Morgunblaðið - Sunnudagur - 21.06.2015, Blaðsíða 37

er hiklaust hrópað að verið sé að brjóta málfrels-
isákvæði á viðkomandi. Engu breytir þótt hann hafi
fengið birtar eftir sig fjölmargar greinar í blaðinu, sem
hafði þó enga þess háttar skyldu.
Mjög fá dagblöð, sem gefin eru út á landsvísu í heim-
inum, birta aðsendar greinar eftir „Pétur og Pál“.
Starfsmenn blaðsins skrifa það og aðrir þeir sem sér-
staklega er leitað til.
Fáeinir menn í hverju landi hafa þó sérstaka stöðu,
hvort sem það er opinber staða eða óopinber. Slíkir
geta sennilega vænst þess að fá aðsenda grein sína
birta.
Sendimaður Íslands erlendis sagði bréfritara frá því
hvernig hann persónulega komst fyrir sitt leyti niður á
jörðina í þessum efnum. Í virtu og víðlesnu blaði hafði
birst frásögn sem varðaði íslenska hagsmuni og hafði
sendiherra Íslands þótt lakara hversu villandi hún var.
Þar sem hann var virkur vel samdi hann snarlega grein
þar sem bætt var úr því sem miður fór. Sendiherrann
var prýðilega ritfær og svargrein hans var hnitmiðuð
og hófstillt, enda vissi hann af reynslu, að slíkt flýtti
birtingu greinar. Þegar birting hafði dregist í allmarga
daga setti greinarhöfundur sig í samband við ritstjórn-
ina. Jú, jú, þeir þar höfðu vissulega fengið greinina og
höfðu ekkert út á hana að setja. Hins vegar teldu þeir
óþarft að fjalla að sinni frekar um þetta mál í blaðinu.
Nær útilokað er að þannig færi fyrir erlendum
sendimanni hér. Þegar fyrir kemur að þetta blað er
sakað um brot gegn málfrelsi, er það telur ekki efni til
að birta tiltekna grein, duga fá gagnrök vel. Sumir
verða helst hugandi þegar þeim er bent á að reyna að
senda dagskrárefni til Ríkisútvarpsins, sem þeir eru
nauðungaráskrifendur að, og sjá hver viðbrögðin verði
á þeim bæ. Það er ekki hluti af almennu málfrelsi að
hver og einn eigi kröfu til einkaaðila um að sá tryggi
málfrelsi hans farveg. Síðustu árin hefur aðstaða hvers
og eins til að koma sjónarmiðum sínum á framfæri
stórbatnað. Það er fagnaðarefni og styrkir málfrelsið.
En það breytir ekki því, að það ætti heldur ekki að telj-
ast hluti af málfrelsi að dreifa vafasömum hlutum um
netið eins og margir þeir „sem virkastir eru í at-
hugasemdum“ virðast ekki geta stillt sig um.
En það er ekki þar með sagt að æskilegast sé að
opinber yfirvöld komi skikk á þennan skammarblett
sem þannig er klesst á málfrelsið. Krafan beinist að
einstaklingunum sem í hlut eiga og kannski að hluta að
þeim sem leggja ítrekað leið sína á sóðaslóðir.
Sjálfgefin mörk
Margvísleg mikilvæg réttindi manna, einkum þar sem
einstaklingsfrelsi er grunnurinn, lúta þeim takmörk-
unum að frelsi eins má ekki ganga yfir frelsi annars.
Oft blasir við, að þeir sem fara með mestum hávaða í
nafni frelsisins gera lítið með réttindi annarra sem þeir
brjóta á með sínum bægslagangi.
Alþingi eru mislagðar hendur og misjafn mannskap-
urinn, sem þangað er sendur af kjósendum með fullum
rétti. En löggjafarstofnunin er, hvað sem því líður,
hjarta hvers lýðræðisríkis.
Hinir misvitru „álitsgjafar“ landsmanna, oftast sjálf-
skipaðir, drógu upp rómantíska mynd af „búsáhalda-
byltingunni“.
Ekki hefur verið að fullu upplýst hverjir fjármögn-
uðu þá byltingartilraun eða skipulögðu hana frá degi til
dags. Vísbendingar liggja þó fyrir um hvort tveggja.
Og engum dylst lengur til hvers refirnir voru skornir.
Markmiðið var að eyðileggja vinnufrið á Alþingi og
loks að reyna að yfirtaka það með valdi ef annað dygði
ekki til að koma ríkisstjórninni frá.
Munaði aðeins hársbreidd að varnir þingsins yrðu
brotnar á bak aftur. Þinghúsið var grýtt, með eggjum,
grjóti og saur (!).
Hávaðinn, sem magnaður var upp aðeins örfáum
metrum frá þinghúsinu, var eyðileggjandi.
Barið á brjóstvörn málfrelsis
Það er fyrsta skref hverrar þjóðar að tryggja málfrelsi
inni í sínu þinghúsi. Þess vegna er t.d. ekki hægt að
stefna þingmönnum fyrir dómstóla fyrir umdeild um-
mæli sem þeir láta falla innan veggja þess. Á engum
öðrum bletti á öllu landinu er málfrelsið þannig varið.
Stjórnarandstöðuflokkar tóku virkan þátt í því að
ýta undir að málfrelsið innan þinghússins fengi ekki að
njóta sín.
Við það bættist svo, að þingmenn höfðu ærna ástæðu
til að óttast um öryggi sitt. Hvergi í hinum vestræna
heimi væri svo helg stofnun látin vera jafn berskjölduð
og þarna var.
Ríkisútvarpið, sem kallar sig í heimildarleysi „RÚV“,
útvarpaði beint gífuryrðum, smánaryrðum og árásum á
einstaklinga, eins og ekkert væri sjálfsagðara. Og það
kom margoft á framfæri tilkynningum um að „for-
svarsmenn“ mótmælanna hvettu fólk til að mæta á
Austurvöll og hafa með sér búsáhöld, t.d. pönnur. Þar
sem enginn raunverulegur ábyrgðarmaður var nefndur
til sögunnar voru þetta hvatningar Ríkisútvarpsins
sjálfs. Þess utan verður því vart trúað að nokkur nafn-
greindur einstaklingur hefði fengið ríkisútvarp til að
koma slíkum boðskap á framfæri.
Fyrst og fremst vildu „aðstandendur“ óeirðanna
gera þingið óstarfhæft og láta þingmenn, lögreglu-
menn og fjölskyldur þeirra skynja að öryggi þessa
fólks og tilvera þingsins væri í mikilli hættu. Og Rík-
isútvarpið lét ekki þessa aðkomu duga.
Það útvarpaði skilaboðum ræðumanna og „skipu-
leggjandans“ um það hvar tilteknir embættismenn
byggju með fjölskyldum sínum.
Hrikalegt ástand
Hinn 20. október 2009 gerði ríkisstjórn Íslands
algjörlega einstæða samþykkt á fundi sínum og ekki að
ástæðulausu. Niðurlag hennar hljómaði svona: „Að
undanförnu hafa verið framin skemmdarverk á heim-
ilum einstaklinga í skjóli nætur. Einnig hefur verið
gerð aðför að einkaheimilum þar sem tilgangurinn er
sá að ógna viðkomandi með aðsúgi og háreysti. Milli
slíks athæfis annars vegar og skipulegra mótmæla
hins vegar verður að draga skýra markalínu.
Þrýstingur, ógnanir eða hótanir við heimili fólks til
þess að hafa áhrif á ákvarðanir er óviðunandi í rétt-
arríki. Aðfarir að heimilum, sem vekja ótta hjá börnum
og öðru heimilisfólki þeirra sem þær beinast að, eiga
aldrei rétt á sér. Ríkisstjórnin fordæmir skilyrðislaust
og með skýrum hætti það ofbeldi sem felst í því að ráð-
ist sé að friðhelgi einkalífs og heimila. Ríkisstjórnin
hvetur til samstöðu um að stöðva framangreinda
óheillaþróun.“
Glittir í gamla takta
Eftir að ný ríkisstjórn tók við af „hreinu vinstristjórn-
inni“ er „RÚV“ smám saman að komast í sama stuð.
Fáeinum dögum fyrir þjóðhátíðardaginn sagði Rík-
isútvarpið frá því, að mótmæli væru fyrirhuguð á Aust-
urvelli á 17. júní, þegar forsætisráðherra heldur ræðu
sína, forseti leggur blómsveig að standmynd Jóns Sig-
urðssonar, fjallkonan flytur ljóð og kór syngur ætt-
jarðarlög, þar með talinn sjálfan þjóðsönginn. Rík-
isútvarpið sagði að 3.000 manns hefðu þegar „boðað
komu sína“ eins og verið væri að ræða um 50 ára af-
mæli einhvers. Í fréttum á þjóðhátíðardaginn var því
haldið fram að svipaður fjöldi og „boðað hefði komu
sína“ hefði mætt til að mótmæla. Heimildir Morg-
unblaðsins segja á hinn bóginn að 1.200-1.500 hafi verið
á Austurvelli. Þar af voru um 500 eða tæplega það sem
voru með háreysti og dólgshátt.
Margt fólk hætti auðvitað við að fara til athafnar-
innar, ekki síst fjölskyldur með börn, vegna hótana um
að hinni hátíðlegu athöfn yrði hleypt upp.
Þeir sem höfðu samband við Morgunblaðið voru
undrandi og sárir yfir þessari smán, sem fáeinir gerðu
þjóðinni á hennar helsta hátíðisdegi.
Hvergi í hinum lýðræðislega hluta heimsins er það
innifalið í málfrelsi eða réttinum til að koma mót-
mælum sínum og sjónarmiðum á framfæri, að eyði-
leggja megi fundi eða hátíðarstundir fyrir öðrum.
Ríki og borg hafa í 70 ár sameinast um að minnast
þjóðfrelsisbaráttunnar, þjóðhetjunnar og fagna hinu
íslenska lýðveldi. Ein og hálf klukkustund hefur verið
tekin frá fyrir slíka athöfn. Það er allt og sumt. Það er
ömurlegt að hópur fólks taki sér rétt til að eyðileggja
slíka stund fyrir þjóðinni. Heimskan og vankunnáttan
var svo afhjúpuð þegar vísað var til hins annálaða
prúðmennis Jóns forseta sem fordæmis fyrir þessum
skrílslátum.
Og sérlega dapurlegt var að eina stofnun landsins,
sem Alþingi segir að starfi í þjóðarþágu, Ríkisútvarpið,
skuli hafa látið eftir sér að þjónusta þennan hóp sér-
staklega.
En það er kannski dapurlegast að svo skuli komið að
það framtak þess hafi í rauninni ekki komið nokkrum
manni á óvart.
Morgunblaðið/Þórður
21.6. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 37