Morgunblaðið - Sunnudagur - 21.06.2015, Blaðsíða 43
21.6. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 43
þega en áður höfðu konur verið
skattlagðar með eiginmönnum sín-
um og sjálfstæði þeirra þannig
dregið í efa.
1980 Vigdís Finnbogadóttir
kjörin forseti Íslands. Hún varð
fyrst kvenna í heiminum til að
gegna embætti þjóðkjörins for-
seta. Vigdís gegndi embætti til árs-
ins 1996.
1981 Ragnhildur Gísladóttir
stofnar Grýlurnar, fyrstu íslensku
kvennahljómsveitina.
1982 Kvennaframboðið í Reykja-
vík fær tvær konur kjörnar í
borgarstjórn og sömuleiðis voru
tvær konur kjörnar af lista kvenna-Vigdís Finnbogadóttir heilsar eftir að hafa náð kjöri sem forseti.
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Grýlurnar, fyrsta íslenska kvennahljómsveitin.
Ég finn aldrei fyrir því í starfimínu að það sé komið öðru-vísi fram við mig af því að
ég er kona. Það er metnaðarmál
að allir séu jafnir,“ segir Ingibjörg
Eggertsdóttir, verkefnisstjóri hjá
Rauða krossinum.
Jafnréttismál voru lítið rædd við
Ingibjörgu í uppvexti hennar. „Ég
man ekki eftir því að slíkt hafi
verið rætt á heimilinu. Hins vegar
þegar ég kem á unglingsaldurinn
fer ég að hugsa um þetta og verð
þessi líka svakalega kvenremba,“
segir Ingibjörg og hlær. „Ég veit
eiginlega ekki hvaðan það kom, því
þessi mál voru ekki í brennidepli
heima. Ég ætlaði bara ekki að
vera minni manneskja en karl-
menn og vildi að það væri jafn-
rétti. Það var bara í mér, einhvern
veginn. Ég ólst upp á sveitaheimili
þar sem mikið var að gera og mér
féll alltaf best að vinna úti. Þar
kepptist ég við strákana, baki
brotnu.“
Vildi jafna verkaskiptingu
Ingibjörg segir verkaskiptingu á
æskuheimili hennar hafa verið
hefðbundna, en hún ólst upp með
móður sinni, ömmu og afa, frænd-
um og frænkum. „Konur unnu
innistörfin, karlarnir útistörfin.“
Þrátt fyrir að Ingibjörg hafi sem
unglingur lagt upp úr því að vinna
úti með körlunum gekk það ekki í
báðar áttir. „Ef á þurfti að halda
unnu konurnar líka útiverkin, en
karlarnir unnu lítið sem ekkert
inni. Það var samt strax í mér
svona ungri að verkaskipting ætti
að vera jöfn. Seinna, þegar ég svo
flutti í bæinn og frændur mínir
dvöldu hjá mér, var ég alveg hörð
á því að þeir þyrftu að hjálpa til á
heimilinu, ekkert síður en kven-
fólkið,“ segir Ingibjörg og bætir
því við að það hafi raunar oft verið
haft í flimtingum síðan. Hið sama
gilti um hjúskaparár hennar. „Það
var alveg jöfn skipting á öllum
verkum, fyrrverandi maðurinn
minn tók þátt í öllu. Ég hugsa nú
samt reyndar að móðureðlið í mér
hafi orðið til þess að ég varð fyrri
til að sinna sumu, en annars geng-
um við jafnt í þau verk sem lágu
fyrir og tókum t.d. bæði þátt í
barnauppeldi. Það var því mjög
ólíkt æskuheimilinu en svona vildi
ég hafa þetta. Mér fannst algjör-
lega sjálfsagt að verkaskipting ætti
að vera jöfn. Það hefði aldrei getað
verið öðruvísi á mínu heimili.“
Fer jafnrétti aftur?
Sem ung stúlka vann Ingibjörg
sem vinnukona í sveitinni. „Vinnu-
konur voru algengar í sveit á þess-
um tíma og um leið og ég var
komin á þann aldur var ég sett í
það hlutverk. Mér fannst það ekki
skemmtilegt en vildi þó ekki skor-
ast undan. Þá var ég minna úti en
meira inni að baka og þrífa en not-
aði samt hvert tækifæri til að fara
út í heyskap og sinna dýrunum.“
Ingibjörg segir aldrei annað
hafa komið til greina en að vinna
fulla vinnu utan heimilis og bætir
því við að hún hafi einnig haft
jafnréttissjónarmið í huga þegar
hún fór út á vinnumarkaðinn: „Ég
var og er mjög metnaðarfull fyrir
því að misrétti á þessu sviði líðist
ekki.“ Hún segist jafnvel hafa
gengið of langt í einhverjum til-
fellum. „Þegar ég var ófrísk lagði
ég upp úr því að geta unnið fram
á síðasta dag. Það skyldi nú ekki
bitna á vinnuveitandanum að ég
væri kona og gengi með barn. Ég
sé það núna að þarna var of langt
gengið,“ segir Ingibjörg og hlær.
Aðspurð segir hún að sér finnist
orð kvenna hafa sama vægi og orð
karla í íslensku nútímasamfélagi.
„Mér finnst konur samt hafa verið
að bakka svolítið síðustu ár. Maður
er farinn að heyra oftar af því að
konur kjósi að vera í hlutastarfi
eða jafnvel að sleppa vinnu til að
geta sinnt börnum og heimili. Mér
finnst margar ungar konur í dag
ekki vera jafnstífar á jafnréttis-
prinsippum eins og mín kynslóð
var á þeirra aldri. En auðvitað er
ekkert víst að okkar aðferð hafi
verið eitthvað réttari en þeirra,“
segir Ingibjörg.
Konur vantar í stjórnir
Ingibjörgu finnst því helst ábóta-
vant þegar kemur að jafnrétti í
samfélagi nútímans að konur sitji í
stjórnum fyrirtækja. „Ég held að
stjórnarhættir væru betri ef kon-
um við stjórnvölinn fjölgaði. Ég
veit eiginlega ekki af hverju þetta
hefur enn ekki breyst meira en
raun ber vitni því að konur eru
flinkar í þessu sem öðru. Kannski
vantar hvatningu. Það fer alltaf í
taugarnar á mér þegar maður sér
myndir og fréttir frá ýmsum fund-
um þar sem salurinn er fullur af
karlmönnum en ekki nema ein eða
tvær konur. Að öðru leyti eru kon-
ur komnar inn á mörgum stöðum
og það er frábært. Konur eru
orðnar prestar, biskupar, þing-
menn og forsetar, svo ekki sé
minnst á gífurlega fjölgun kvenna í
háskólanámi. Þetta er mjög jákvæð
þróun. Enn á þó eftir að leiðrétta
launamun kynjanna og fjölga kon-
um í stjórnunarstöðum. Jafnvel í
félögum þar sem yfirgnæfandi
meirihluti félagsmanna er kven-
kyns eru karlmenn oft formenn,“
segir Ingibjörg og nefnir þar félög
leikskólakennara og íslenskra
hjúkrunarfræðinga.
Nauðsyn að hugsa stórt
Talið berst að brjóstabyltingunni
„Free the nipple“ sem hefur verið
áberandi hérlendis það sem af er
ári. „Mér fannst þetta svolítið
skrýtið fyrst en áttaði mig svo á
hugsuninni á bak við byltinguna.
Það er verið að setja nektarmyndir
af konum á netið í óþökk þeirra og
með byltingu eins og Free the
nipple verður auðveldara að takast
á við slíkt. Brjóst eru eðlileg og
eiga ekki að vera feimnismál en
það þarf alltaf eitthvað róttækt til
að hlutirnir breytist. Einhver þarf
að hugsa stórt og gera byltingu og
ég gleðst alltaf yfir því að sam-
félagið þokist í rétta átt,“ segir
Ingibjörg að lokum.
Ingibjörg leggur áherslu á jafnrétti en finnst konur hafa bakkað síðustu ár.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Líkaði vinnukonustarfið illa
INGIBJÖRG EGGERTSDÓTTIR 60 ÁRA
INGIBJÖRG EGGERTS-
DÓTTIR VARÐ AÐ EIGIN
SÖGN KVENREMBA UPP ÚR
ÞURRU Á UNGLINGSALDRI.
HÚN ER SAMMÁLA UNGUM
BRJÓSTABYLTINGARKONUM
SAMTÍMANS UM AÐ
BRJÓST EIGI EKKI AÐ
VERA FEIMNISMÁL.
Guðrún Ingibjörg Þorgeirsdóttir
gith@mbl.is