitt í Hæg-
an Elektra, en mótleikkona hennar
var Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir.