Dagblaðið Vísir - DV - 18.04.2012, Blaðsíða 13

Fréttir 13Miðvikudagur 18. apríl 2012
Þóra Arnórsdóttir býður sig fram til embættis forseta Íslands. Hún segir dónaskap að spyrða framboðið við stjórnmálaflokk
Eðlilegt að settar
séu siðareglur
Örn Leó Guðmundsson
Komdu sæl, Þóra. Nú er þitt
stærsta bakland frá
Samfylkingu sem vill áhrif forseta sem
minnst á lýðræðið og afskipti hans af
þingræðinu helst engin. Af hverju ætti
fólk að kjósa þig?
 Þóra: Ég fagna öllum stuðningi,
sama hvaðan hann kemur. En
löngun fólks til að spyrða mitt
framboð við flokkspólitík fellur um
sjálfa sig og felur í sér dónaskap
í garð alls þess góða fólks sem
vinnur að því um allt land. Allra
flokka, en mest utan flokka.
Heiðar Hrafn Halldórsson
Sæl, Þóra. Ertu hlynnt þeirri
hugmynd að Ísland gangi í
Evrópusambandið?
 Þóra: Ef samningar nást og
nefndin kemur heim með aðildar-
samning, mun ég einfaldlega taka
afstöðu til hans eins og allir
aðrir Íslendingar í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Eins og staðan er í Evrópu
núna er ómögulegt að segja til um
hver sú niðurstaða verður.
Elín Hermannsdóttir Sæl,
Þóra. Hefur þú í hyggju að
taka þátt í Útsvari fyrir
Álftaneshrepp ef þú nærð kjöri?
 Andrea: Mér er sagt að þar séu svo
mikil gáfumenni að það sé óvíst að
ég kæmist í liðið.
Guðrún Konný Pálmadóttir
Sæl, Þóra Hvernig hugnast þér
tillögur stjórnlagaráðs að nýrri
stjórnarskrá? Ertu sammála eða
andvíg því að haldin verði ráðgefandi
þjóðaratkvæðagreiðsla á árinu um
þessar tillögur og tiltekin álitamál?
 Þóra: Það er í höndum Alþingis að
breyta stjórnarskránni og ákveða
hvernig er farið að því. Þ.e. hvort
breytingarnar séu lagðar í þjóðar-
atkvæðagreiðslu. Forsetinn hefur
engin áhrif á það ferli og á að mínu
viti að treysta þingi og þjóð til
þess. Forsetinn á fyrst og fremst
að virða þá stjórnarskrá sem er í
gildi á hverjum tíma.
Stephen Björnsson Fátt
hefur birst um stefnubreyt-
ingar og markmið þín. Hvar
sérðu Ísland eftir 4 ár ef þú verður
kosin? Ætlarðu þér að virkja
þjóðstefnu til bata eða sitja eins og
Ólafur Ragnar Grímsson?
 Þóra: Forsetaembættið á að vera
farvegur fyrir þá sátt sem nauð-
synleg er meðal þjóðarinnar. Hann
er eini þjóðkjörni embættismað-
urinn og á að tala milliliðalaust
við fólkið í landinu. Áhrifavald
forsetans getur verið mikið ef rétt
er á málum haldið. Ég er ákaflega
bjartsýn á framtíð lands og þjóðar
og vona svo sannarlega að eftir 4
ár verði hrunið uppgert og meiri ró
og jákvæðni ríkjandi.
Tinna Magnúsdóttir Af
hverju finnst þér nauðsynlegt
að hafa forsetaembætti á
Íslandi ?
 Þóra: Forsetaembættið opnar
dyr á alþjóðavettvangi sem ill-
mögulegt er að komast í gegnum
eftir öðrum leiðum. Þetta getur
tvímælalaust styrkt stöðu okkar
út á við. Innanlands getur forsetinn
stuðlað að sátt og samheldni sem
ég held að sé meiri þörf á nú en oft
áður.
Guðrún Sæmundsdóttir
Hvað varð til þess að þú
ákvaðst að fara í framboð?
Og hvað ætlar þú að gera betur en þeir
sem hafa setið í forsetastólnum á
undan þér?
 Þóra: Hver forseti mótar
embættið á sinn hátt. Ég ákvað
að bjóða mig fram vegna þess að
mig langar til að stuðla að því að
við sem þjóð förum að horfa fram
á veginn í stað þess að horfa um
öxl. Sá mikli meðbyr sem ég hef
fundið hefur styrkt mig í þeirri trú
að þetta hafi verið rétt ákvörðun.
Anton Kristinn Guðmunds-
son Sæl, Þóra. Ef þú nærð
kjöri og verður forseti Íslands
munt þú taka þér barneignarleyfi í
kringum næstu barneignir þínar?
 Þóra: Ég mun taka orlof frá
fæðingu þess barns sem við eigum
von á nú í maí og til júlíloka, nái ég
kjöri. Embættið er þess eðlis að ég
myndi að sjálfsögðu taka við því 1.
ágúst eins og lög gera ráð fyrir við
erum nú ekki farin að velta fyrir
okkur frekari barneignum.
Bjarki Hilmarsson Sem
forseti, hvernig myndir þú
taka á móti þjóðhöfðingjum
ríkja sem brjóta mannréttindi á
þegnum sínum?
 Þóra: Þetta er góð spurning.
Forseti hefur ákveðnar skyldur
og ber að framfylgja utanríkis-
stefnu stjórnvalda á hverjum tíma.
Hann getur þó komið á framfæri
sjónarmiðum Íslendinga, sem eru
aðilar að öllum helstu alþjóðlegu
mannréttindasáttmálum.
Guðbjartur Kristjánsson Þú
kallaðir kínverska ráðamenn
fjöldamorðingja í blaðagrein
fyrir 17 árum. Margir þeirra eru
ráðamenn í Kína í dag. Hvernig sérðu
fyrir þér samskipti þín við þessa
ráðamenn ef þú verður forseti?
 Þóra: Ég á ekki von á öðru en að
þau yrðu kurteisleg.
Þórarinn Einarsson Hefðir þú
undirritað Icesave-lögin (þrátt
fyrir mikla andstöðu
þjóðarinnar og fjölda undirskrifta)?
 Þóra: Forsetinn setti viðmið árið
2004 þegar hann hafnaði fjöl-
miðlalögunum eftir að hafa fengið
tæplega 32.000 undirskriftir. Inde-
fence-hópurinn vann kraftaverk
við að kynna Icesave I og safna
gríðarlegum fjölda undirskrifta.
Hann var því í raun samkvæmur
sjálfum sér og það hefði verið erfitt
fyrir nokkurn forseta að horfa fram
hjá þeim skýra þjóðarvilja. Það er
hins vegar ekki mitt að dæma verk
fyrri forseta.
Björgvin Björgvinsson Ertu
hlynnt upptöku annars
gjaldmiðils en ISK á Íslandi?
 Þóra: Forsetinn hefur engin áhrif
á þá ákvörðun. Það er Alþingis að
móta stefnu í gjaldeyrismálum.
Ragnar Þórisson Kemur þú til
með að nota 32.000 manna
markið ef þú nærð kosningu
þegar kemur að því að skrifa undir lög
eða ekki, burtséð frá um hvað þau
fjalla?
 Þóra: Synjunarvald forseta sem
falið er í 26. gr. stjórnarskrár-
innar er virkur og raunverulegur
öryggisventill sem aðeins ætti
að nota í neyð. Í stjórnarskránni
er ekki að finna nein viðmið um
hvenær forseti eigi eða megi
beita synjunarvaldinu. Það er ekki
mögulegt að segja til um það fyrir-
fram hvenær því yrði beitt. Að gefa
út um það reglur eða viðmið myndi
veikja þetta vald.
Sigurður Jónsson Hver er
skoðun þín á beinu lýðræði,
finnst þér að forsetinn ætti að
beita sér fyrir því að þjóðin fái að kjósa
um öll helstu deilumál?
 Þóra: Eins og er, er enginn rammi
um þjóðaratkvæðagreiðslur. Ef
stjórnarskránni verður breytt, má
gera ráð fyrir að hann verði settur.
Það er hins vegar Alþingis og
þjóðarinnar að ákveða hvernig sá
rammi eigi að líta út og ég tel ekki
að forsetinn eigi að beita sér í því
ferli. Forsetinn á að standa vörð
um hið lýðræðislega ferli, en ferlið
er ákveðið af þingi og þjóð.
Jósef Jobbi Gunnarsson
Sæl, Þóra og takk fyrir að gefa
kost á þér. Ef þú nærð kjöri,
ætlið þið að búa á Bessastöðum?
Hefurðu hug á að opna Bessastaði
meira fyrir almenningi?
 Þóra: Já, við höfum hugsað okkur
að búa á Bessastöðum ef ég næ
kjöri – en ég verð að viðurkenna
að við höfum ekki hugmynd um
hvernig húsakosturinn er. Ég er
viss um að Svavar mun bjóða upp
á bakkelsi um helgar, ef ég þekki
hann rétt.
Henry Henrysson Ætlarðu
ekkert að gefa upp hverjir
borga í kosningasjóð? P.s. Þú
verður að segja þínar skoðanir á
hlutunum hérna. Fólk verður að fá að
vita hvaða mann þú hefur að geyma.
 Þóra: Lög og reglur um fjár-
mögnun forsetaframboðs eru
mjög skýrar. Eftir kosningarnar
verður reikningum skilað til ríkis-
endurskoðanda. Þeim fylgir listi
yfir alla lögaðila sem hafa lagt
eitthvað í kosningasjóðinn og alla
einstaklinga sem hafa lagt fram
meira en 200.000 krónur. Svo það
sé á hreinu, þá má enginn leggja
fram meira en 400.000 krónur.
Stephen Björnsson Finnst
þér að eigi að fyrirgefa
misgjörðir fyrrverandi
ríkisstjórnar og ráðamanna gagnvart
lögum landsins ef þau voru brotin eða
eigum við að líta fram hjá því í nafni
„framtíðarinnar“?
 Þóra: Það er nauðsynlegt að gera
upp hrunið og láta þá sæta ábyrgð
sem hana bera. Við eigum ekki að
sópa öllu undir teppi og láta sem
ekkert hafi gerst. En þetta uppgjör
á ekki að hamla uppbyggingu,
við eigum líka að nota tækifærið
sem felst í því að byggja upp eftir
þennan stóra skell. Það er hægt að
gera hvort tveggja.
Sigurður Sólmundarson
Þóra! Munt þú nota
málskotsréttinn ef þér sýnist
vera gjá milli þings og þjóðar?
 Þóra: Í stuttu máli: já.
Pétur Heimisson Nú hefur þú
framúrskarandi menntun, en
telurðu þig búa yfir nægri
lífs- og starfsreynslu til að sitja á
forsetastóli og sinna þeim mikilvægu
alþjóðlegu samskiptum sem eiga sér
stað í gegnum embættið?
 Þóra: Já, annars hefði ég ekki
boðið mig fram.
Þorsteinn Vilhjálmsson
Telur þú við hæfi að beita
forsetaembættinu í þágu
einstakra einkafyrirtækja, til dæmis
vegna útflutnings?
 Þóra: Allir forsetar hafa lagt
atvinnulífinu lið með einhverjum
hætti og það myndi ég líka gera.
Það þarf þó að gæta þess að fara
að öllum siðareglum í því efni eins
og öðrum.
Garðar Sigurðar Sæl, Þóra.
Hverrar trúar eru?
 Þóra: Ég er skírð og fermd
innan þjóðkirkjunnar en er ekki í
trúfélagi.
Bjarki Hilmarsson zMyndir
þú beita þér fyrir því að
embættinu yrðu settar þær
siðareglur sem ÓRG hafnaði á sínum
tíma?
 Þóra: Ég hef ekki kynnt mér þær
reglur í þaula, en finnst eðlilegt að
þessu embætti séu settar siða-
reglur eins og öðrum opinberum
embættum.
Ragnar Þórisson Ertu
sammála því að Ólafur Ragnar
hafi breytt forsetaembættinu
og ef svo er, ertu hlynnt þeirri
breytingu?
 Þóra: Hver forseti setur sitt mark
á embættið. Ef ég næ kjöri mun
ég gera það með mínum hætti.
Ég ætla ekki að leggja mat á feril
þeirra forseta sem við höfum átt
fram að þessu eða fella um þá
dóma.
Haraldur Björnsson Sæl,
Þóra. Hefur þú verið skráður
félagi í Samfylkingunni? Og ef
svo er, ertu skráður félagi í dag?
 Þóra: Ég var skráð í Alþýðuflokkinn
þegar ég var 22 ára – hann var
lagður niður og rann inn í Sam-
fylkinguna. Ég hef aldrei starfað
fyrir þann flokk og er ekki skráð í
neinn stjórnmálaflokk.
Þorsteinn Vilhjálmsson
Takk fyrir gott svar, Þóra.
Hvernig líst þér á tillögur
stjórnlagaráðs varðandi forseta-
embættið?
 Þóra: Ég tel ekki við hæfi að ég
tjái mig um þær tillögur. Það er
annarra að taka afstöðu til þeirra
tillagna og afgreiða það mál.
Ragnar Þórisson Finnst þér
ekki sanngjarnt að kjósendur
fái að vita það hvernig þú
ætlar að setja þitt mark á embættið
áður en gengið er til kosninga?
 Þóra: Í öllum mínum málflutningi
hef ég lagt áherslu á að embættið
eigi ekki að vera pólitískt. For-
setinn eigi að beita sínu áhrifavaldi
til að stuðla að sátt í samfélaginu
og halda uppi merkjum lands og
þjóðar á alþjóðavettvangi.
Viktor Ragnarsson Sæl,
Þóra. Ert þú ennþá meðlimur í
Evrópusamtökunum?
 Þóra: Nei.
Drífa Snædal Komdu sæl og
takk fyrir að bjóða þig fram.
Hvernig sérðu fyrir þér að
forseti geti beitt sér fyrir auknu
jafnrétti kynjanna á Íslandi?
 Þóra: Fyrst og fremst með því að
vera góðar fyrirmyndir, bæði tvö.
Við sem ólumst upp með Vigdísi
Finnbogadóttur á forsetastóli
vitum hversu miklu máli það
skiptir. Ég vildi reyndar gjarnan
getað stuðlað að auknu jafnrétti
kynjanna utan landsteinanna
líka, til dæmis með því að styðja
við Jafnréttisskóla SÞ sem starf-
ræktur er hérlendis.
Sigurður Sigurðsson Hver er
þín afstaða til að skipa
utanþingsstjórn, t.d. á tímum
sem þessum þegar gífurlegt vantraust
ríkir og stjórnmálaflokkar virðast spóla
fastir í gömlum hjólförum?
 Þóra: Vald forseta er þríþætt
– fyrir utan áhrifavaldið og það
vald sem 26. greinin færir honum,
verður forseti að tryggja að hér sé
starfhæf ríkisstjórn. Núverandi
ríkisstjórn hefur stuðning meiri-
hluta þingsins. Ég lít svo á að vegna
þessa hlutverks sé mikilvægt að
traust ríki á milli forseta og stjórn-
málaleiðtoga landsins. Í þessu sem
öðru er mikilvægt að ýta undir sátt.
Óli Gunnarsson Af hverju á
ég að kjósa þig enn ekki
einhvern annan frambjóð-
enda sem forseta?
 Þóra: Forsetinn á að vera mann-
eskja sem flestir geta litið til,
samsamað sig með og sameinast
um. Það er engan veginn útilokað
þótt þjóðin hafi að einhverju leyti
sundrast síðustu árin. Það er margt
sem sameinar okkur, svo miklu
meira en það sem skilur okkur að.
Þetta er það sem ég hef að leiðar-
ljósi, en valið er auðvitað þitt.
Nafn: Þóra Arnórsdóttir
Titill: Forsetaframbjóðandi
Aldur: 37 ára
Menntun: BA-próf í heimspeki
og framhaldspróf í alþjóðastjórn-
málum og þróunarhagfræði frá John
Hopkins-háskólanum í Washington
og Bologna.