Dagblaðið Vísir - DV - 18.04.2012, Blaðsíða 4

4 Fréttir 18. apríl 2012 Miðvikudagur
Ógnaði með sprautunál
n Hótaði að smita fólk af HIV
R
íkissaksóknari hefur ákært
karlmann á þrítugsaldri fyrir
hafa þann 1. febrúar síðast-
liðinn farið inn í þrjár versl-
anir í miðbæ Reykjavíkur, vopnaður
sprautunál, sem hann notaði til að
ógna starfsfólki, og hafa á brott með
sér verðmæti.
Maðurinn fór fyrst inn í verslunina
Rumputuski við Laugaveg, ógnaði
starfsmanni með því að beina að
honum sprautunál og skipaði honum
að afhenda sér verðmæti. Starfsmað-
urinn gerði það og hafði maðurinn á
brott með sér 12 þúsund krónur.
Því næst fór hann inn í verslunina
Yggdrasil við Rauðarárstíg, ógnaði
þar starfsstúlku með sprautu nálinni
og hótaði að smita hann af HIV ef
hún opnaði ekki peningakassa. Er
hún neitaði að verða við bón manns-
ins sló hann hana í andlitið með
þeim afleiðingum að hún hlaut mar
á vinstri kinn og eyra. Fór hann í kjöl-
farið af vettvangi án þess að hafa á
brott með sér verðmæti.
Að lokum fór maðurinn inn í
verslunina Vikivaka við Barónsstíg,
ógnaði þar einnig starfsstúlku með
nálinni og hótaði að smita af HIV
léti hún hann ekki hafa fjármuni.
Stúlkan varð við því og hafði mað-
urinn um 35 þúsund krónur upp úr
krafsinu.
Saksóknari fer fram á að mað-
urinn verði dæmdur til refsingar og
greiðslu alls sakarkostnaðar, en til
vara að honum verði gert að sæta ör-
yggisgæslu á stofnun. Fyrirtaka var í
máli mannsins í Héraðsdómi Reykja-
víkur síðastliðinn þriðjudag.
solrun@dv.is
Málverkið
kostaði
850 þúsund
krónur
Alþingi borgaði 850 þúsund krón-
ur fyrir málverk af Sólveigu Pét-
ursdóttur, fyrrverandi forseta Al-
þingis. Málverkið var afhjúpað um
liðna helgi. Þetta staðfestir Helgi
Bernódusson, skrifstofustjóri Al-
þingis, í svari við fyrirspurn RÚV.
Helgi fullyrðir að verð mál-
verksins af Sólveigu hafi verið
ívið lægra en gangverð á portrett-
myndum eftir málarann sem mál-
aði verkið. Hann segir þó málverk-
ið hafa verið dýrara en málverk
sem Alþingi lét gera af Halldóri
Blöndal, fyrirrennara Sólveigar í
stóli forseta þingsins.
Málverkið af Sólveigu var af-
hjúpað á föstudag en það hangir
í efrideildarsal þingsins. Þegar
verkið var afhjúpað kom fram að
það væri fimmtugasta og fyrsta
portrettmálverkið af forsetum
þingsins.
Vilja skoða
upptöku
Kanadadollars
Ungir sjálfstæðismenn fagna yfir-
lýsingu kanadískra stjórnvalda um
að þau séu tilbúin að hefja form-
legar viðræður um að Ísland taki
upp Kanadadollar. „Ísland á að
kanna kosti í gjaldmiðilsmálum
landsins til hlítar og því á þegar í
stað að skipa þverpólitíska nefnd
til að hefja viðræður við kanadísk
stjórnvöld,“ segir í tilkynningu frá
ungum sjálfstæðismönnum. Þar
kemur ennfremur fram að ólíklegt
sé að krónan muni gagnast Íslandi
sem gjaldmiðill til framtíðar. Auk
landfræðilegrar nálægðar Íslands
og Kanada séu mjög sterk menn-
ingarleg og söguleg tengsl milli
landanna. Þá sé Kanada eitt þeirra
vestrænu ríkja sem hvað best hef-
ur staðið af sér alþjóðlegu banka-
kreppuna.
Hótaði HIV-smiti Maðurinn ógnaði starfs-
fólki með sprautunál og hótaði HIV-smiti.
G
litnir beitti blekkingum í
árslok 2007 og ársbyrjun
2008 þegar gefnar voru upp-
lýsingar um efnahagsstöðu
bankans. Þetta er meðal
þess sem lesa má í stefnu slitastjórn-
ar Glitnis gegn endurskoðendafyrir-
tækinu PwC sem þingfest var fyrr í
apríl. Meðal þess sem fólst í blekk-
ingunum var að bankinn vanmat,
viljandi, afskriftaþörf sína á útlánum
í ársreikningi árið 2007, stórir lán-
takendur sem hefðu átt að vera skil-
greindir sem tengdir aðilar voru það
ekki og fengu þeir því alltof há lán
auk þess sem eignir bankans voru
ofmetnar um 65 prósent.
PwC er stefnt fyrir þátttöku sína
í þessum blekkingum þar sem fyr-
irtækið endurskoðaði ársreikninga
bankans. Slitastjórn Glitnis vill að
skaðabótaskylda PwC verði viður-
kennd með dómi.
Lán ekki afskrifuð þrátt fyrir
vanskil
Stefna Glitnis rennir stoðum undir
þá kenningu sem oft hefur verið reif-
uð á opinberum vettvangi að strax
í ársbyrjun 2008 hafi verið komnir
verulegir brestir í rekstur bankans.
Í stefnunni segir til dæmis að
þann 4. janúar 2008, áður en gengið
var frá ársreikningi Glitnis fyrir 2007,
hafi yfirmaður áhættustýringar hans
sent skjal til áhættunefndar bankans
þar sem hann lýsti því yfir að nokkrir
viðskiptavina væru í stórfelldum van-
skilum vegna lána sem tryggð voru
með veðum í bréfum í bankanum
sjálfum eða stærsta hluthafa hans,
FL Group. Samt voru lán þessara fyr-
irtækja ekki afskrifuð í ársreikningi
bankans fyrir árið 2007, sem geng-
ið var frá í lok janúar 2008. Í áhættu-
nefndinni sátu meðal annars Lárus
Welding og Guðmundur Hjaltason.
Orðrétt segir um þetta í stefn-
unni: „Þann 4. janúar sendi Sverr-
ir Örn Þorvaldsson, yfirmað-
ur áhættustýringar í bankanum,
skjal til áhættunefndar bankans
sem sýndi stórfelld vanskil ýmissa
eignarhaldsfélaga þar sem trygg-
ing bankans fyrir endurgreiðslu
var bundin við hlutabréf í bankan-
um eða í FL Group og óskaði eft-
ir leiðbeiningum nefndarinnar um
hvernig með lánin skyldi farið.“
Lánareglum breytt í samræmi
við aðstæður
Glitnir var því meðvitaður um vanskil
þessara félaga, meðal annars Stíms
og Prímuss, eignarhaldsfélags í eigu
Hannesar Smárasonar sem nú heit-
ir FI fjárfestingar. Annaðhvort hefði
bankinn því átt að gjaldfella lán þess-
ara félaga, óska eftir auknum trygg-
ingum eða leysa til sín þær eignir
sem lágu að baki lánunum. Þetta var
hins vegar ekki gert. Þegar þetta gerð-
ist, í janúar 2008, hafði Glitnir þegar
afskrifað hlutafé sem bankinn átti
í Stími fyrir meira en 600 milljónir
króna.
Í stað þess að bregðast við með
ofangreindum hætti sendi Guðrún
Gunnarsdóttir, yfirmaður útlánastýr-
ingar bankans, svarpóst til Sverris
Arnar þar sem hún sagði að umrædd
eignarhaldsfélög væru með mjög lé-
lega veðstöðu og að nauðsynlegt væri
að bregðast við þessari stöðu með
einhverjum hætti. Meðal hugmynda
Guðrúnar var að „… breyta lána-
reglum og framkvæmd til samræm-
is við versnandi markaðsaðstæður,“
samkvæmt því sem segir í stefnunni.
Dæmi um 45 tapaða milljarða
Meðal þeirra dæma sem rakin eru í
stefnu slitastjórnar Glitnis um töp-
uð útlán sem bankinn hefði átt að
niðurfæra í árslok 2007 er 27 millj-
arða króna lánveitingar til eignar-
haldsfélagsins Gnúps, sem lent hafði
í rekstrarerfiðleikum í árslok 2007
vegna verðhruns á hlutabréfum FL
Group, og í kringum 20 milljarða lán
til Stíms. Líkt og kunnugt er hafði
Stím keypt hlutabréf í Glitni og FL
Group með um 25 milljarða króna
lánveitingum í nóvember 2007 og af-
skrifaði bankinn 650 milljóna hlutafé
sitt í árslok 2007.
Þrátt fyrir að tap bankans út af
Gnúpi lægi fyrir sá PwC ekki tilefni til
að niðurfæra lán félagsins í ársreikn-
ingi ársins 2007, jafnvel þó fyrir lægju
upplýsingar um að lánin væru töpuð.
Orðrétt segir um þetta í stefnunni:
„Þann 28. janúar 2008 sendi bankinn
hins vegar gögn til PwC um að heild-
aráhætta bankans á hendur Gnúpi
næmi 27 milljörðum króna. Þrátt fyr-
ir að þá lægi fyrir vitneskja um gjald-
þrot Gnúps var engin sérstök niður-
færsla gerð í ársreikningi 2007 til að
mæta kröfum bankans á hendur
Gnúpi.“ Í stefnunni segir að „háttsemi
PwC hafi verið sérlega ámælisverð“ í
ljósi þess að endurskoðendafyrirtæk-
ið bjó yfir þessum upplýsingum um
áhættuskuldbindingar og fall Gnúps
þegar fyrirtækið endurskoðaði árs-
reikning Glitnis fyrir árið 2007.
Þá lá ljóst fyrir í árslok 2007 að færa
hefði átt niður lán til FL Group, sem
námu nærri 100 milljörðum króna,
Baugs, sem námu meira en 50 millj-
örðum króna, og Milestone, sem
námu rúmum 30 milljörðum króna,
sökum þess að fyrir lá að eignir þess-
ara félaga, meðal annars í Glitni, höfðu
rýrnað verulega í verði á árinu 2007.
6 milljarðar á afskrifta reikning
Heildarafskriftir Glitnissamstæð-
unnar í ársreikningi félagsins árið
2007 vegna einstakra félaga voru
á endanum aðeins rúmlega sex
milljarðar þrátt fyrir að PwC byggi
yfir þessari vitneskju um töpuð
útlán til einstakra aðila, til dæmis
Gnúps.
Telur slitastjórn Glitnis að PwC
hefði átt að setja miklu hærri upp-
hæð á afskriftareikning en raun bar
vitni. „Tilefni til mun meiri niður-
færslu var þó bersýnilega fyrir hendi
í ljós aðstæðna.“ Sérgreind framlög á
afskriftareikning bankans hefðu þó
átt að nema tugum milljarða miðað
við stöðu félaga eins og Gnúps og
Stíms á þessum tíma. Ef þetta hefði
verið gert hefði raunveruleg slæm
staða Glitnis verið gerð opinber í árs-
byrjun 2008.
Niðurstaða slitastjórnarinnar
er að starfsmenn PwC hafi sýnt af
sér saknæma hegðun og ólögmæta
háttsemi með vinnu sinni við upp-
gjör á ársreikningi Glitnis 2007:
„Með því að starfsmenn PwC fylgdu
ekki lögum við framkvæmd endur-
skoðunarstarfa sinna í þágu bank-
ans, sýndu þeir af sér saknæma og
ólögmæta háttsemi og ollu bankan-
um fjártjóni.“
hundsaði milljarða
afskriftir útlána
n PwC vissi um töpuð útlán hjá Glitni n Staðan var fegruð
„Þrátt fyrir að þá
lægi fyrir vitneskja
um gjaldþrot Gnúps var
engin sérstök niðurfærsla
gerð í ársreikningi 2007 til
að mæta kröfum bank-
ans á hendur Gnúpi.
Ingi Freyr Vilhjálmsson
fréttastjóri skrifar ingi@dv.is
Hefðu átt að afskrifa Slita stjórn Glitnis
telur að tilefni hafi verið til að færa lán til
félaga Jóns Ásgeirs Jóhannessonar, Baugs
og FL Group, á afskriftareikning að hluta í
árslok 2007. Þetta var hins vegar ekki gert.